پاورپوینت سم شناسی ارگانوفسفات ها PPT

پاورپوینت سم شناسی ارگانوفسفات ها PPT

 فرمت:PPT    تعداد صفحات: 40

تهیه و تنظیم: مهندس حمیده ثناخوان

ارگانوفسفات‌ها شايعترين آفت كش (pesticide) مورد استفاده در دنيا هستند. در ايران مصرف آن به قصد خودكشي ديده مي‌شود. علاوه‌ بر ارگانوفسفات‌ها ساير حشره‌كش‌L (insecticide) شامل كاربامات (Carbamate) ، ارگانوكلرينه (Organochlorine) و … مي‌باشند.

در هر صورت ارگانوفسفات‌ها بدليل اثرشان به عنوان آفت‌كش و همچنين حذف سريع از محيط استفاده گسترده‌اي دارند. معمولاً به خوبي از طريق ريه ها ، دستگاه گوارش، پوست، غشاي محيطي و ملتحمه جذب مي‌شوند ولي شايعترين شكل تماس كه در اورژانسها با آن مواجه مي‌شویم مصرف خوراكي به قصد suicide است.

سميت تركيبات ارگانوفسفره متفاوت است :

1. گروه شديداً توكسيك ارگانوفسفات‌ها  كه عمدتاً براي اهداف كشاورزي و جنگي به كار مي‌روند. ارگانوفسفات مناسب جهت اهداف كشاورزي پاراتيون (Parathion) مي‌باشد و همچنين ارگانوفسفات جهت اهداف جنگي شامل گازهاي شيميايي است كه مسموميت با آنها به شدت خطرناك و ممكن است سبب مرگ ‌شود.
2. گروه با سميت متوسط كه عمدتاً به عنوان حشره كش براي حيوانات استفاده مي‌شود كه مي‌توان به کومافوس اشاره كرد.
3. آنها كه سميت كمي دارند و براي مصرف خانگي و زمين گلف استفاده مي‌شوند كه مي‌توان به مالاتيون (malathion)، ديازينون (diazinon) و … اشاره كرد.

كودكان به شكل اتفاقي ممكن است با اين سم تماس پيدا كنند.

فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک

ارگانوفسفات‌ها يك گروه هتروژن از تركيبات هستند كه شامل ريشه اسيد فسفريك با دو زنجيره جانبي آلي و يك زنجيره جانبي اضافي هستند كه مي‌تواند يك سيانيد، تيوسيانات، هاليد، فسفات، فنوكسي، تيوفنوكسي يا گروه كربوكسيلات باشد

ارگانوفسفات‌ها سبب ضايعه اختصاصي بيوشيميايي مهار آنزيم استيل كولين استراز مي‌شوند بنابراين سبب افزايش غلظت استيل كولين در رسپتورهای كولي‌ نرژيك موسكارينيك و نيكوتينيك مي‌شوند و در نتيجه سبب سندرم ازدياد كولي‌نرژيك مي‌گردند كه تصوير فيزيولوژيك قابل توجه مسموميت در انسان  ايجاد مي‌كند.

ارگانوفسفات‌ها مي‌توانند به‌ مهاركننده‌هاي مستقيم و غيرمستقيم استيل‌ كولين ‌استراز طبقه‌بندي شوند كه مهار كننده هاي غير مستقيم براي فعال شدن نياز به متابوليسم عمدتاً توسط سيستم سيتوكروم P 450 كبدي دارند. در تماس با گروه مهاركننده‌هاي مستقيم مانند گازهاي عصبي علائم بلافاصله ظاهر مي‌شود ولي در مهاركننده‌هاي غيرمستقيم مانند پاراتيون يا مالاتيون ابتدا بايد به ترتيب به پاراكسون و مالاكسون تبديل شوند تا از نظر فيزيولوژي فعال گردند و به همين دليل علائم مسموميت با پاراتيون يا مالاتيون ممكن است 24-6 ساعت بعداز تماس شروع گردد. (به عبارتي مسموميت با برخي از انواع ارگانوفسفره مي‌تواند تأخيري ظاهر گردد.)

پاتوفیزیولوژی

استيل كولين يك نوروترانسميتر (ميانجي عصبي) مي‌باشد كه در گانگليون‌هاي پاراسمپاتيك و سمپاتيك ، محل‌هاي اتصال عصب- عضله اسكلتي ، محل‌هاي پاياني همه اعصاب پاراسمپاتيك پست‌گانگليونيك ، رشته‌هاي عصبي سمپاتيك پست گانگليونيك به بيشتر غدد عرق ، و در برخي پايانه‌هاي عصبي داخل سيستم عصبي مركزي وجود دارد.

چنانچه پايانه‌ آكسون دپولاريزه شود وزيكول‌هاي محتوي استيل كولين (ACh) با پايانه عصبي تركيب مي‌گردد كه منجر به رهاسازي استيل كولين به داخل سيناپس يا محل اتصال عصب-‌عضله مي‌گردد. استيل كولين سپس به رسپتورهاي پست سيناپتيك متصل مي‌گردد و منجر به فعال شدن G پروتئين‌ها براي رسپتورهاي موسكارينيك و كانال‌هاي يوني پيوند شده با  ليگاند  براي رسپتورهاي نيكوتينيك مي‌گردد. فعال شدن جريان يوني پتاسيم ، سديم و كلسيم در سلول عصبي را تغيير مي دهد و سبب تغيير پتانسيل غشاي پست‌سيناپتيك مي‌گردد كه منجر به انتشار  پتانسيل عمل مي‌گردد.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• علایم بالینی

• تشخیص مسمومیت با ارگانوفسفره

• درمان مسمومیت های ناشی از سموم ارگانوفسفات

حتما بخوانید:

⇐ کتاب شناسایی و ارزیابی عوامل شیمیایی در محیط کار (6 جلد)

⇐ سم شناسی حلال ها و آفت کش ها

⇐ اصول عمومی سم شناسی

⇐ دانلود کتاب سم شناسی بالینی و مسمومیت ها