طراحی نشستنگاه در ارگونومی

طراحی نشستنگاه در ارگونومی

طراحی نشستنگاه در ارگونومی

مقصود از نشستنگاه فراهم نمودن تکیه گاهی ثابت برای بدن است که:

• در مدت زمان طولانی راحت باشد.
• از نظر روانی رضایت بخش باشد.
• برای انجام وظیفه یا فعالیتی که می بایست صورت پذیرد، مناسب باشد.
• به احتمال قوی نشستنگاهی که در مدت زمان طولانی راحت باشد، از نظر روانی نیز راضی کننده و مناسب خواهد بود. عکس این مطلب نیز صادق است یعنی اگر نشستنگاه آسایش روانی فرد را تأمین کند به احتمال قوی استفاده از آن در مدت زمان طولانی راحت خواهد بود.
•  اینکه نشستنگاه تا چه حد می تواند خصوصیات فوق را دارا باشد، به چندین عامل آنتروپومتریکی و بیومکانیکی بستگی دارد که در اینجا به آنها پرداخته خواهد شد.

ارتفاع نشستنگاه (H)

• با افزایش ارتفاع نشستنگاه (بیش از “ارتفاع رکبی”) فشاری در سطح خلفی رانها احساس می شود. در نتیجه این فشار، جریان خون در اندامهای انتهایی پایین تنه کاهش می یابد و باعث احساس خواب رفتگی، مورمور شدن و تورم پاها می شود.
• با کاهش ارتفاع نشستنگاه، شخص: (الف) تمایل خواهد داشت که کمر خود را بیشتر خم کند، (ب) مشکلات بیشتری را در نشستن و برخاستن تجربه خواهد کرد و (ج) به فضای خالی بیشتری جهت پاها نیاز خواهد داشت.
• بنابر این، به طور کلی می توان گفت که ارتفاع بهینه نشستنگاه در بسیاری از مقاصد و فعالیتها، نزدیک به ارتفاع رکبی است.
• برای بسیاری از مقاصد صدک پنجم ارتفاع رکبی زنان (400 میلی متر با کفش) بهترین مقدار است.
• اگر لازم است نشستنگاهی بلندتر از آنچه گفته شد در نظر گرفته شود (برای مثال به منظور تطابق و تناسب با میز و یا به علت ناکافی بودن فضای خالی برای پاها) میتوان اثر نامطلوب بلند بودن نشستنگاه را با گرد یا مدور کردن لبه جلوی صندلی تخفیف داد، بدین ترتیب فشاری که به بافتهای خلفی ران وارد می شود کاهش می یابد.
• آنچه که در اینجا حائز اهمیت بسیار می باشد آن است که ارتفاع نشستنگاه بایستی با میز متناسب باشد.

در مقاله پیوست شده مباحث زیر از نشستگاه بررسی شده است.

1. ارتفاع نشستگاه
2. عمق نشستگاه
3. پهنای نشستگاه
4. زاویه سطح نشستنگاه یا شیب آن (ß)
5. پشتی
6. زاویه یا شیب پشتی (α)
7. تکیه گاه ساعد
8. فضای مورد نیاز پاها
9. سطح نشستنگاه

حتما بخوانید:

⇐ اصول طراحی از دیدگاه ارگونومی

⇐ اصول ارگونومیکی در طراحی سیستم های کار

⇐  اصول ارگونومیکی در طراحی ابزار دستی

⇐ ارگونومی در مدیریت و طراحی سازمانی

Sirvan Sheikhi

هیچ وقت حرف استادمو (دکتر مرتضی مرتضوی) فراموش نمی کنم که گفت مهم نیست چی میخونی یا چیکاره می کنی مهم اینه هر کار کردی بهترین باشی. تک تک ما می تونیم در راستای فرهنگ سازی و ارتقا سطح علمی رشتمون گام برداریم, کافیه سطح اطلاعاتمون را بالا ببریم و همیار هم باشیم. امیدارم که تونسته باشم در این راستا کمکی به هم رشته های عزیزم کرده باشم.