بررسی و تعیین خطاهای انسانی در بخش های ویژه بیمارستان
بررسی و تعیین خطاهای انسانی در بخش های ویژه بیمارستان
بررسی و تعیین خطاهای انسانی در بخش های ویژه بیمارستان
سمانه جیرات، لیلا ابراهیمی قوام آبادی
فرمت: Pdf تعداد صفحات: 11
چكیده
خطای انسانی به دلیل ارتباط زیادی که با سلامت انسان ها در محیط درمانی دارد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تعیین خطاهای انسانی در بخش های سی سی یو و آی سی یو در بیمارستان نیروهای مسلح اهواز در سال 1396 انجام گرفت. پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی با ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه ی پرستاران بخش های ویژه بیمارستان مورد مطالعه می باشد. در خصوص خطای انسانی ابتدا وظایف و زیر وظایف هر بخش توسط روش HTA تعیین شد. یافته ها نشان داد که در بخش ICU، تعداد 69 خطا به ازای 9 وظیفه اصلی و 23 زیر وظیفه شناسایی گردید که در بین خطا بیشترین نوع خطا مربوط به خطاهای عملکردی و کمترین خطاها مربوط به خطا از نوع بازیابی و ارتباطی بود. در بخش CCU، تعداد 40 خطا به ازای 7 وظیفه اصلی و 17 زیر وظیفه شناسایی گردید، در این بخش نیز بیشترین خطاها از نوع عملکردی و کمترین مربوط به خطاهای انتخابی بود.
مقدمه
بررسی ها نشان می دهد وقوع خطاهای انسانی در نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف نظیر عوامل شخصی، مدیریتی و سازمانی، پیچیدگی روش انجام کار، شرایط محیطی، طراحی تجهیزات و دستگاه ها، نحوه آموزش پرسنل، نحوه نظارت، وجود یا عدم وجود دستورالعمل های کاری و… رخ می دهد. منظور از درک ریسک قضاوت درونی افراد در مورد ویژگی ها و شدت خطرات است. در ایمنی و بهداشت حرفه ای، خطاهای انسانی از اهمیت بالایی برخوردار است و بسیار از خطرات به این دلیل که افراد اطلاعی از ریسک ندارند رخ می دهند. اهمیت و نقش خطاهای انسانی در بروز حوادث بسیار آشکار بوده و از طرف دیگر نتایج فاجعه بار ناشی از عدم بررسی خطای انسانی در هنگام محاسبه ریسک کاملا اثبات شده است، ولی متاسفانه در کشور ما در اغلب موارد ودر محیط های کاری و آنالیز حوادث به این موضوع توجه نمی شود. در ارزیابی خطرات می بایست کلیه خطاها از فاز طراحی تا استرس و خستگی های ناشی از کار و کاهش کیفیت و کمیت تولید و حتی کارایی انسان مد نظر باشد که با بررسی وظایف و آنالیز شغلی می توان به این نتیجه رسید.
بنابراین به منظور افزایش کارایی و ارتقاء کیفیت خدمات، بررسی خطاهای انسانی ضروری به نظر می رسد. کاهش خطاهای انسانی و پایین آوردن میزان ریسک و کم کردن پیامدهای ناشی از آن که با اقدامات اصلاحی و پیشنهادات مبتنی بر شواهد میسر خواهد شد.
به نظر می رسد، عوامل موثر در بروز خطا در واحدهای ارائه دهنده خدمات سلامت در کشورهای مختلف و نیز از واحدی به واحد دیگر متفاوت می باشد. همچنین خطا، صرف نظر از میزان دقت، مهارت و تعهد پرستاران و کادر درمانی همگانی و غیر قابل اجتناب است.
اجری خامسلو و همکاران در سال 1396 مطالعه ای با عنوان عوامل موثر بر خطای پرستاری در بخش اورژانس انجام دادند. نتایج نشان داد که عوامل موثر بر خطاهای پرستاری در بخش اورژانس بسیار گسترده و چند عاملی است.
هدی در سال 1395 در پایان نامه خود تحت عنوان شناسایی و ارزیابی خطای انسانی مراقبت های پرستاری بخش اورژانس به روش SHERPA و بررسی تاثیر ایمنی و جو ایمنی در پرستاران در یکی از بیمارستانهای رشت بیان داشت که مجموعا 610 خطا در ازای 10 فرآیند و 88 وظیفه اصلی در بخش اورژانس بیمارستان شناسایی گردید. پس از تعیین نوع خطاهای شناسایی شده و ماهیت آنها، اقدام به تعیین سطح ریسک خطاهای شناسایی شده گردید. نتایج نشان دادند که مجموع 144 خطا غیر قابل قبول، 194 خطا نامطلوب، 178 خطا قابل قبول با تجدید نظر و 96 خط قابل قبول با تجدید نظر بود.
محمدفام و همکاران در سال 1394 مقاله ای تحت عنوان شناسایی و ارزیابی خطا در آتش باری سنگ آهن با استفاده از روش نظام یافته پیش بینی و کاهش خطای انسانی (SHERPA) ارائه دادند. نتایج نشان داد از مجموع 42 خطای مورد شناسایی، 0.11ریسک غیر قابل قبول، 0.42 نامطلوب، 0.4 قابل قبول ولی نیاز به تجدید و 0.04 قابل قبول و بدون نیاز به تجدید نظر پیش بینی شده اند. علاوه بر این خطاها شامل 55 درصد خطای عملی، 14 درصد خطای بازیابی و 21 درصد خطای چک کردن، 6 درصد خطای گزینش و 1.6 درصد خطای ارتباطی می باشد. که این نتایج نشان داد بیشترین درصد خطاها از نوع، عملکردی و کمترین درصد خطاها از نوع ارتباطی بود.
Buscher و همکاران در سال 2015 مراقبت های پرستاری روزانه در بخش های ویژه و تحلیل اشتباهات آنها بر طبق نظریه تئوری خطای انسانی را مورد مطالعه قرار دادند. این مطالعه کمی – توصیفی در مرکز مراقبت های ویژه در شبکه بیمارستان Sentinel برزیل انجام شده است که در این مطالعه 36 پرستار حرفه ای شرکت کردند. یافته ها نشان داد در مراقبت های پرستاری می تواند به رویکرد سیستم، از طریق شرایط پنهان مرتبط باشد. شرایط غیر واقعی می تواند مربوط به مشکلات ارتباطی در تیم چند نفره، فقدان استانداردها و روال های نهادی و عدم وجود منابع مادی باشد.
روش تحقیق
این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی – تحلیلی است که با هدف بررسی و تعیین خطاهای انسانی در در پرستاران شاغل بخش های سی سی یو و آی سی یو بیمارستان نیروهای مسلح اهواز به روش SHERPA در سال 1396 انجام گرفت.
این مجموعه درمانی در نیمه دوم سال 1362 راه اندازی شده است که دارای 120 تخت فعال و بخش های تخصصی، بخش عمومی، اورژانس، زایشگاه، اتاق های عمل و قسمت های پاراکلینک می باشد.
جامعه آماری این پژوهش، شامل تمامی پرسنل رسته پرستاری در بخش های ویژه (ICU, CCU) شاغل در بیمارستان مورد مطالعه می باشد، که در مجموع 31 نفر در این مطالعه شرکت کرده اند.
در پژوهش حاضر ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه بود که با توجه به جامعه آماری پژوهش در بین افراد توزیع گردید. همچنین با حضور در محل و مشاهده فعالیت ها و مصاحبه با پرسنل برگه کار SHERPA تکمیل گردید.
به منظور شناسایی خطاها از تکنیک SHERPA استفاده شد. این تکنیک، یکی از رایج ترین روش های بررسی خطاها می باشد که در مجموعه زیر وظیفه های تشکیل دهنده هر شغل، خطاهای انسانی را به طور جامع از لحاظ نوع خطا، پیامدهای احتمالی و راهکارهای کنترلی مورد مطالعه قرار می دهد. بعلاوه، این تکنیک دارای قابلیت شناسایی خطاهای بالقوه است که تاکنون در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است.
یافته ها
یافته های توصیفی
چنانچه گفته شد جامعه ی آماری شامل 31 نفر از پرستاران شاغل در بخش های ویژه بیمارستان نیروهای مسلح بودند که پرسشنامه ها در بین آن ها توزیع گردید. پس از بررسی پاسخنامه های مربوطه مشخص گردید که آزمودنی ها از لحاظ سنی، 25.8 درصد زیر 25 سال، 25.8 درصد بین 26 تا 35 سال، 38.7 درصد افراد 36 تا 45 سال، 6.5 درصد افراد در رده ی سنی 46 تا 55 سال و 3.2 درصد افراد مشارکت کننده بالای 55 سال سن داشتند از نظر سطح تحصیلات، 9.7 درصد افراد مشارکت کننده دارای تحصیلات دیپلم، 6.5 درصد دارای تحصیلات فوق دیپلم، 80.6 درصد دارای تحصیلات لیسانس و 3.2 درصد دارای تحصیلات فوق لیسانس بودند، از نظر سابقه ی کار، 43.8 درصد افراد مشارکت کننده دارای سابقه زیر 5 سال، 12.5 درصد دارای سابقه شغلی 6 تا 10 سال، 9.4 درصد دارای سابقه شغلی 11 تا 15 سال، 28.1 درصد دارای سابقه شغلی 16 تا 20 سال و 6.3 درصد افراد مشارکت کننده در پژوهش دارای سابقه شغلی بالای 25 سال هستند، از نظر شیفت کاری، 51.6 درصد افراد مشارکت کننده در پژوهش دارای شیفت چرخشی و 48.4 درصد افراد شیفت ثابت داشتند، از نظر جنسیت، 78.8 درصد افراد مشارکت کننده در پژوهش زن و 21.2 درصد افراد مرد بودند، از نظر وضعیت تأهل، 44.8 درصد افراد مشارکت کننده در پژوهش مجرد و 55.2 درصد افراد متاهل بودند، از نظر نوع استخدام، 10 درصد افراد مشارکت کننده در پژوهش پیمانی، 40 درصد افراد قراردادی، 33.3 درصد افراد رسمی، 6.7 درصد افراد ساعتی، 6.7 درصد افراد شرکتی و 3.3 درصد طرحی بودند، از نظر بخش محل خدمت، 85.3 درصد در بخش آی سی یو و 14.7 درصد در بخش سی سی یو مشغول به کار می باشند، از نظر سابقه ی کار در بخش ویژه، 60.7 درصد افراد کمتر از 5 سال، 17.9 درصد بین 6 تا 10 سال، 10.7 درصد بین 11 تا 15 سال و 10.7 درصد بالای 15 سال سابقه داشتند.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ الگوهای طبقه بندی خطای انسانی
⇐ پاورپوینت شاخص احتمال خطای انسانی HEPI
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)