مدیریت HSE پیمانکاران بر اساس راهنمای OGP 

HSE management contractors by OGP Guide 

آمارها و سوابق HSE معمولا بر این نکته دلالت دارند که پرسنل پیمانکاران بیش از پرسنل کارفرما در معرض رویدادها و آسیب ها قرار دارند و از طرفی کمتر نسبت به خطرات بالقوه کارگاه اشراف دارند . به همین دلیل برقراری تعامل صحیح ، منصف و کاربردی ما بین سیستم مدیریت HSE کارفرما و پیمانکار از اهمیت ویژه ای برخودار است .

با شتاب گرفتن فرایند حضور شرکت های پیمانکاران در صنعت و واگذاری عملیات اجرایی به ایشان ، برقراری یک سیستم مدیریت کارآ در این خصوص را الزامی می نماید . تعدد پیمانکاران ، تداخل کاری و اختیارات محدود ، عدم تعامل مناسب مابین کارفرما و پیمانکار و تفاوت در سطح میزان تعهد و راهبردی ایشان ، ابهام در شرح وظایف ، مسئولیت ها و اختیارات افراد و لذا عملکرد متفاوت منجر به افزایش سطح ریسک و میزان رویداد ها و خسارات ناشی از کار در یک مجموعه می گردد .

راهنمای سازمان بین المللی تولید کنندگان نفت و گاز (OGP) ، فازهای مختلف فرایند انتخاب پیمانکار را تا عقد قرارداد ، تحویل نهایی کار و برچیدن و ارزیابی عملکرد پیمانکار را از منظر مدیریت HSE تشریح می نماید .

مراحل مختلف این فرایند به شرح زیر می باشد :

طرح ریزی :

شامل ارائه دامنه کار ، تشریح مدل و روش اجرای قرداد ؛ تعیین مسئولیت های کارفرما ، پیمانکار و سازمان های ذیربط ؛ شناسایی و ارزیابی خطرات و ریسک ها ؛ محدودیت های جغرافیایی ؛ سطح امنیت و بهداشت و تعاملات اجتماعی منطقه و محل اجرای قرار داد .

2. ارزیابی توانایی مدیریت HSE پیمانکار

شامل تعیین معیارها و ملاک های ارزشیابی HSE ، تهیه لیست شرکت کنندگان در مناقصه ؛ غربال گری پیمانکاران مناسب از منظر مدیریت ریسک های HSE و توانایی اجرای قرارداد به صورت ایمن .

در این مرحله کارفرما پرسشنامه ای برای ارزیابی توانایی و سطح مدیریت HSE پیمانکاران تهیه  می نماید که پیمانکار می بایستی آن را پاسخ داده و جهت بررسی به کارفرما عودت نماید . ارزیابی نهایی پرسشنامه می تواند به صورت کمی و یا کیفی انجام پذیرد .

3 . اسناد مناقصه و اعطای قرار داد .

شامل تهیه اسناد مناقصه ، تعیین معیارها و شاخص های ارزشیابی پیمانکاران ؛ ارزیابی برنامه مدیریت HSE پیمانکاران به لحاظ توانایی های مالی ؛ فنی و عملکرد کارهای انجام شده قبلی ایشان ….

در این مرحله قبل از انتخاب نهایی پیمانکار و اعطای قرارداد ؛ کارفرما جلساتی را با پیمانکاران واجد صلاحیت برگزار می نماید . این جلسات برای ارزیابی نهایی تناسب برنامه مدیریت HSE پیمانکار نسبت به ابعاد و الزامات  HSE قراردادی و قانونی ، رفع ابهامات موجود و احتمالی و تطابق سنجی یا سیستم مدیریت HSE کارفرما می باشد .

پایان این مرحله ، انتخاب پیمانکار اصلح و واجد شرایط و نهایتا عقد قرارداد می باشد .

4 : تجهیز کارگاه

پس از عقد قرارداد و پیش از شروع کار جلسه ای برای هماهنگی بیشتر مابین کارفرما و پیمانکار برگزار می گردد . مبحث HSE شامل اظهار نظر انتظارات کارفرما ، برنامه ها و دستورالعمل های HSE و ارزیابی از خطرات و پیامدها نیز از بندهای مهم این جلسات می باشد . این مرحله شامل استقرار کارکنان ، تجهیز کارگاه ، اجرایی نمودن برنامه مدیریت کلاس های آموزش بدو ورود و تشریح برنامه مدیریت HSE و ممیزی اولیه کارگاه از نقطه نظر HSE می باشد .

5: اجرا

شامل اجرای قرارداد مطابق با برنامه مدیریت HSE و الزامات قانونی و قراردادی می باشد . برنامه مدیریت HSE می بایستی با توجه به پیشرفت پروژه و منطبق با ریسک های ناشی از فعالیت های جدید توسط پیمانکار به روز گردد . در طول اجرای قرار داد ، با توجه به پیچیدگی و نوع کار ، نوع و روش اجرای قرارداد و تعهدات طرفین و ریسک های مرتبط سطوح مختلفی از نظارت و بازرسی توسط کارفرما ، نقش افراد و میزان مسئولیت ها تعیین و اجرایی می گردد .

انجام بازرسی و ممیزی های داخلی و خارجی HSE پیمانکار در طول اجرای قرارداد توسط نمایندگان کارفرما و پیمانکار و اشخاص ثالث ارزیابی دقیقی از تطابق عملکرد HSE پیمانکار نسبت به الزامات قراردادی و قانونی می نماید .

6 : برچیدن کارگاه

این مرحله شامل بازنگری مجدد خطرات و مدیریت ریسک ناشی از فعالیت های جدید مرتبط با برچیدن و جمع آوری کارگاه می باشد . در این مرحله به دلیل ریزش و کاهش تعداد کارکنان و در نتیجه تمرکز بیشتر افراد برای یافتن مشاغل جدید ، ترخیص تجهیزات و ماشین آلات ؛ ترخیص پیمانکاران خدماتی و فرعی ……. احتمال وقوع حوادث را افزایش می یابد .

بازنگری برنامه مدیریت HSE ؛ تمرکز دقیق و حساس بر مدیریت تغییر ، واکنش در برابر شرایط اضطراری ، روش های اجرایی بازسازی و تثبیت کارگاه و همچنین مدیریت پسماند می بایستی از جمله دغدغه های مدیریت پروژه به خصوص در این مرحله باشد .

7 : ارزیابی نهایی

شامل ارزیابی عملکرد HSE پیمانکار در طول زمان اجرای قرارداد و تهیه گزارش نهایی برای مدیریت به عنوان مرجعی برای اعطای قراردادها و کارهای آتی می باشد .

پیام HSE :

موفقیت و توانایی در میزان دارایی و استعداد نیست در چگونگی به کار بردن دارایی ها و استعداد هاست .