ارگونومی و کاربرد آن در مدیریت

ارگونومی و کاربرد آن در مدیریت

تعاریف ارگونومی:

واژه «ارگونومی» از دو کلمه یونانی (ارگو به معنی کار و «نوموس) به معنی قانون و قاعده طبیعی مشتق شده است و در لغت به معنای قوانین طبیعی کار است. اما در اصطلاح کاربردی علم ارگونومی مجموعه دانشی است که از تلفیق علوم زیستی، فیزیولوژی انسانی، سیستم‌ها و روش ها، طراحی مشاغل و محیط کار به وجود آمده است که سعی دارد ابزارها، دستگاه‌ها و محیط کار را با توجه به در نظر گرفتن توانایی های جسمانی، فکری و محدودیت‌ها و علائق انسان‌ها، طراحی کند. این علم با هدف افزایش بهره‌وری با توجه به سلامتی، ایمنی و رفاه کارکنان در محیط کار شکل یافته است (صادقی ۱۳۷۹؛ طاهری ۱۳۷۶) برخی از تعاریفی که متخصصان و کارشناسان این علم از ارگونومی نموده‌اند، به عنوان نمونه در زیر آورده می‌شود:

• ارگونومی علم مطالعه انسانها در حین انجام کار، برای درک ارتباط پیچیده میان افراد و جنبه های فیزیکی و روانشناختی محیط کار، نیازهای شغلی و روشهای کار می‌باشد (WHO ۱۹۷۸).
• ارگونومی علمی است که انسان و تعامل آن را با محصولات، تولیدات، تجهیزات، امکانات، روش ها و محیط کار و زندگی مورد مطالعه قرار می‌دهد و علیرغم علوم فنی ـ مهندسی (که عمدتا به تکنیک ها و فنون می پردازد) بر انسان و طراحی وسایل برای افراد تاکید دارد (ساندرز و دیگران ۱۳۷۸).
• ارگونومی عبارتست از کاربرد اطلاعات علمی موجود درباره انسان (و روش های علمی کسب چنین اطلاعاتی) برای حل مشکلات طراحی (هلاندر ۱۳۷۵).

انجمن بین‌المللی ارگونومی ،ارگونومی را چنین تعریف می‌کند:

ارگونومی علمی است که دانش حاصل از علوم انسانی را با مشاغل، سیستم‌ها، محصولات و محیط زیست با توجه به توانایی های جسمانی و روانی و محدودیت‌های انسانی مرتبط می سازد (هانچینسون و دیل) n با توجه به تعاریف فوق، علم ارگونومی از رشته های علمی نظیر پزشکی، فیزیولوژی، آمار، روانشناسی، مردم شناسی، آناتومی، بیومکانیک و سنجش ابعاد و اجزای بدن انسان، برای طراحی ماشین و محیط کار سود می‌برد. در واقع، ارگونومی یک علم چند رشته‌ای است که ارتباط متقابل تکنولوژی، محیط و نیازهای روحی و جسمانی انسان را برقرار می سازد.

در ایالات متحده آمریکا، بجای واژه ارگونومی، عبارت مهندسی فاکتورهای انسانی را بکار می‌برند. انجمن فاکتورهای انسانی و ارگونومی آمریکا نیز بر روش های طراحی تاکید داشته و مهندسی فاکتورهای انسانی را چنین تعریف می‌کند: «کشف و کاربرد اصول مربوط به رفتار انسان و خصوصیات طراحی، ارزیابی، فرآیند نگهداری محصولات و سیستم ها با هدف ایمن بودن، اثر بخش بودن و ایجاد رضایت در بین کارکنان.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پاورپوینت مشاهده کنید:

• اهداف اساسی علم ارگونومی
• تاریخچه ارگونومی
• شاخه های دانش ارگونومی
• فیزیولوژی کار
• بیومکانیک شغلی
• آنتروپومتری
• چگونگی اجرای ارگونومی
• طراحی پست کار
• محیط کار مطلوب
• توصیه هایی به مدیران درباره ارگونومی
• منابع

این مطلب بروزرسانی شد و فایل پاورپوینت تعریف ارگونومی و کاربردهای آن در 35 اسلاید پیوست شد.

حتما بخوانید:

⇐ ارگونومی در مدیریت و طراحی سازمانی

⇐ مدیریت و استرس های ناشی از كار از دیدگاه ارگونومی

⇐  مجموعه پاورپوینت های ارگونومی دکتر چوبینه

⇐ ارگونومی دکتر احمد اسماعیلی

⇐  ماکروارگونومی در سازمان ها