ارزیابی ریسک به روش FMEA فرایندی در کارخانه سیمان

ارزیابی ریسک به روش FMEA فرایندی در کارخانه سیمان

فرمت: WORD   تعداد صفحات: 11

چکیده:

مقدمه: ارزیابی ریسک و رعایت مسائل ایمنی می تواند با محافظت از منابع انسانی و فیزیکی مهمترین وسیله کاهش خسارت گردد. در این مطالعه سعی شده است با تکنیک تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن (FMEA) نسبت به شناسایی و پیشگیری از مشکلات فرایند تولید و ارائه خدمات قبل از وقوع آن اقدام نمود.

روش کار: آنالیز ریسک با تعیین اجزاء کار (سیستم، زیرسیستم، قطعه)، تدوین جداول و برگه کاری بومی شده FMEA شروع و سپس از 10 گام اساسی اجرای FMEA جهت انجام کار استفاده شد. جهت تدوین جداول بومی شده FMEA خطا های ماشین آلات با همکاری واحدهای PM و ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت استخراج و نتایج آن وارد نرم افزار EXCEL گردید پس از آن خطاهای مکانیکی و برقی ماشین آلات فیلتر و محاسبات به صورت تعداد خطا در روز و مدت توقف در ساعت بدست آمد. درنهایت با توجه به اطلاعات هزینه ای واحد هارپ شرکت جداول FMEA برای ارزیابی ریسک تدوین گردید.

نتایج: در این مطالعه و ارزیابی انجام گرفته 183ریسک در واحد سنگ شکن شناسایی و در برگه های کاری FMEA ثبت شد. مهمترین نقص، نقص شکستگی درام نوار نقاله (320=RPN) می باشد.

نتیجه گیری: این مطالعه اولا نشان داد استفاده از جداول بومی شده FMEA برای ارزیابی خطرات به عنوان یک روش جدید می تواند بسیار سودمند باشد ثانیاً ایجاد یک نقص خود باعث بروز نقص های دیگر می شود و از طریق آنالیز FMEA می توان این نقایص را شناسایی و اقدام نمود.

کلیدواژه ها: سیمان، FMEA ,RPN

مقدمه

ارزیابی ریسک روشی پرکاربرد به منظور مدیریت ابزارهای موثر در ایمنی به منظور کاهش ریسک ناشی از حوادث مختلف می باشد. آغاز کاربرد این روش مربوط به صنایع هسته ای و هوانوردی و الکتریکی در دهه 1980 است (1). امروزه از روش های استاندارد و شناخته شده درجه بندی ریسک نظیر تجزیه و تحلیل حالت خسارت و اثرات آن (FMEA)، تجزیه و تحلیل خسارت های بحرانی و اثرات آن (FMECA)، تجزیه و تحلیل خطرات و فرایندها (HAZOP)، پیش بینی عوامل موثر بر خسارت (AID)، و تجزیه و تحلیل درخت خطا (FTA) جهت الگو سازی ریسک در صنایع استفاده می شود (2). در پروسه تولید سیمان اکثر حوادث مربوط به انفجار، آتش سوزی و خرابی دستگاه ها می باشد و صدمات به کارکنان در اثر لیز خوردن، لغزیدن، سقوط اشیاء، افتادن از سطوح همتراز، برخورد با اشیاء، بلند کردن و حمل بار ایجاد می گردد (3).

بر طبق مطالعه حوادث در صنعت سیمان بنگلادش نشان می دهد که 76.56 درصد از حوادث و صدمات مربوط به، بالابرها، تسمه نقاله ها، جوشکاری و بلند کردن کیسه ها ی سیمان می باشد(4).

مطالعه مشابه دیگر در صنعت سیمان مصر نشان می دهد که 155 مورد از حوادث بین جمعیت 3200 نفره کارگران حادث شده که در نتیجه تعداد روزهای از دست رفته 4776 روز کاری محاسبه شده است(5).

در این مطالعه نیز به منظور ارزیابی ریسک اموال، تجهیزات و جان کارگران و جبران خسارت برای هریک در زمان وقوع یک رویداد زیانبار و ناخواسته از تکنیک FMEA با نگرش بیمه ای استفاده شده است.

تکنیک FMEA روشی سیستماتیک برای شناسایی و پیشگیری از مشکلات فرایند تولید و ارائه خدمات قبل از وقوع آن می باشد (6). این تکنیک به طور گسترده ای در صنایع مختلف آمریکا، اروپا و ژاپن مطرح شده است به طوری که نتیجه مطالعه آقای آنودرا برروی 100 فرایند کاری در صنایع مختلف ژاپن حاکی از این می باشد که تکنیک FMEA به طور موفقیت آمیزی در بخش های مختلف صنایع اتومبیل، تولید برق، راه سازی و ساختمان، مخابرات و غیره استفاده می گردد (7).

با توجه به کارآمدی روش درحال حاضر علاوه بر صنایع، در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی جهت ارزیابی وضعیت ایمنی و قابلیت اطمینان پروسه جراحی نیز از تکنیک FMEA استفاده می گردد(8). علاوه برآن در سال های اخیر تحقیقاتی در خصوص کاربرد این روش در صنعت بیمه به چاپ رسیده است که از آن جمله می توان به مقاله حمیدرضا علی محمدی با عنوان مقدمه ای بر الگوسازی و ارزیابی ریسک واحدهای بزرگ صنعتی با نگرش بیمه ای اشاره نمود ایشان در نتایج عنوان کردند که استفاده از روش تجزیه و تحلیل خسارت و اثرات آن (FMEA) سبب افزایش دقت ارزیابی ریسک و در نتیجه پذیرش خطرات بیمه پذیر واحدهای بزرگ صنعتی توسط بیمه گران می گردد (2).

مواد و روش کار

خط تولید کارخانه سیمان اردبیل با دپارتمان سنگ شکن آغاز می شود و این قسمت اولین محلی است که مواد استخراج شده از معادن به آن جا برده می شود و برای خرد شدن و ایجاد ترکیب مناسب در هاپرهای آن ریخته می شود. سنگ شکنی که در این کارخانه مورد استفاده قرار می گیرد سنگ شکن چکشی بوده که شامل ٨٤ چکش که بر روی ١٢ شفت قرار گرفته اند می باشد (تعداد ٧ چکش بر روی هر شفت) وزن هر چکش ١٣٥ کیلوگرم و ظرفیت این سنگ شکن ٨٠٠ تن در ساعت است.

با توجه به اهمیت واحد سنگ شکن در تامین مواد اولیه سایر واحدها لازم است که اطمینان حاصل گردد این دستگاه به طور موثر عمل کرده و هیچ خطری هنگام استفاده از آن ایجاد نمی گردد. بنابراین یک تیم 6نفره از زبده ترین افراد جهت اجراء تکنیک FMEA در کارخانه تشکیل شد. تیم شامل مهندس تعمیرات و نگهداری (PM)، مهندسین مکانیک، برق، کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای شرکت، کارشناس ارشد HSE و کارشناس ارشد بهداشت حرفه ای بود.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ نمونه عملی ارزیابی ریسک به روش FMEA

⇐ ارزیابی ریسک به روش FMEA در شرکت داروسازی

⇐ ارزیابی ریسک به روش FMEA در پروژه های عمرانی

⇐ شناسایی خطرات در بیمارستان و ارزیابی ریسک به روش FMEA