5 گام در ارزیابی ریسک

5 گام در ارزیابی ریسک

5 گام در ارزيابي ريسك نحوه ارزيابي ريسك در محيط كار شما:

به اين منظور از 5 گام زير پيروي كنيد:

گام اول: جستجو خطرات
گام دوم: تصميم گيري در مورد اينكه چه كسي و چگونه ممكن است صدمه ببيند؟
گام سوم: ارزيابي ريسكها و تصميم گيري در مورد اينكه آيا اقدامات احتياطي موجود كافي هستند يا اينكه اقدامات بيشتري بايد انجام گيرد؟
گام چهارم: ثبت يافته ها
گام پنجم: مرور ارزيابي ها و الزامات در بيشتر شركتهاي تجاري و خدماتي و بخشهاي صنايع سبك ، خطرات كم و ساده هستند و در عين حال كه بررسي

آنها ساده مي باشد ولي اينكار ضروري است.حتي اگر شما آن خطرات را بشناسيد.

بطور مثال: شما ماشيني داريد كه مي تواند باعث آسيب رساني شود و يا يك درب ورودي يا پله غير ايمن وجود داشته باشد كه بتواند باعث آسيب رساني شود. در بررسي ريسك اين خطرات مي توانيد به اقدامات احتياطي كه مانع بروز صدمات و آسيب ها مي شوند دست يابيد. اگر شركت شما كوچك است و مطمئن هستيد كه تمام بخشهاي آن را مي شناسيد، خود شما مي توانيد خطرات آن را ارزيابي كنيد. (لازم نيست كه شما حتمأ متخصص ايمني و يا بهداشت باشيد) در صورتي كه شركت شما بزرگ باشد مي توانيد از سر كارگر و يا مسوول ايمني كمك بگيريد. براي اطمينان بيشتر مي توانيد از منابع مورد تاييد و صلاحيت دار (رفرنسها) كمک بگيريد.

• خطر يعني هر چيزي كه مي تواند باعث صدمه شود بطور مثال مواد شيميايي، الكتريسيته و يا ابزار كار مثل نردبان و غيره
• ريسك تغييرات اندك يا زيادي است كه با ايجاد خطرات مي توانند باعث آسيب رساني به ديگران شوند.

گام اول جستجوی خطرات

جستجو خطرات

در صورتي كه شما به ارزيابي ريسک مي پردازيد لازم است ببينيد كه چه چيزي مي تواند باعث صدمه و آسيب شود.در اين مرحله جزئيات را ناديده بگيريد و بر روي خطرات چشمگيري كه در نتيجه آنها آسيبهاي جدي يا صدمه به چندين نفر ايجاد مي شود تمركز كنيد. نظر كارگران و يا نماينده آنها را نيز در اين مورد بپرسيد، زيرا ممكن است توجه آنها به چيزهايي جلب شده بياشد كه شما با قدم زدن در محيط كار ودر مدت اندك نتوانيد آنها را مشاهده كنيد. خطي مشي هاي كارخانه ها يا برگه هاي اطلاعات (Data sheets) نيز مي توانند در يافتن كانونهاي خطر به شما كمك كنند. بيماريها و حوادث شغلي نيز مي تواند به شما كمك كند.

گام دوم تعيين اينكه چه كسی و چگونه ممكن است صدمه ببيند؟

در اين مرحله افراد زير را هرگز فراموش نكنيد:

• كارگران جوان، كار آموزان، مادران جوان و زنان آبستن هر كسي كه ممكن است در معرض ريسك خاصي باشد.
• نظافت كنندگان، بازديد كنندگان، پيمانكاران ،كارگران نگهداري و تعميرات و هر كسي كه بطور تمام وقت در محيط كار نيست.
• افرادي كه شما محيط كارتان را با آنها سهيم هستيد و در صورت ايجاد تغيير آنها نيز در اثر فعاليتهاي شما مي توانند آسيب ببينند.

گام سوم ارزيابي ريسک ها و تصميم گيری در مورد اينكه آيا اقدامات احتياطي موجود كافی است يا اقدامات بيشتری بايد انجام گيرد؟

بدين منظور شما بايد بررسي كنيد كه چطور هر خطري مي تواند سبب آسيب شود .اين مساله مشخص مي كند كه آيا شما در محيط كار خود نيازبه كاهش ريسك داريد يا نه

حتي بعد از انجام اقدامات احتياطي معمولا ميزاني از ريسك در محيط باقي مي ماند. اما آنچه شما بايد در مورد هر خطر چشمگيري تصميم بگيريد اين است كه ريسك باقي مانده بالا، متوسط و يا پايين است. در ابتدا از خود بپرسيد كه براي كاهش ريسك تمام قوانين را رعايت كرده ايد بطور مثال براي پيشگيري از خطرات بخشهاي مختلف ماشين آلات دستورالعمل هاي قانوني وجود دارد. سپس از خود بپرسيد كه آيا استانداردهاي صنعتي مورد قبول در اين مكان رعايت شده است يا نه؟ اما در تمام اين مراحل فكر كردن در جهت ايمني بيشتر را رها نكنيد زيرا قانون نيز مي گويد هر آنچه كه باعث محيط كار ميشود را بايد انجام داد.

هدف واقعي شما ،كوچكتر كردن ريسكها توسط اقدامات احتياطي ضروري مي باشد. در صورتي كه شما تشخيص داديد كه برخي اقدامات بايد انجام گيرد يك ليست عملكرد تهيه كنيد و آن را در مورد هر ريسك بالايي بكار ببريد. در انجام اين اقدامات از خود بپرسيد :

1) آيا من ميتوانم در يك زمان از چند خطر رهايي يابم؟

2) در صورت جواب منفي ، چطور من مي توانم ريسكهايي را كه صدمه هاي غير مشابه اي دارند را كنترل كنم؟ در كنترل ريسكها اصول زير را رعايت كنيد:

• سعي كنيد كه اعمال توام با ريسك را كاهش دهيد .
• از بروزخطرات قابل دسترس و پيش و پا افتاده پيشگيري كنيد.
• بطور سازمان يافته در جهت كاهش تماس با خطرات تلاش كنيد.
• تهيه وسايل حفاظت فردي(PPE)
• به منظور تامين كمكهاي اوليه و از بين بردن آلودگي ها ، تسهيلات رفاهي و بهداشتي مورد نياز را تهيه كنيد.

بهبود بهداشت و ايمني احتياج به هزينه بالايي ندارد. بطور مثال قرار دادن يك آيينه در گوشه كور در پيشگيري از تصادفات وسايل نقليه كمك خواهد كرد و يا قرار دادن مواد غير لغزنده بر جايگاههاي لغزنده و ليز كه همه اينها كارهاي كم هزينه در بررسي ريسكها مي باشند در صورتيكه اگر اين حوادث به وقوع بپيوندند هزينه زيادي را در بر خواهند داشت. در شناسايي خطرات بعد از مشخص كردن محل خطرات به ارزيابي ريسك آنها بپردازيد وقتي كه شما به يك مكان مي رويد اطلاعات بيشتري راجع به آن به دست مي آوريد و به آنچه كه به نظر مي رسد بايد انجام شود پي مي بريد. از كارفرمايان و كارگران در مورد ريسكهاي محيط كارشان و اينكه چه اقدامات احتياطي انجام داده اند بپرسيد.

همينطور به ريسكهايي خواه نا خواه در محيط كار شما هستند توجه كنيد. بطور مثال اگر شما از مواد شيميايي مخاطره آميز استفاده مي كنيدو به ارزيابي ريسكها و اقدامات احتياطي محيط كار پرداخته ايد اينك بايد طبق آيين نامه هاي سلامتي ،مواد مخاطره آميز را به كنترل در آوريدبه اين منظور مي توانيد با بازرسي و تغييراتي در مواد خطرزا به اين امر بپردازيد .

گام چهارم: ثبت يافته ها

در صورتيكه كارگران شما كمتر از 5 نفر باشند، احتياجي به ثبت يافته ها نيست، اگر چه ثبت آن براي آگاهي و نگهداري از آنچه كه انجام داده ايد مفيد مي باشد. ولي اگر تعداد كارگران شما 5 نفر باشند شما بايد ارزيابي هاي خود را ثبت كنيد. يعني بايد خطرات شديد و نتايج آنها را يادداشت كنيد. بطور مثال در مورد تاسيسات برق بررسي هاي اتصال زمين و يا در مورد جوشكاري صدا و فيوم هاي موجود در اين حرفه و يا در مورد تهويه موضعي، همينطور بازرسي هاي منظم خود را ثبت كنيد.

-مناسب و كافي، كامل نيست. ارزيابيهاي ريسك بايد مناسب و كافي باشد به اين منظور شما بايد بتوانيد:

• يك بررسي صحيح انجام دهيد .
• مشخص كنيد كه چه كسي ممكن است آسيب ببيند.
• تمام خطرات چشمگير را مشخص كرده و محاسبات آن را در مورد افرادي كه در معرض آن هستند بدست آوريد.
• با انجام اقدامات احتياطي معقول و منطقي ريسك را كم كنيد.

ثبت ها را نگه داريد زيرا آنها بعنوان مرجعي خواهند شدكه مي توانيد در آينده به آنها رجوع كنيد و اگر بازرسي در مورد اقدامات احتياطي از شما سوال كند مي توانيد از آنها استفاده كنيد و بتدريج اين كار جزيي از فرهنگ كاري شما خواهد شد. و همينطور شما را در مورد خطرات خاص و اقدامات احتياطي آنها آگاه مي كند و به شما كمك خواهد كرد كه الزامات قانوني را انجام دهيد. سعي كنيد كارها را ساده تر كنيد، به اين منظور مي توانيد به اسناد رجوع كنيد، اسنادي چون Manuals، خط مشي هاي سلامتي و ايمني، قوانين شركتها، دستورالعمل هاي كارخانه ها، فعاليتهاي ايمني و بهداشتي خودتان ،ممكن است همه اينها ليستي از اقدامات احتياطي و خطرات را در اختيار شما قرار دهد. لازم نيست كه شما همه دستورالعمل ها را انجام دهيد، ولي بايد اصول كلي همه مستندات و نيز هر يك را به تفكيك بدانيد.

گام پنجم: مرور ارزيابی ها و الزامات

بزودي و يا اندكي بعد شما ماشين ها، موادو پروسه جديدي را بكار خواهيد برد كه به خطرات جديدي منتهي خواهد شد چنانچه تغييرات زيادي ايجاد نشود ارزيابي هاي قديمي را براي محاسبه خطرات جديد بكار ببريد. ارزيابي هايتان را براي هر تغيير جزيي يا شغل جديد اصلاح نكنيد. ولي اگر شغل جديد شامل خطرات جديد شديد باشد لازم است كه آنها را در سطح پاييني نگه داريد در هر حال اصلاح ارزيابي ها روش خوبي در مرور ارزيابي ها از زماني به زماني ديگر است و شما مطمئن خواهيد شد كه اقدامات احتياطي شما هنوز موثر است يا نه؟

حتما بخوانید:

⇐ پنج گام اصلی در ارزیابی ریسک

⇐ مدیریت ریسک و ایمنی شغلی PPT

⇐ متدولوژی شناسایی، رتبه بندی و ارزیابی تهدیدات و خطرات در حوزه زیرساخت ها