روش های مستقیم تماس پوستی کارگر
روش های مستقیم تماس پوستی کارگر
روش های مستقیم تماس پوستی کارگر
با استفاده از تعدادی از روش ها٬ مستقیما تماس پوستی کارگر بررسی می گردد. این تکنیک ها شامل موارد زیر است:
- دزیمتری پوستی از جنس گاز یا پارچه جاذب سطحی
- تکنیک شستشوی پوست (مناسب ترین روش برای مواد شیمیایی با درجات کم جذب پوستی)
- تکنیک های بررسی بیولوژیکی ادرار برای مواد شیمیایی که به آسانی جذب می شوند.
- روش فلورسانس مواد شیمیایی انتخاب شده.
قسمت های معمول برای نمونه برداری مستقیم شامل ساعد دست٬ مچ پاها٬ پاها٬ مچ دست و گردن می باشند.
گردن معمولا در معرض بوده و در طی روز مانند دستها شسته نمی شوند.
با قرار دادن لایه ای از گاز یا پد های جاذب سطحی در زیر لباس و روی پوست می توان نفوذ آلودگی از طریق لباس را اندازه گیری و تجزیه نمود. پد به یک باند کششی متصل می شود و روی بازو یا پا گذاشته یا به لباس زیر وصل می شود. با متصل کردن این پد ها به دستکش های نخی نازک یا کلاه می توان آلودگی دست یا سر را بررسی نمود. در بعضی از موقع جهت ارزیابی وسایل حفاظت فردی همچون دستکش و غیره از نمونه گیری های غیر فعالی استفاده می گردد که بر اساس تغییر رنگ عمل می نمایند.
نمونه برداری پوستی بوسیله پد یا گاز
گاز پدها معمولا در یک ساختار چند لایه ای هستند و به ترتیبی که از ۱۶ لایه ورق گاز یا مواد آلفاسلولز تشکیل شده اند به طوری که کل این مجموعه توسط یک لایه حمایت کننده محافظت می شود. وجود این لایه از ضایع شدن نمونه جلوگیری میکند. همچنین جههت نگه داری و انسجام لایه ها و همچنین اتصال پد به فرد از یکسری نوارها چسبناک استفاده می شود. از جمله مواردی که برای لایه حمایت کننده بکار گرفته می شوند می توان به پلی اتیلن و فویلهای آلومینیومی اشاره کرد. گیره ها٬ پوشش ها و جلیقه ها با جیب های مخصوص و نوار چسب های جراحی (surgical tapes) از جمله وسایلی هستند که جهت اتصال و نگهداری پد ها بکار گرفته می شوند. البته گفتنی است که ایده آل ترین حالت برای نمونه برداری با پدها نصب آنها زیر پوشش فرد و دقیقا روی سطح پوست است.
نمونه برداری پد یا گاز در ابتدا برای براورد تماس با حشره کش ها بخاطر اهمیت احتمال تماس پوستی در جریان سم پاشی محصولات مورد استفاده قرار می گرفتند.
پدها دارای مزایایی به شرح ذیل می باشند:
الف- پدها کوچک بوده و نیز قابل حمل و ارزان هستند.
ب- پدها به عمل جذب کمک کرده و مودی را که فشار بخار کم دارند را در خود نگه می دارند. عیب پدهای گاز این است که چون از لحاظ فیزیکی شبیه پوست نیستند جذب سطحی٬ جذب و نفوذ مواد فرار و یا حتی مواد غیر فرار (Cotton gauze) مشابه با پوست نخواهد بود. مخصوصا آنکه رنج وسیع تفاوت های پوستی در بین اشخاص بواسطه عاملی مانند پوشیدگی مو٬ تسهیل در تعریق٬ وجود چین و چروک ها و یا صافی پوست وجود دارد.
روش انجام:
- پدهای سلولزی برای اندازه گیری اسپری ها و پد هایی از جنس ۳۲ لایه گاز جراحی با فیلترهای کاغذی٬ برای اندازه گیری گرد و غبارها مورد استفاده قرار می گیرند. ماده انتخاب شده باید با همان حلالی که جهت تجزیه استفاده می شده استخراج گردد. پد ها و گاز باید عاری از جوهر٬ روغن ها و دیگر علایم رنگی باشند. اندازه پدها اختیاری است اگرچه قطعات گاز ۵×۵ سانتیمتری (سطح در معرض) به نظر می رسد اندازه مفید باشد.
- برای انتقال به آزماشگاها٬ پدها باید بین لایه های فیلتر کاغذی واتمن گذاشته شود.
- پدها را با کمک نوار جراحی به سطحی که بررسی روی آن انجام می شود گذاشته می شود.
- بعد از استفاده هر پد باید در یک ظرف شیشه ای برچسب دار و سر بسته گذاشته شود.
- برای تجزیه٬ نوار را باید دور از پد بریده٬ یک مربع ۵×۵ سانتیمتری باقی گذاشت. این قطعه ۲۵ سانتیمتری مربعی را در یک س.کسله جهت استخراج قرار داده و ماده استراج شده تجزیه شود. نتایج برحسب ug/cm2 گزارش میگردد.
روش شستشوی پوست
شستشوی پوست٬ تیکنیکی است که به نمونه برداری مستقیم پوستی مربوط می گردد. این روش در برآورد تماس های پوستی با ارگانوفسفات ها٬ با استفاده از الکل جهت باقی ماندن بازمانده های جذب نشده از لباس و پوست کارگر انجام می شود. این تکنیک شاید بهترین نشاندهنده تماس واقعی نسبت به روش های سطحی باشد. در این روش نمونه برداری پوستی کلیه متغیرها از جمله تعریق و تغییرات دمای بدن در نمونه برداری لحاظ شده در حالیکه در جمع آوری کننده های سطحی مثل پدها این عوامل در نظر گرفته نمی شود.
اگرچه به واسطه جذب سریع موثر بودن این تکنیک شدیدا محدود شده است بنابراین الاینده های پوست ممکن است تراکم احتمالی را کمتر برآورد کند زیرا فقط قسمت های جذب نشده یا بخش هایی که جذب به آهستگی صورت گرفته ممکن است جمع آوری گردد.
حلال ها باید به نحوی انتخاب شوند که تحریک کننده نبوده و براحتی توسط پوست جذب نشوند. علاوه براین نباید نفوذ مواد نمونه برداری شده را به یوست تهسیل نمایند.
روش کار:
قبل از تماس٬ سطح پوست جهت نمونه برداری باید تمیز شود.
- پاک کننده ها شامل دو گاز جراحی هشت لایی مربعی شکل ۱۰×۱۰ سانتیمتری می باشد که برای همان حلالی که بای تجزیه استفاده خواهد شد استخراج می گردند. قطعات مربع شکل دوباره به شکل مربعات ۵×۵ سانتیمتری تا زده میشوند و سپس به هم وصل می گردند.
- قطعات پاک کننده را در یک ظرف شیشه ای آغشته با اتانول ۹۵ درصد قرار می دهند. برای این کار نباید از اتانول ۹۹.۹ درصد استفاده نمود. زیرا ممکن است محتوای بنزن باشد جهت پیشگیری از آلودگی سرپوش طرف باید با فویل آلومینیوم یا تفلون پوشانده شود. ظرف شیشه ای باید تا هنگام استفاده بسته نگه داشته شود.
- در محل مورد نظر ظرف شیشه ای را باز نموده پد را داخل ظرف خیس کرده و با مالش به سطح داخلی ظرف اتانول اضافی از پد خارج می گردد.
- پد را با پنس نگه داشته و سطح مورد نظر پوست بوسیله مالش پارچه بصورت عقب و جلو در سرتاسر سطح با فشا آهسته شستشو می گردد هر سطح انتخابی بید بیشتر از ۴ بار پاک شود.
- پدها هر سطح٬ می تواند درون یک ظرف شیشه ای برچسب دار٬ بعنوان یک نمونه واحد گذاشته شود.
شسنشوی مستقیم پوست با اسپری کردن
روش دیگر در ابطه با شستشوی پوست عبارتست از: شستشوی پوست با اسپری کردن یک حلال روی سطح پوست.
مراحل اجرای این روش به شرح زیر است:
- ابتدا یک ویل ۱۲ml را به قالب اسپری متصل نموده و دهانه قاب مربوطه را روی سطح پوست قرار می دهند.
- با فشار دادن دکمه اسپری٬ حلال آزاد شده و به سطح پوست پاشیده می شود و در نهایت پس از شستن آلاینده های روی سطح پوست در داخل ویال جمع آوری می گردد.
- وقتی سطح سیکلو هگزانی را به ویال ۱۲ میلی لیتری ریخته می شود به لوله ورودی ویال رسید باید نمونه برداری را متوقف کرد. پر شدن ویال معمولا ۱۰ ثانیه طول می کشد.
- پس از پایان نمونه برداری و پر شدن ویال٬ آن را با درب تفلونی پوشانده و ظرف برچسب گذاری می گردد. پس از نمونه بداری و برای اینکه قاب وسیله نمونه گیر شستشو می شود اجازه داده شود تا مقداری حلال از ظرف خارج شده و قاب شستشو گردد. در این حالت شستشو دهنده را می توان در یک ظرف مخصوص جمع آوری کرد و سپس آنرا دور ریخت.
- برای تهیه نمونه شاهد در این حالت می توان ۱۰ میلی لیتر از حلال مورد نطر را مستقیما و این بار بدون تماس با پوست به داخل ظرف اسپری نمود.
منبع: کتاب روش های نمونه برداری و تجزیه آلاینده ها در هوا/ جلد سوم/ مولف: دکتر عبدالرحمان بهرامی/صفحه ۱۰۰ تا ۱۰۵
شما می توانید مطالب بالا را بصورت فایل pdf از زیر دانلود کنید
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)