بهداشت پا
بهداشت پا
پا يكي از مهمترين اعضاي بدن است كه به خاطر دور بودن از چشم، كمتر به آن توجه مي‌شود، در صورتي كه تحرك انسان در محيط وابسته به سلامت پاهاست. قسمت پایین پا تمامی وزن بدن را بر روی خود حفظ می کند.
اهمیت بهداشت پا :
از آنجا كه پا يكي از بزرگترين اعضاي بدن است و بيشتر از ساير اعضا با آلودگي‌هاي محيطي و ميكروبي از قبيل كف سالن‌ها، تشك هاي ورزشي، حمام‌هاي عمومي، استخرها و اماكني كه معمولا پابرهنه راه مي‌رويم، در تماس است بنابراين اين عضو مي‌تواند در صورت عدم رعايت بهداشت، اشاعه‌دهنده بيماري‌هاي ميكروبي و ويروسي باشد
توصیه های بهداشتی در مورد سلامت پاها :
1- باید پاها روزانه چندين بار شسته شده و لاي انگشتان پا را خشک و جوراب ها را به طور مرتب عوض کرده و به خوبي شست زیرا در پاهاي انسان ، غده هاي عرق زاي زيادي وجود دارد. اين غده ها در پاها ايجاد رطوبت و عرق مي کند. وجود رطوبت در پاها، باعث بروز قارچ هاي خاصي در آنها مي شود. اين قارچ ها در لاي انگشتان پا به خوبي رشد مي کنند و سبب بروز خارش و مشکلات دیگری در پا می شوند.
2- پوشیدن کفش مناسب در سلامت پا بسیار اهمیت دارد ،پوشيدن کفش هاي تنگ موجب فشار در پا و اصطحکاک شديد پوست پا با کفش و ايجاد پينه در انگشتان يا کف پا مي شود
3- نپوشیدن کفش های پاشنه بلند به مدت طولانی ، کسانی که مدتهای طولانی کفش پاشنه بلند می پوشند، بیشتر در معرض ابتلا به التهاب کپسولهای مفصلی که تامین کننده ماده نرم کننده مفاصل هستند و آرتروز قرار میگیرند. پاشنه بلند موجب کشیدگی تاندونها یا بندهای رابط ماهیچه و استخوان نیز میشوند که به درد و التهاب محل منجر میشود.
در خرید کفش باید دقت کرد باید کفش مناسب و اندازه پا باشد خرید کفش های بزرگتر یا تنگ باعث تغییر در ساختار پا و بد شکل شدن پا می شود بهتراست خرید کفش را به ساعات آخر روز موکول کرد زیرا پا در متورم ترین حالت روزانه خود خواهد بود. کفشی که در ساعات اولیه روز قالب است، در هنگام غروب ممکن است موجب تاول زدن پا شود.
4- بهداشت جوابها به عنوان اولین محافظان پا باید رعایت شود جوابها را باید بعد از هر بار پوشیدن شست ، بهتر است از جورابهای رنگ روشن استفاده شود تا در صورت کثیف شدن مشخص باشد
5- بهتر است داخل کفش ها نیز تمیز شود افراد بیشتر به ظاهر بیرونی کفش توجه دارند و آن را واکس زده و برق می اندازند و از داخل کفش که در سلامت پا دخالت مستقیم دارد غافلند.
6- به خانم های خانه دار توصیه می شود در صورتی که با دست لباس می شورند باید از یک چهار پایه استفاده نمایند تا به زانوهای آنها کمتر فشار وارد شود.
زانو
زانو مفصلی‌است که استخوان‌های بالای و پایینی پا را بهم متصل می‌کند.که به این‌دو استخوان ران و درشت‌نی گفته میشود مفصل زانو مهم ترين مفصلی است که وزن بدن را تحمل می کند.مفصل زانو در تمام فعاليت های انسان مانند ايستادن، راه رفتن و حتی نشستن در معرض فشارهای مکانيکی زياد که ناشی از وزن، حمل بار و حتی ماندن در يک موقعيت ثابت است، قرار دارد
زانو از مفاصلی است که از آن استفاده زیادی می شود و ممکن است دچار بیماری شود ، یکی از بیماری‌های شایع در مفصل زانو، آرتروز است که در افراد بالای ۶۵سال بیش از سایرین مشهود است، به این معنا که ستون مفصلی کاملا صاف زانو، دچار تخریب و ناصافی میشود و فرد احساس درد می‌کند با انجام اقدامات زیر می توان از این بیماری پیشگیری کرده و آن را کنترل کرد
1- تغییر درشیوه زندگی مانند نحوه نشستن به صورت چهارزانو، چمباته زدن و استفاده از توالتهای ايرانی از جمله موارد تشديد کننده آسيب های مفصلی است و تبعيت از اين روش های غلط زندگی، افراد را در سنين پايين مستعد ابتلا به آسيب های مفصلی می کند همچنین داشتن یک تغذیه مناسب و مصرف غذاهای حاوی کلسیم در سلامت زانو موثر است .
2- کاهش وزن برای حفظ سلامتی مفاصل به خصوص مفاصل زانو بسيار با اهميت است.بی تحرکی نيز خطری جدی برای مفاصل است و برخی به غلط بر اين باورند که فقط با حذف فشار بر روی مفصل و ثابت نگه داشتن آن مشکل حل می شود در حالی که عدم تحرک مناسب خود خطری جدی برای بروز بيماری های مفصل همچون آرتروز است چرا که تغذيه مفصل از طريق تحرک انجام می شود
3- عدم انجام ورزش‌هایی که به زانو فشار می‌آورد مخصوصا در سنین میانسالی ،انجام ورزشهای سنگین برای زانو خطرناک است پیاده روی آرام در این سن بهترین گزینه است
4- تا حد امکان باید کمتر از پله بالا و پایین رفته و در صورت لزوم یک پله یک پله باید بالا و پایین رفت زیرا رفتن از پله و یا سربالایی ۴ برابر وزن و پیمودن سرپایینی و پایین آمدن از پله، چیزی حدود ۷برابر وزن، به زانو فشار وارد می‌کند.
5- به جای نشستن روی زمين، از صندلی استفاده شود ،اگر به کارهايی اشتغال داريد که ناگزيريد برای مدتی طولانی روی صندلی بنشينيد، ساعتی يک بار از جای خود برخيزيد و پنج دقيقه راه برويد. همچنين هنگام نشستن می توانيد پاشنه های پا را از روی زمين بلند کنيد يا زانوها را صاف نگه داريد
6- از انجام اعمالی نظير بلند کردن اجسام بسيار سنگين و حمل بار به مدت طولانی اجتناب کنيد، زيرا اين کار فشار زيادی بر زانوها وارد می سازد. در صورتی که ناگزير به حمل اجسام سنگين هستيد، عضلات زانو را با ورزش تقويت کنيد و بين فعاليتهای خود، زمانی را به استراحت اختصاص دهيد
اهمیت بهداشت پا :
از آنجا كه پا يكي از بزرگترين اعضاي بدن است و بيشتر از ساير اعضا با آلودگي‌هاي محيطي و ميكروبي از قبيل كف سالن‌ها، تشك هاي ورزشي، حمام‌هاي عمومي، استخرها و اماكني كه معمولا پابرهنه راه مي‌رويم، در تماس است بنابراين اين عضو مي‌تواند در صورت عدم رعايت بهداشت، اشاعه‌دهنده بيماري‌هاي ميكروبي و ويروسي باشد
توصیه های بهداشتی در مورد سلامت پاها :
1- باید پاها روزانه چندين بار شسته شده و لاي انگشتان پا را خشک و جوراب ها را به طور مرتب عوض کرده و به خوبي شست زیرا در پاهاي انسان ، غده هاي عرق زاي زيادي وجود دارد. اين غده ها در پاها ايجاد رطوبت و عرق مي کند. وجود رطوبت در پاها، باعث بروز قارچ هاي خاصي در آنها مي شود. اين قارچ ها در لاي انگشتان پا به خوبي رشد مي کنند و سبب بروز خارش و مشکلات دیگری در پا می شوند.
2- پوشیدن کفش مناسب در سلامت پا بسیار اهمیت دارد ،پوشيدن کفش هاي تنگ موجب فشار در پا و اصطحکاک شديد پوست پا با کفش و ايجاد پينه در انگشتان يا کف پا مي شود
3- نپوشیدن کفش های پاشنه بلند به مدت طولانی ، کسانی که مدتهای طولانی کفش پاشنه بلند می پوشند، بیشتر در معرض ابتلا به التهاب کپسولهای مفصلی که تامین کننده ماده نرم کننده مفاصل هستند و آرتروز قرار میگیرند. پاشنه بلند موجب کشیدگی تاندونها یا بندهای رابط ماهیچه و استخوان نیز میشوند که به درد و التهاب محل منجر میشود.
در خرید کفش باید دقت کرد باید کفش مناسب و اندازه پا باشد خرید کفش های بزرگتر یا تنگ باعث تغییر در ساختار پا و بد شکل شدن پا می شود بهتراست خرید کفش را به ساعات آخر روز موکول کرد زیرا پا در متورم ترین حالت روزانه خود خواهد بود. کفشی که در ساعات اولیه روز قالب است، در هنگام غروب ممکن است موجب تاول زدن پا شود.
4- بهداشت جوابها به عنوان اولین محافظان پا باید رعایت شود جوابها را باید بعد از هر بار پوشیدن شست ، بهتر است از جورابهای رنگ روشن استفاده شود تا در صورت کثیف شدن مشخص باشد
5- بهتر است داخل کفش ها نیز تمیز شود افراد بیشتر به ظاهر بیرونی کفش توجه دارند و آن را واکس زده و برق می اندازند و از داخل کفش که در سلامت پا دخالت مستقیم دارد غافلند.
6- به خانم های خانه دار توصیه می شود در صورتی که با دست لباس می شورند باید از یک چهار پایه استفاده نمایند تا به زانوهای آنها کمتر فشار وارد شود.
زانو
زانو مفصلی‌است که استخوان‌های بالای و پایینی پا را بهم متصل می‌کند.که به این‌دو استخوان ران و درشت‌نی گفته میشود مفصل زانو مهم ترين مفصلی است که وزن بدن را تحمل می کند.مفصل زانو در تمام فعاليت های انسان مانند ايستادن، راه رفتن و حتی نشستن در معرض فشارهای مکانيکی زياد که ناشی از وزن، حمل بار و حتی ماندن در يک موقعيت ثابت است، قرار دارد
زانو از مفاصلی است که از آن استفاده زیادی می شود و ممکن است دچار بیماری شود ، یکی از بیماری‌های شایع در مفصل زانو، آرتروز است که در افراد بالای ۶۵سال بیش از سایرین مشهود است، به این معنا که ستون مفصلی کاملا صاف زانو، دچار تخریب و ناصافی میشود و فرد احساس درد می‌کند با انجام اقدامات زیر می توان از این بیماری پیشگیری کرده و آن را کنترل کرد
1- تغییر درشیوه زندگی مانند نحوه نشستن به صورت چهارزانو، چمباته زدن و استفاده از توالتهای ايرانی از جمله موارد تشديد کننده آسيب های مفصلی است و تبعيت از اين روش های غلط زندگی، افراد را در سنين پايين مستعد ابتلا به آسيب های مفصلی می کند همچنین داشتن یک تغذیه مناسب و مصرف غذاهای حاوی کلسیم در سلامت زانو موثر است .
2- کاهش وزن برای حفظ سلامتی مفاصل به خصوص مفاصل زانو بسيار با اهميت است.بی تحرکی نيز خطری جدی برای مفاصل است و برخی به غلط بر اين باورند که فقط با حذف فشار بر روی مفصل و ثابت نگه داشتن آن مشکل حل می شود در حالی که عدم تحرک مناسب خود خطری جدی برای بروز بيماری های مفصل همچون آرتروز است چرا که تغذيه مفصل از طريق تحرک انجام می شود
3- عدم انجام ورزش‌هایی که به زانو فشار می‌آورد مخصوصا در سنین میانسالی ،انجام ورزشهای سنگین برای زانو خطرناک است پیاده روی آرام در این سن بهترین گزینه است
4- تا حد امکان باید کمتر از پله بالا و پایین رفته و در صورت لزوم یک پله یک پله باید بالا و پایین رفت زیرا رفتن از پله و یا سربالایی ۴ برابر وزن و پیمودن سرپایینی و پایین آمدن از پله، چیزی حدود ۷برابر وزن، به زانو فشار وارد می‌کند.
5- به جای نشستن روی زمين، از صندلی استفاده شود ،اگر به کارهايی اشتغال داريد که ناگزيريد برای مدتی طولانی روی صندلی بنشينيد، ساعتی يک بار از جای خود برخيزيد و پنج دقيقه راه برويد. همچنين هنگام نشستن می توانيد پاشنه های پا را از روی زمين بلند کنيد يا زانوها را صاف نگه داريد
6- از انجام اعمالی نظير بلند کردن اجسام بسيار سنگين و حمل بار به مدت طولانی اجتناب کنيد، زيرا اين کار فشار زيادی بر زانوها وارد می سازد. در صورتی که ناگزير به حمل اجسام سنگين هستيد، عضلات زانو را با ورزش تقويت کنيد و بين فعاليتهای خود، زمانی را به استراحت اختصاص دهيد
بیماری های پا
ترك پا
يكي از شكايات شايع بيماران خصوصاً بانوان ترك هاي كف پا مي باشد. اين ضايعات به دو دسته فيزيولوژيك و بيماري هاي پوستي طبقه بندي مي شوند. پوشيدن صندل و كفش‌هاي تابستاني، يائسگي، خشكي هوا و هر عاملي كه جريان خون را در پا كاهش دهد، موجب ترك خوردن كف پا مي‌شود عارضه ترك كف پا گاه با درد نيز همراه است. براي جلوگيري از ترك‌خوردگي كف پا بايد در پياده روي‌هاي طولاني از كفش‌هاي پشت و جلو بسته استفاده شود. همچنين زنان خانه‌دار مي‌توانند در طول روز با پوشيدن جوراب از اصطحكاك كف پا با فرش و موكت و ايجاد ترك پا پيشگيري كنند. چرب نگه داشتن پوست پا و استفاده از اسيد ساليسيك و گليسيرن در درمان ترك پا موثر است. همچنين شست و شوي پا با آب گرم و خشک کردن آن با حوله و رعايت بهداشت مفيد خواهد بود
پينه و ميخچه
يكي از عواملي كه مي تواند صدمات جدي به بدن وارد كند ضربه و فشار مستمر و طولاني به پوست است. افرادي كه به دليل شغل، تفريح و ورزش مستمراً به كف پاي خود فشار وارد مي آورند خصوصاً آنهایی كه كمي انحراف در كف پا دارند دچار مشكل مي شوند زيرا فشار تنها بر قسمتي از پا وارد مي شود ، در نتيجه پوست در آن قسمت با ضخيم شدن و افزايش قطر سعي در مبارزه با اين فشارها دارد. به پديده ضخيم شدن پوست در يك ناحيه پينه مي گويد مانند پينه دست كارگران كه به علت كار مداوم و سنگين با دست ها دچار اين عارضه مي شوند.
گاهي نيز قسمت مركزي پينه متراكم تر شده و بافت سخت تري توليد مي كند در اين حالت فشارهاي وارد شده به اعصاب پوستي برخورد مي كند و باعث درد مي شود. به اين عارضه ميخچه مي گويند. در واقع مكانيسم ايجاد پينه و ميخچه مشابه است با اين فرق كه در ميخچه سلول هاي قسمت مركزي با سخت تر شدن ، مبارزه با فشارهاي وارده را به عهده مي گيرند ولي اين بافت سخت به دليل تماس با اعصاب پا موقع راه رفتن باعث درد مي شود.كساني كه كفش تنگ مي پوشند و يا ورزشكاران و كوهنوردان با مختصر انحراف كف پا بدون اين كه مشكلي از نظر راه رفتن داشته باشند استعداد ابتلا به ميخچه و پينه را دارند.
پوشیدن كفش هاي مناسب و غير تنگ است و استفاده از داورهای ضد میخچه در بهبود این بیماری مفید است .
زگیل های کف پا
گاهی كف پاي داراي خراش‌هايي است كه با قرار گرفتن در محيط رطوبت‌‌دار باعث وارد شدن ميكروب به داخل آن شده و ضايعات شديد پوستي و زگيل را ايجاد مي‌كند زگيل‌هاي كف پا به دليل مسري بودن آنها از اهميت بسياري برخوردار است چرا كه با ابتلاي يك نفر از اعضاي خانواده به اين بيماري، ساير اعضاي خانواده نيز به دليل استفاده مشترك از حمام و دمپايي حمام، به آن مبتلا مي‌شوند..بنابراین فرد مبتلا باید از دمپایی شخصی استفاده نماید.
ترك پا
يكي از شكايات شايع بيماران خصوصاً بانوان ترك هاي كف پا مي باشد. اين ضايعات به دو دسته فيزيولوژيك و بيماري هاي پوستي طبقه بندي مي شوند. پوشيدن صندل و كفش‌هاي تابستاني، يائسگي، خشكي هوا و هر عاملي كه جريان خون را در پا كاهش دهد، موجب ترك خوردن كف پا مي‌شود عارضه ترك كف پا گاه با درد نيز همراه است. براي جلوگيري از ترك‌خوردگي كف پا بايد در پياده روي‌هاي طولاني از كفش‌هاي پشت و جلو بسته استفاده شود. همچنين زنان خانه‌دار مي‌توانند در طول روز با پوشيدن جوراب از اصطحكاك كف پا با فرش و موكت و ايجاد ترك پا پيشگيري كنند. چرب نگه داشتن پوست پا و استفاده از اسيد ساليسيك و گليسيرن در درمان ترك پا موثر است. همچنين شست و شوي پا با آب گرم و خشک کردن آن با حوله و رعايت بهداشت مفيد خواهد بود
پينه و ميخچه
يكي از عواملي كه مي تواند صدمات جدي به بدن وارد كند ضربه و فشار مستمر و طولاني به پوست است. افرادي كه به دليل شغل، تفريح و ورزش مستمراً به كف پاي خود فشار وارد مي آورند خصوصاً آنهایی كه كمي انحراف در كف پا دارند دچار مشكل مي شوند زيرا فشار تنها بر قسمتي از پا وارد مي شود ، در نتيجه پوست در آن قسمت با ضخيم شدن و افزايش قطر سعي در مبارزه با اين فشارها دارد. به پديده ضخيم شدن پوست در يك ناحيه پينه مي گويد مانند پينه دست كارگران كه به علت كار مداوم و سنگين با دست ها دچار اين عارضه مي شوند.
گاهي نيز قسمت مركزي پينه متراكم تر شده و بافت سخت تري توليد مي كند در اين حالت فشارهاي وارد شده به اعصاب پوستي برخورد مي كند و باعث درد مي شود. به اين عارضه ميخچه مي گويند. در واقع مكانيسم ايجاد پينه و ميخچه مشابه است با اين فرق كه در ميخچه سلول هاي قسمت مركزي با سخت تر شدن ، مبارزه با فشارهاي وارده را به عهده مي گيرند ولي اين بافت سخت به دليل تماس با اعصاب پا موقع راه رفتن باعث درد مي شود.كساني كه كفش تنگ مي پوشند و يا ورزشكاران و كوهنوردان با مختصر انحراف كف پا بدون اين كه مشكلي از نظر راه رفتن داشته باشند استعداد ابتلا به ميخچه و پينه را دارند.
پوشیدن كفش هاي مناسب و غير تنگ است و استفاده از داورهای ضد میخچه در بهبود این بیماری مفید است .
زگیل های کف پا
گاهی كف پاي داراي خراش‌هايي است كه با قرار گرفتن در محيط رطوبت‌‌دار باعث وارد شدن ميكروب به داخل آن شده و ضايعات شديد پوستي و زگيل را ايجاد مي‌كند زگيل‌هاي كف پا به دليل مسري بودن آنها از اهميت بسياري برخوردار است چرا كه با ابتلاي يك نفر از اعضاي خانواده به اين بيماري، ساير اعضاي خانواده نيز به دليل استفاده مشترك از حمام و دمپايي حمام، به آن مبتلا مي‌شوند..بنابراین فرد مبتلا باید از دمپایی شخصی استفاده نماید.
منبع:
http://iec.behdasht.gov.ir
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.