بررسی امکان پیاده سازی طرح واکنش در شرایط اضطراری و ارائه یک برنامه ریزی استراتژیک در بخش سایت کلرزنی گازی
بررسی امکان پیاده سازی طرح واکنش در شرایط اضطراری و ارائه یک برنامه ریزی استراتژیک در بخش سایت کلرزنی گازی
بررسی امکان پیاده سازی طرح واکنش در شرایط اضطراری و ارائه یک برنامه ریزی استراتژیک در بخش سایت کلرزنی گازی
تنظیم: ابوالفضل رحمانی، حسین محمدی
فرمت: PDF تعداد صفحات: 12
فهرست:
- چکیده
- مقدمه
- تعریف مفاهیم اساسی
- مدل دیوید
- تکنیک تاپسیس (Topsis)
- روش تحقیق
- تعیین شاخص های مورد بررسی در تحلیل
- نتیجه گیری از فرضیه
- پیشنهاد محقق به سازمان مورد مطالعه
- پیشنهادهایی به محققین آینده
- منابع
چکیده:
داشتن برنامه استراتژیک برای شرایط اضطراری برای هر بخش و حوزه فعالیت و همچنین استفاده موثر از ابزار تکنولوژیک روز در جهت تدوین طرح واکنش در شرایط اضطراری از ضروری ترین مباحث در سازمانها است. لذا برای شرکت های آب و فاضلاب که دارای سیستم های تزریق گاز کلر هستند و در صورت عدم وجود برنامه استراتژیک برای شرایط اضطراری که ممکن توسط گاز کلر ایجاد شده و باعث بروز مسائل انسانی و زیست محیطی گردد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.لذا در این تحقیق امکان پیاده سازی طرح واکنش در شرایط اضطراری و ارائه یک برنامه ریزی استراتژیک در بخش سایت کلرزنی گازی برای مواجهه با شرایط بحرانی مورد بررسی قرار گرفته است.
جامعه آماری این پژوهش متشکل از 20 نفر از مدیران و کارشناسان معاونت بهره برداری شرکت آب و فاضلاب استان قزوین و قلمرو زمانی نیمه دوم سال 1391 و اوایل سال 1392 است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از جنبه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای میدانی است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه می باشد و متغیرهای مستقل در این تحقیق شاخص هایی پیاده سازی طرح واکنش در شرایط اضطراری هستند و شدت یا میزان واکنش در شرایط اضطراری برای سایت کلرزنی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و انجام آزمون فرضیه های تحقیق از فنون آمار استنباطی شامل آزمون T تک نمونه ای با مقیاس طیف پاسخ ها (عدد 3) برای تعیین شاخص ها و آزمون T مستقل برای مقایسه وضعیت موجود و مطلوب استفاده شده است. و برای رتبه بندی شاخص ها روش تاپسیس به کار برده شده است. سپس با استفاده از مدل برنامه ریزی دیوید به ارائه راهکارهایی برای کاهش فاصله بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب بر اساس اولویت ها پرداخته شده است. تا بتوان از این طریق شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب را برای پیاده سازی طرح واکنش در شرایط اضطراری پر نمود.
کلیدواژه ها: واکنش در شرایط اضطراری، مدیریت بحران، برنامه ریزی استراتژیک.
1- مقدمه:
امروز آمادگی در برابر بحران یکی از مهمترین دغدغه های هر مدیر صاحب اندیشه و تفکر است. بحران ها می توانند بر عملکرد یک سازمان تا مرز ورشکستگی تاثیرگذار باشند. شناسایی بحران ها این امکان را ایجاد می نماید که بتوان بحران را تشخیص و تحت کنترل درآورد تا آسیب زایی آنها به حداقل برسد. ارزیابی درست و بدون تاثیر از قضاوت کارشناسان این امکان را ایجاد می نماید که مدیریت ارزیابی دقیقی را داشته و بتواند تصمیم درستی را برای تامین امکانات و منابع اتخاذ نماید. مدیریت بحران، علمی است کاربردی که با شناخت مشاهدات و تجزیه و تحلیل داده ها بصورت سیستمی جهت یافتن ابزار و راه حل های که بوسیله آن از یک سو بتوان از وقایع ناحیه پیشگیری و یا مقابله نمود و از سوی دیگر در صورت وقوع آن نسبت به امدادرسانی و بهبود اوضاع اقدام نمود.
یکی از الزامات مهم و تعیین کننده در سیستم های مدیریت ایمنی و حتی سیستم مدیریت زیست محیطی الزامی تحت عنوان ” آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری” می باشد، دلیل گنجاندن این الزام در استانداردهای یادشده اهمیتی است که این موضوع در کاهش عواقب حادثه دارد. چرا که وجود نظام های پنهان در سیستم همواره محتمل بوده و تمامی سازمانها متاثر از عوامل بیرونی می باشد گاها این تاثیرات سازمان را به بحران کشانده و باعث بروز اختلالات اساسی در سیستم ها می گردند، با داشتن طرحی در خصوص آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری می تواند تاثیر عوامل بیرونی پس
از بالفعل شدن این عوامل را تا حد قابل ملاحظه ای کنترل نمود و کاهش داد.
کلر در عین حال که ماده ایی موثر در انهدام عامل های بیماری زا در آب می باشد از پتانسیل بالای مخاطره برخوردار است و پیشگیری از هر نوع حادثه بستگی به دقت در رعایت دقیق نکات ایمنی دارد گاز کلر هنوز از متداول ترین روش های گندزدایی آب می باشد زیرا با ایجاد باقیمانده در بشکه توزیع مانع از رشد مجدد باکتری ها و ایجاد آلودگی ثانویه می شود. لذا در تصفیه خانه های آب به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد علیرغم منافع کلان این ماده در توسعه بهداشت و سلامتی، تماس و مواجهه با آن به خصوص از طریق تنفس می تواند باعث صدمات و آسیب های بعضا جدی و جبران ناپذیر بر سلامت انسان شود.
خوشبختانه کمترین حد تشخیص بوی کلر توسط شامه انسان در سطحی است که عموما هشدارهای کافی نسبت به تماس و مواجه با این گاز ایجاد می کند. لذا فرد در معرض تماس می تواند خود را از تاثیرات زیان بار گاز کلر محفوظ نگاه دارد. با این وجود تماس های مستمر و مداوم با گاز کلر سبب عادت کردن حس بویای نسبت به آن شده و از اینرو در این قبیل افراد اعتماد به این حس به عنوان یک عامل هشدار دهنده در مواجهه با گاز کلر تا حد زیادی کاهش می یابد.
کلر در تماس با آب و رطوبت ایجاد اسید نموده (HCLO ،HCl) که خاصیت خورندگی و اکسید کنندگی دارد. کلر با بازها، بسیاری از ترکیبات آلی، آمونیاک، هیدروژن و پودر و براده های برخی فلزات واکنش های انفجاری داده و یا ترکیبات قابل انفجار تولید می کند. کلر قابل احتراق نیست اما می تواند باعث احتراق سایر مواد شود که دراین موارد آتش می تواند سبب تولید گازهای سمی خورنده و التهاب آور شود.
یکی از اساسی ترین مباحث در سازمان های امروزی کاهش تلفات زمانی و هزینه ای در حوزه های مختلف در راستای رسیدن به اهداف استراتژیک سازمان و زمانبندی ها می باشد. برنامه ریزی استراتژیک برای شرایط اضطراری و همچنین استفاده موثر از ابزار و نیازمندی های تکنولوژیک روز در جهت تدوین طرح واکنش در شرایط اضطراری نقش مهم و حیاتی در سازمان ها دارند. لذا در خصوص سیستم های تزریق گاز کلر که در صورت عدم داشتن برنامه استراتژیک برای آن باعث ایجاد مسائل انسانی و زیست محیطی می گردد از اهمیت ویژه ای برخوردار است که باید مورد توجه قرار گیرد و برنامه ای دقیق برای مواجهه با شرایط بحرانی که با گاز کلر ایجاد می شود تدوین گردد. در مورد مدیریت شرایط اضطراری تحقیق هایی انجام شده که از این تحقیقات می توان به نمونه های زیر اشاره کرد.
سید باقر مرتضوی و همکاران در تحقیقی به بررسی انتشار گاز کلر از مخازن ذخیره به منظور تدوین برنامه واکنش در شرایط اضطراری در یک صنعت پتروشیمی پرداختند. نتایج این مطالعه نشان دادکه آنالیز خطرات فرآیندی به صورت سیستماتیک با استفاده از روش های شناسایی خطرات مانند Hazop و آنالیز پیامد می تواند در شناسایی حوادث احتمالی بزرگ نقش موثری داشته باشد. همچنین با دسته بندی سناریوهای رهایش در یکی از سطوح اضطرار CCPS می توان الگویی بهینه جهت مدیریت شرایط اضطراری انتخاب نمود.
وحید حسین پور در تحقیقی به عنوان مدیریت شرایط اضطراری عنوان می کند که مدیریت شرایط اضطراری از چهار گام اصلی تشکیل شده است:
گام اول: تشکیل تیم برنامه ریزی و طراحی
گام دوم: آنالیز و ارزیابی توانایی ها و خطرات
گام سوم: گسترش طرح
گام چهارم: اجرا و پیاده سازی طرح.
گام اول خود از مراحل زیر تشکیل شده است:
- تعیین فرم و چگونگی تیم (تعداد اعضای تیم و …)
- تعیین صلاحیت
- برنامه ریزی و تعیین بودجه
در گام دوم به جمع آوری اطلاعات و بررسی ظرفیت های جریان و خطرات از طرق مختلف از قبیل بازبینی برنامه های حفاظت در برابر آتش، برنامه های ایمنی و بهداشتی، خط مش های محیطی و … می پردازد. در گام سوم شامل دوبخش اجراء طرح و فرآیندهایی که باید برای گسترش طرح انجام داد می باشد.
گام چهارم به اجرای طرح بصورت کاملا واقعی و آنالیز کردن و کشف اقدامات توصیه ای و پیشگیرانه می پردازد. که شامل سه بخش می باشد:
- عملیات یکپارچه سازی
- جریان آموزش
- ارزیابی و بهبود طرح
در کتاب برنامه ریزی اضطراری برای تاسیسات آب که توسط ماری کی کزیرا به ترجمه سید حمیدرضا شریف واقفی نوشته شده است که در خصوص بلایای طبیعی و خطرات آن و همچنین بحران های انسانی و خطرات ناشی از آن بحث می کند و بیان می دارد تجهیزات و کانتینرهای ذخیره شیمیایی در یک تصفیه خانه بیشتر توسط لغزیدن و واژگون شدن در معرض خطر قرار می گیرند. و راه حل هایی ارائه می کند که می توان به موارد زیر اشاره کرد. سیلندر کلر باید در شرایط عمودی انبار شده باشد. و از بالا و پایین مهار شده باشد. ظرف یک تنی باید به صورت افقی انبار شده روی سکو مصون باشند و با زنجیرها یا بندهای نایلونی محکم شوند. سیستم های کلر با سیستم های کنترلی و اتوماتیکی متنوعی طراحی و ساخته می شوند. از جمله قابلیت های این سیستم ها نشان دادن محدوده و مکان نشت، به کار انداختن اسکرابرهای کلر، بستن دریچه ها، خاموش کردن تجهیزات و جدا کردن مکان های آسیب دیده می باشد. و همچنین توصیه می شود استفاده از هیپوکلریت سدیم به عنوان جایگزین برای کلر در نظر گرفته شود.
در تحقیق دیگری که توسط ساندرا و همکاران انجام شده است به بررسی طرح های واکنش اضطراری و وقایع ناخواسته آلودگی محیط زیست با استفاده از مدل ارزیابی اضطراری فضای باز پرداخته شده است، اینگونه بیان می شود که هدف ازاین تحقیق مدلسازی فرایند تخلیه با فراهم سازی اطلاعات پویایی فضایی و زمانی است که می تواند تلفات انسانی را با اجرای سیاست خاص تخلیه تحت تاثیر وقایع ناگوار و نامطلوب و تصادفات به حداقل برساند. مدل تخلیه فضای باز مبتنی بر فرایند اتفاقی مارکف و لینک ها و غیره ایجاد گردیده است که بر طبق حل فرایند تخلیه قابل محاسبه است به گونه ای که می توان پیامدهای بهداشتی را تعیین نمود. سرانجام می توان سیاست های متفاوت اضطرار را با پیامد بهداشت مربوطه ارزیابی کرد تا بتوان سیاست اضطرار را بهینه سازی کرد.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ طرح واکنش در شرایط اضطراری زیست محیطی
⇐ مدلسازی انتشار ناگهانی آمونیاک از مخازن ذخیره و تهیه طرح واکنش در شرایط اضطراری
⇐ ساختار کلی یک طرح پیشنهادی برای واکنش در شرایط اضطراری
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)