اجرا و ارزشیابی تاثیر کارگاه های مجازی کمک آموزشی داوطلبانه در یادگیری ارگونومی و ایمنی

اجرا و ارزشیابی تاثیر کارگاه های مجازی کمک آموزشی داوطلبانه در یادگیری ارگونومی و ایمنی

فرمت: Word  تعداد صفحات: 9

چکیده:

مقدمه: گسترش و ارتقاء در فنآوری اطلاعات و ارتباطات سبب ایجاد راههای جدیدی در امر آموزش و شیوه های یادگیری شده است بطوری که استفاده از امکانات و منابع الکترونیکی و آموزش مجازی، اهمیت بسیاری یافته است. هدف این مطالعه بررسی تاثیر کارگاه های مجازی بعنوان ابزار کمک آموزشی در بین دانشجویان  بهداشت حرفه ای در یادگیری ارگونومی و ایمنی کار بوده است.

روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بوده که در مدت زمان یک سال (سال تحصیلی) بین دانشجویان رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار دانشگاه علوم پزشکی اردبیل انجام گرفت. در این مطالعه، تعداد 104 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار شرکت نمودند. نمونه‌ گیری از نوع سرشماری و تمام شماری بود. در این مطالعه، ابتدا  5 درس تخصصی شامل دروس ایمنی در عملیات عمرانی، حوادث و شرایط اضطراری، ارگونومی شغلی 2، سیستم های مدیریت ایمنی و ایمنی برق و ماشین آلات انتخاب گردید، سپس فهرست کارگاههای مرتبط با دروس تهیه شد. میانگین نمرات حیطه های شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی دانشجویان در قبل و بعد از حضور در کارگاه های مجازی وارد نرم افزار آماری SPSS20 گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: نتایج نشان داد  همبستگی بین نمرات حیطه های شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی دانشجویان در قبل و بعد حضور در کارگاههای مجازی معنادار است.  ارتباط آماری معناداری بین متغیر جنسیت و میانگین نمره حضور در کارگاههای مجازی وجود دارد (R=0.33, P=0.05). همبستگی آماری معناداری بین متغیر سال ورود به دانشگاه و میانگین نمره حضور در کارگاههای مجازی دانشجویان بدست آمد (R=0.41,  P=0.033). این بدان معناست که  میانگین نمره حضور در کارگاههای مجازی در ورودی های سالهای سوم و چهارم در مقایسه با ورودی های سال اول و دوم بهتر بود. آزمون تحلیل عاملی یکطرفه نشان داد اختلاف بین نمرات حیطه ها (شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی) در قبل و بعد از نظر آماری، معنادار میباشد. (P=0.001).[T1]

نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد دانشجویان شرکت کننده در کارگاههای مجازی، نمرات بالاتری از دانشجویان شرکت نکرده در این دوره ها کسب کردند و این امر اثربخشی شرکت در کارگاههای آموزشی در یادگیری ارگونومی و ایمنی کار در کنار آموزش کلاس درس بوده است و لذا می توان با افزایش اطلاع رسانی و ترغیب دانشجویان به شرکت در کارگاه های یادگیری ارگونومی و ایمنی کار در کنار تدریس واحدهای درسی، به ارتقاء سطح علمی دانشجویان کمک نمود.

کلمات کلیدی: تاثیر، آموزش مجازی، یادگیری ارگونومی و ایمنی کار، بهداشت حرفه ای

مقدمه

ارتقاء کیفیت آموزش علوم پزشکی همواره مورد توجه پژوهشگران بوده و روز به روز اهمیت بیشتری پیدا میکند(1). با گرایش دانشگاه ها به آموزش آنلاین و از راه دور، این امر به طور فزاینده ای برای معرفی و ایجاد فرصت های یادگیری مجازی نوآورانه برای حمایت از موفقیت یادگیرنده و انتقال دانش آموختگان به محیط تمرین و محل کار تبدیل می شود(2).با پدیده نو ظهور پاندمی کووید 19 و کاهش آموزش حضوری لزوم اهمیت آموزش آنلاین و از راه دور بیش از گذشته احساس شده است(3). فناوری اطلاعات و ارتباطات، فضای علمی را به شیوه ای برای دانشجویان رقم میزند که بتوانند بر اساس آنچه را که منطبق با نیازهایشان و جامعه حال و آینده شان با توجه به بازار اشتغال است هدایت شوند(4). پیشرفت در فنآوری اطلاعات و ارتباطات سبب ایجاد نگرش جدیدی در امر آموزش و شیوه های آن شده است بطوری که تغییر رویکرد آموزش به روند آموزش در جهت استفاده از امکانات و منابع الکترونیکی و آموزش مجازی اهمیت بسیاری یافته است(5). بخصوص امروزه، آموزش مجازی بخش جدایی ناپذیر از نظامهای آموزشی در عصر حاضر شده است(6). با توجه به عناصر شرکت کننده در فعالیتهای یاددهی – یادگیری، انواع تعامل را به شکل دیگری به سه نوع تعامل تقسیم می شود: تعامل میان یادگیرنده و یاد دهنده، تعامل میان گیرنده- یاد گیرنده و تعامل یادگیرنده با محتوا (6).

نتایج مطالعه ابراهیم زاده با استفاده از آزمون فریدمن که بمنظور رتبه بندی انواع تعامل مورد استفاده قرار گرفت نیز نشان داد که تعامل یاد دهنده- یادگیرنده دارای بیشترین اهمیت و تعامل محتوا- محتوا دارای کمترین اهمیت در میان انواع تعاملات پردیس های مجازی است. لذا هر چقدر انواع تعامل در دانشگاهها و پردیس های مجازی بیشتر شود دلگرمی و انگیزه دانشجویان نیز بیشتر شده و سبب یادگیری عمیق تر، معنادار تر و با کیفیت تر آنان می گردد(7). آموزش الکترونیکی با ایجاد تغییرات بنیادین در مفاهیم آموزش سنتی توانسته است بسیاری از ناکارآمدی های نظامهای آموزشی را رفع کند و دگرگونیهای اساسی در آموزش و یادگیری ایجاد نماید اما آموزش الکترونیکی محض، همواره با مشکلات عدم تعاملات انسانی و عاطفی، ارتباطات چهره به چهره در کلاس، و نبود درک مناسب از فضاهای مجازی آموزشی رو به رو است. به گونه ای که فراگیران به تنهایی و بدون هیچ تعاملی با معلم یا دیگر یادگیرندگان کار میکنند(8). کارگاه آموزشی عبارت است از گردهمائی تعدادی افراد به منظور پیدا کردن راهکار منطقی در زمینه مسائل آموزشی شغلی و افزایش مهارت های شخصی و روشی است مبتنی بر حل مسئله که در آن  برای جلب مشارکت افراد از انواع فنون تدریس و بحث گروهی استفاده میشود(9).

هر چند اثربخشی آموزش به روش برگزاری کارگاه در مقایسه با روشهای دیگر در مطالعات مختلف مورد تائید قرار گرفته است(10 و 11) و استفاده از آن در آموزشها مورد تاکید محققان بوده است(12) و پژوهش های متعددی در ارتباط با تاثیر آموزش مجازی انجام گردیده است اما سودمندی، کارایی و رضایتمندی کارگاه های مجازی کمتر مورد توجه قرار گرفته است(6). با توجه به خصوصیات آموزش مجازی میتوان از آن به عنوان مکمل آموزش رایج و سنتی در آموزشهای دارای مهارت های بالینی بهره برد(5). طبق نتایج مطالعه پاکدامن و کریمی هر دو روش آموزش مجازی به روش ترکیبی و کارگاهی  به طور معنی داری باعث بهبود دانش و نگرش می گردد طوری که بیشتر دانشجویان مورد مطالعه روش آموزش ترکیبی را در زمینه ارزیابی خطر پوسیدگی دندان، مفید دانستند. پیشنهاد می شود این روش به عنوان مکمل تدریس برای دانشجویان مورد استفاده قرار گیرد(13). مطالعه بیرانوند و همکاران که به مقایسه تأثیر آموزش الکترونیکی و کارگاهی بر میزان یادگیری دانشجویان پرستاری پرداختند، نشان داد که هر دو روش آموزش الکترونیکی و کارگاهی موثر بر یادگیری دانشجویان است اما این دو روش تاثیر معنی داری بر میزان یادگیری آنان ندارد(14).

در رشته بهداشت حرفه ای و ایمنی شغلی نیز مطالعات اندکی در این زمینه یافت می شود. برای مثال، فن آوری های جدید مانند واقعیت مجازی[1](VR) پتانسیل توسعه ابزارهای یادگیری جذابی را برای آموزش بهداشت حرفه ای و ایمنی ارائه می دهد. اگرچه تعداد کاربردهای VR در آموزش بهداشت حرفه ای و ایمنی شغلی در حال افزایش است، تنها در چند مطالعه در باره نتایج یادگیری آموزش ایمنی به روش VR ارزیابی شده است. نتایج مطالعه ام نیکانن و همکاران (Nykanen M et al ) نشان داد که فن آوری های جدید مانند واقعیت مجازی (VR) پتانسیل توسعه ابزارهای یادگیری جذاب را برای آموزش ایمنی ارائه می دهد(15).

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ خطای انسانی و ایمنی سیستم ها

⇐ خطای انسانی حلقه ارتباطی ارگونومی و ایمنی

⇐ ارگونومی، کاهش خطای انسانی و بهبود ایمنی فرایند

جهت مطالعه مطالب کاملتر و بروزتر لینک فوق را مطالعه نمائید:

Fathi N, Afshar MT, Khajehnasiri F, Askari A, Hosseinpour R, Sepehr P, Sahlabadi AS, Eshaghzadeh M, Arbabi YH, Poursadeghiyan M. Implementation and evaluation of the impact of virtual workshops of voluntary educational assistance among occupational health and safety students: Case study, Ardabil, Iran. Journal of Education and Health Promotion.2024;13(1):393.https://journals.lww.com/jehp/fulltext/2024/10280/implementation_and_evaluation_of_the_impact_of.393.aspx