ایمنی در حوادث مواد شیمیایی

ایمنی در حوادث مواد شیمیایی

فرمت: PPT   تعداد صفحات: 23

مقدمه:

مواد شیمیایی همه پیرامون ما را در برگرفته اند. آنها نقش به سزایی در پیشرفت علم و پیشبرد رفاه برای بشریت داشته اند. اما در مقابل می توانند آسیب های شدید و جبران ناپذیری برای سلامت انسان، محیط زیست و طبیعت به بارآورند. برخی از این مواد شیمیایی از ابتدا در جهت آسیب رساندن به انسان و محیط زیست ساخته شده اند، همچون سلاح های شیمیایی علیه انسان ها و گیاهان.

لازم است بدانیم که اکنون حدود 11 میلیون ماده شیمیایی کشف و ساخته شده است. فقط 1% آنها مصرف عمومی دارد. متاسفانه اطلاعات سم شناسی فقط برای حدود 10000 ماده شیمیایی وجود دارد و اطلاعات ما در این حوزه از علم پیرامون موارد شیمیایی محدود است.

محيط اطراف انسان را مواد شيميايي فرا گرفته كه به صورت مستقيم يا غيرمستقيم از طريق هوا، خاك، آب و مواد غذايي كه مي تواند سلامت محيط و انسان را به خطر اندازد در تماس مداوم با آنها مي باشد.

تعداد مواد شيميايي شناسايي شده:

• 1942 حدود 600,000
• 1947 حدود 4,000,000
• اکنون 11,000,000

به خاطر وجود ابزاری مثل استانداردهای ایمنی و برچسب گذاری عمومی، وجود برنامه ی وضعیت اضطراری، برقراری ارتباط بهتر بین نهادهای مسئول، برگزاری جلسات اموزشی و تمرین و با ایجاد مکانیزم هایی با هدف کسب تجربه از خطاهایی که در طول وقایع گذشته روی داده اند شاهد این کاهش شدت بوده ایم. با این حال هنوز حوادث شیمیایی به مدیریت بهتری نیاز دارند. وجود نقش ها و مسئولیت های هسته ای بین بخشی در بین مسئولین از جمله ضعف های رایج در مدیریت می باشد.

وقوع حوادث شیمیایی در مردم ایجاد نگرانی می کند و باعث از بین رفتن اعتماد عمومی به توانایی دولت در برطرف کردن مسائل بهداشتی می شود. گرچه حوادث عظیم نادرند ولی بین سال های 1970 و 1998 اثر انسانی گزارش شده از تمام حوادث روی داده، 13000 کشته و 100000 آسیب دیده و تخلیه ی 3 میلیون نفر بوده است. این آمار، کشته ها و آسیب دیده ها و بیماری ها، به طور کامل اثرات بلند مدت مثل سرطان یا نقایص مادرزادی را احتساب نکرده است. اثرات منفی حادثه ی شیمیایی بر اقتصاد محلی نیز قابل توجه است و ممکن است کشاورزی یک منطقه را نابود کند، شمار بیکاران را افزایش دهد و هزینه های درمان، بدهی ها و اسکان مجدد را بالا ببرد. در نهایت مانند حادثه ی بوپال، حتی بعد از گذشت 20 سال از وقوع این حادثه، مواد شیمیایی موجب آسیب شدید به محیط زیست می شوند و سالها طول می کشد محیط آلوده احیا شود.

برای کاهش این اثرات منفی و به این دلیل که این حوادث با انتشار حاد مواد شیمایی همراه هستند و سریعا سلامت مردم را به خطر می اندازند، مسئولین، مراجع ذیربط و کارکنان تاسیسات باید برای انجام یک واکنش مناسب و سریع با هم همکاری داشته باشند.

عملکرد مدیریت حوادث شیمیایی

مدیریت مواد شیمیایی

• بررسی تولید مواد شیمیایی، حمل و نقل، ذخیره سازی، استفاده و دفع مواد
• افزایش میزان وقوع حوادث شیمیایی
• کاهش شدت اثرات فجایع صنعتی در قرن بیستم
• افزایش توانایی مدیریت بحران در بسیاری از کشورهای توسعه یافته

علل کاهش شدت حوادث شیمیایی

• افزایش توانایی مدیریت بحران در بسیاری از کشورهای توسعه یافته
• وجود ابزار های مختلف:
• استانداردهای ایمنی و برچسب گذاری عمومی
• برنامه ی وضعیت اضطراری
• برقراری ارتباط بهتر بین نهادهای مسئول
• برگزاری جلسات اموزشی و تمرین
• ایجاد مکانیزم هایی با هدف کسب تجربه از خطاها

تعارف بکار رفته در حواث شیمیایی:

یک حادثه ی شیمیایی انتشار از کنترل خارج شده ی یک ماده سمی می باشد، که به سلامت عمومی و محیط زیست آسیب می رساند. حوادث شیمایی معمولا با واکنش بهداشت عمومی همراه هستند، مثل ارزیابی ریسک و یا ارائه ی توصیه و مشورت به مراجع مسئول یا مردم.

حوادث شیمیایی بر اساس علت حادثه (طبیعی یا انسانی)، از نظر پویایی، نوع آسیب، و واکنش های بهداشت عمومی متفاوت می باشند. بنابراین عبارت حادثه ی شیمیایی به هر واقعه ای انسانی مثل انفجار کارخانه ی تولید کننده یا مصرف کننده مواد شیمیایی، آلودگی غذا یا آب به مواد شیمیایی، نشتی در مخزن ذخیره حین حمل و نقل یا شیوع یک بیماری که به یک ماده شیمایی مرتبط می باشد اشاره دارد. حوادث شیمیایی از عوامل طبیعی نیز ناشی می شوند مثل زلزله، آتشفشان و آتش سوزی جنگل ها. همچنین بلایای طبیعی می توانند موجب مختل شدن سیستم های مخازن شیمایی شده و باعث بروز حوادث شیمایی انسانی ثانویه شوند (مثلا انفجار مخزن بعداز وقوع سیل). علت هر چه باشد، با اطلاع از آلودگی یا اطلاع از وضعیت سلامت حادثه ی شیمیایی را می توان شناسایی کرد چون این دو ریشه یکسان دارند و موجب شیوع بیماری می شوند.

همانند بحران مواد زاید سمی در ساحل عاج، حوادث شیمیایی هر جایی و در هر زمانی روی می دهند حتی اگر در آن مکان هیچ گونه تاسیسات شیمایی نباشد. گرچه اکثر این حوادث کوچک هستند و چند نفر معدود را درگیر می کنند، پیامدهای بعدی آنها می تواند به اندازه ی حوادث بزرگ از نظر بیماری، مرگ، خسارات زیست محیطی و اقتصادی و نگرانی و اضطراب در بین مردم، پرسنل خدمات رسانی و کارکنان بسیار جدی باشد. با این حال واکنش به این حوادث باید به قدری جدی و حرفه ای باشد گویی یک واقعه ی بزرگ رخ داده است. بعلاوه حوادث کوچک می تواند ابزاری برای بررسی کامل بودن و امکان پذیر بودن برنامه های آماده باش و ارتقای مهارت های مسئولین باشد.

حوادث شیمیایی: آمارهای سازمان بهداشت جهانی

لازم است به منظور تبیین اهمیت مواد شیمیایی به آماری که سازمان بهداشت جهانی ارائه کرده است اشاره کنیم.

4 میلیون نفر در صنایع شیمیایی جهان مشغول به کار هستند، سالانه حدود 1 میلیون انسان در سرتاسر پهنه گیتی به علت مواجهه با مواد شیمیایی می میرند یا دچار از کار افتادگی می شوند.

همچنین سالانه بین 1 تا 4 میلیون مسمومیت با آفت کش ها گزارش می شود.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• اقدامات لازم به منظور مدیریت بحران حوادث شیمیایی
• برنامه ریزی و آمادگی برای شرایط اضطراری
• پاسخ به حوادث و ریکاوری
• اقدمات لازم برای جلوگیری از حوادث شیمیایی
• و …

این مطلب بروزرسانی شد و فایل ایمنی و سلامت شغلی در حوادث شیمیایی در 14 صفحه به موضوعات زیر پیوست شد.

• شرایط اضطراری ناشی از حوادث شیمیایی
• ایمنی شغلی و خطرات سلامتی و ریسک مواد شیمیایی
• مدیریت ایمنی شغلی و سلامت در پاسخ های به شرایط اضطراری در هنگام بروز حوادث شیمیایی
  • سیستم فرماندهی حادثه برای مدیریت شرایط اضطراری شیمیایی
  • تجهیزات محافظت فردی
  • رفع آلودگی پرسنل واکنش اضطراری
  • نظارت پزشکی بر پرسنل شرایط اضطراری

حتما بخوانید:

⇐ برنامه عملیاتی مدیریت حوادث شیمیایی در محیط کار

⇐ نرم افزار مدیریت حوادث شیمیایی در محیط کار wiser

⇐ کتاب بهداشت شغلی و پیشگیری حوادث کار

⇐ ایمنی حمل و نقل مواد شیمیایی خطرناک