ارگونومی دکتر احمد اسماعیلی

ارگونومی دکتر احمد اسماعیلی

تاریخچه : حوزه پیدایش ارگونومی به انقلاب صنعتی به اواخر قرن نوزدهم و اوائل قرن بیستم برمی گردد. کارهای پژوهشی فرانک و گیلبرت در زمینه کارسنجی و مدیریت کارگاهی، سرآغازی بر مطالعات ارگونومیک بود. پس از جنگ جهانی دوم و بویژه با روشن تر شدن مشکلات کاری و حتی تلفات ناشی از عدم توجه به دانش ارگونومی در محیط کاری، نیاز به طراحی محل کار بصورت ارگونومیک بیشتر احساس شد. پیچیدگی اشتباه های احتمالی در زمینه های مختلف همچون هواپیماهای جنگی، رادار و دیگر تجهیزات در طول جنگ، هم جنبه مهندسی و هم جنبه رفتاری داشت و گروههایی متشکل از روانشناسان، مهندسان، انسان شناسان و فیزیولوژیستها، همراه با هم کوششهایی را جهت حل مشکلات طراحی و آموزش آغاز کردند.

چنین کوشش هایی که در خلال جنگ دوم جهانی در آمریکا و انگلستان، به طور همزمان آغاز شده بود باعث گردید تا دانش ارگونومی شروع به رشد و توسعه کند و در اغلب کشورهای اروپایی مورد توجه واقع شود. در دهه ۱۹۸۰ میلادی، متأسفانه فجایع تکنولوژیکی بسیاری رخ داد و موجب شناخته شدن هر چه بیشتر دانش ارگونومی در میان مردم شد. سهام داران، کارگران، دولتمردان و به تبع آن عامه مردم به طراحی ارگونومیک روی آوردند (ساندرز و مککورمیک ۱۹۹۸).

در ۶ دسامبر ۱۹۸۶ میلادی، نشت گاز متیلو سوبیانات در کارخانه تولید سموم ضد آفات شرکت يونيون كاربايد در بوپال هند، سبب مرگ نزدیک به ۶۰۰۰ تن و آسیب دیدن ۲۰۰۰۰۰ نفر دیگر شد. دو سال بعد، در ۱۹۸۹ میلادی، انفجار شدیدی در نیروگاه هسته ای چرنوبیل در شوروی (سابق)، سبب مرگ ۳۰۰نفر و قرار گرفتن طیف وسیعی از مردم در معرض تابش های زیان آور و آلوده شدن میلیون ها هکتار زمین به زادیو اکتیو شد.

سه سال بعد در ۱۹۸۹ میلادی در یک واحد تولیدی مواد پلاستیکی متعلق به شرکت نفت فیلیپس در تگزاس انفجاری روی داد که شدت این انفجار معادل انفجار ۱۰ تن تي. إن. تی بود. ۲۳ نفر کشته و ۱۰۰ نفر مجروح شدند. همه این موارد و مثال های بسیار زیادی که مجال گنجایش آنها در این چند صفحه نیست، به باور کارشناسان، حوادثی هستند که علت اصلی تمامی آنها را باید در عدم طراحی صحیح ارگونومیک (به معنای کلی کلمه) جست (ساندرز و دیگران ۱۳۷۸).

تعریف ارگونومی:

• ارگونومی از دو کلمه یونانی ارگون به معنای کار و نوموس به معنای قانون تشکیل شده است که به آن مهندسی عوامل انسانی هم می گویند.
• ارگونومی به بیان ساده تطابق کار با انسان است نه تطابق انسان با کار

ارگونومی بکار بردن اطلاعات علمی درباره ی انسان در طراحی محصولات، سیستم ها و محیط های مورد

استفاده انسان می باشد. ارگونومی دانشی چند رشته ای است که اطلاعات مربوط به ظرفیت های هر

انسان (توانائیها، محدودیت ها و ظرفیت های فیزیکی و روانی را گردآوری کرده و آنها را در طراحی مشاغل ، محصولات، سیستم های در ارتباط با انسان، مکان های کار و تجهیزات با هدف بهبود بهداشت،

ایمنی و سلامتی و همچنین بهبود و بهینه سازی کارآیی ، بهره وری و کیفیت بکار می رود. ( انجمن بین

المللی ارگونومی، ۲۰۰۰)

متولوژی ارگونومی:

• شناخت ظرفیت های انسان (ظرفیت فیزیکی, روانی, شنوایی, بینایی و …)
• شناخت نیازهای کار
• برقراری تعادل بین ظرفیتهای انسان و نیازهای کار

ادامه مطالب که شامل موضوعات زیر است را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید:

• اهداف و مزایای ارگونومی

• اسکوپ ها در مهندسی فاکتور انسانی (ارگونومی)

• اگر به ارگونومی عمل نکنیم!

• برخی دستاوردهای مثبت کاربرد اصول ارگونومی در محیط کار

• چرا ارگونومی؟

• ارگونومیست کیست و وظایف ان چیست؟

• عوارض و بیماری های ناشی از عوامل ارگونومیک

• اختلالات اسکلتی-عضلانی مرتبط با کار

• آسیب های تجمعی ناشی از ضربات متداول در اندامهای فوقانی

• برخی از آسیبهای  تجمعی ناشی از ضربات CTDs در کمر

• روشهای ارزیابی پوسچر

  • شیوه های خود گزارشی در اریابی پوسچر
  • فیلم برداری و واکاوی پوسچر به وسیله کامپیوتر
  • شیوه های مستقیم یا دستگاهی

• اساس بیومکانیکی آسیبهای اسکلتی-عضلانی

• پرسشنامه نوردیک

• ارزیابی پوسچر به روش RULA و REBA

• آنتروپومتری

  • روشهای اندازه گیری ابعاد بدن
  • انتروپومتری استاتیکی و دینامیکی
  • کاربرد آنتروپومتری در طراحی میز و صندلی
• و …

حتما بخوانید:

⇐ جزوه ارگونومی دکتر رضا غلام نیا

⇐ جزوات ارگونومی دکتر وثوقی

⇐ جزوه ارگونومی در محیط کار دکتر حمید رضا حیدری

⇐ کتاب شیوه های ارزیابی پوسچر در ارگونومی شغلی دکتر چوبینه

⇐ ارگونومی در صنعت پتروشیمی