سم شناسی سموم گازی شکل

Toxicology of pesticides in gaseous form

موضوعات:

• گازهای محرک و التهاب آور
• گازهای خفگی آور
• منوکسید کربن
• هیدروژن سیانید
• هیدروژن سولفوره

این مطلب بروزرسانی شد و فایل سم شناسی گازها با موضوعات زیر پیوست شد.

• گازهای سمی
• طبقه بندی گازها براساس اثرات بهداشتی
• ویژگی گازهای خطرناک
• گازهای خفقان آور شیمیایی
• مسمومیت ناشی از گازهای سمی
• خلاصه ای از گازهای سمی

دانشمندان اساس و پایه صنایع شیمیایی را با جداسازی و شناسایی گازهای مختلف بنیان نهادند. جوزف پریستلی (۱۸۰۴-۱۷۳۳) آمونیاک, دی اکسید گوگرد, اکسید نیترو, دی اکسید نیتروژن, متان و اکسیژن را کشف کرد. مواجهه کارگران با گازها در صنایع شیمیایی مرگ و میرهای فراوانی را باعث شد. در انگلستان طی دوره ۵ ساله (۱۹۹۴-۱۹۸۹) در مجموع ۱۱۸۰ مورد مرگ ناشی از مواجهه با گازهای خطرناک گزارش شده است.

محصولات احتراق با احراز ۴۵%, بیشترین درصد از علل مرگ و میر را اختصاص داده اند. کلر و اکسیدهای نیتروژن هم در رده های بعدی قرار دارند. ذخیره سازی مقادیر بالایی از گازهای سمی یا قابل اشتعال تحت فشار, مهمترین علت بروز فجایع بزرگ بوده است. مثال انفجاری در کارخانه شیمیایی فلیکسبورو در انگلستان (سال ۱۹۷۴) باعث نشت بخارات سیکلو هگزان شد. این انفجار قدرتی معادل ۳۲ تن تی ان تی داشت و باعث کشته شدن ۲۸ کارگر مستقر در محل و آسیب فراوان به منازل و املاک تجاری اطراف تا شعاع ۱۰ کیلومتر شد.

گازهای سمی

گازهای سمی گروهی از مواد سمی هستند که در حرارت بصورت گاز باشند. مسمومیت هایی که توسط این گازها ایجاد می شود، در صورت عدم درمان بموقع ، منجر به مرگ فرد مسموم خواهند شد. این گازها تحت یک فرمول معين تجسس نمی شوند و برای تجسس هر یک از آنها روش بخصوصی باید بکار برد. گازهای سمی چون از راه تنفس وارد بدن می شوند، به سهولت وارد جریان خون می شوند و به فاصله چند ثانیه به مراکز عصبی می رسند. از اینجا ، اثر آنی و شدید بعضی از سموم گازی معلوم می گردد . سم شناسی گازها گازهای محرک حتی در مقادیر اندک و غلظت های کم نیز در هوا خطرناک و سمی هستند.

فاجعه بوپال در سال ۱۹۸۴ در هند ۴۰۰۰ مرگ و ۱۰۰۰۰۰ مورد آسیب دستگاه تنفسی بجای گذاشت. این وقایع، عزم جهانی را به منظور کاهش خطرات ناشی از آزادسازی مواد سمی در فرایندهای تولید, نگهداری و حمل و نقل مواد شیمیایی جزم کرد. از نکات حائز اهمیت محل ذخیره مواد شیمیایی و کارخانه های تولید این مواد ممکن است هدف حمله های تروریستی و نظامی قرار گیرند.

طبقه بندی گازها بر مبنای اثرات بهداشتی

الف) گازهای محرک: این گازها از نظر شیمیایی خورنده بوده و با ایجاد جراحت در سطح بافت های بدن, سبب ایجاد تورم در گذرگاههای هوایی می شوند. گازهای محرک خود به ۲ دسته تقسیم می شوند: نخست گازهای محرک اولیه که در غلظت های بالا اثرات سیستمیک ندارند و یا اگر اثراتی وجود داشته باشد اندک است. دوم گازهای محرک ثانویه که علاوه بر تحریک سطوح مخاطی, با اثرات سیستمیک نیز همراهند. سطوح اثرات بهداشتی برای گازهای محرک شامل:

1. ERPG: توانایی ایجاد اثرات خفيف, گذرا و برگشت پذیر
2. ERPG : غلظت هایی که سبب اثرات برگشت ناپذیر می شوند.
3. ERPG: غلظت هایی که تهدید کننده زندگی در نظر گرفته می شود. در بسیاری موارد کارگران با مخلوطی از گازهای محرک در تماس هستند مثال جوشکاری (Emergency Response Planning Guidelines (ERPG

ب- گازهای خفقان آور: این گروه از گازها موجب اختلال در فرایند اکسیژن رسانی به بافتهای بدن می شوند. خفه کننده های ساده مثل متان و هیدروژن اجازه ورود اکسیژن کافی به داخل ریه ها را نمی دهند.

کلمه گاز به ماده ای اطلاق می شود که در 25 درجه سانتیگراد و 760 میلیمتر جیوه به شکل گاز باشد. سموم گازی شکل را در محیط های کار می توان به صورت زیر تقسیم بندی کرد:

گاز های محرک و التهاب آور: همانطوری که از نام این مواد پیداست سمومی هستند که سوزاننده و تاول آور بوده و سطح مخاط مرطوب را مرتورم می کنند. غلظت این مواد مهمتر از پارامترهای دیگیری چون زمان و طول مدت تماس با آنهاست. این مواد چنانچه در غلظت های زیادی استنشاق شوند سبب برونشیت, هیپوکسی و نارسایی قلبی به صورت هیپرتروفی بطن راست می شوند. برخی مواد محرک و التهاب آور باعث تحریک قسمت های فوقانی دستگاه تنفس می شوند. مانند آلدئیدها، اسید ها، بازها، گاز سولفورو و سولفوریک

تعدادی از این سموم قسمت تحتانی دستگاه تنفس را بیشتر تحریک می کنند مثل اکسید های ازت, فسژن و تری کلرور آرسنیک و بالاخره برخی از این گازها هم قسمت فوقانی و هم قسمت تحتانی دستگاه تنفس را متاثر می کنند. مانند کلر, اکسیدهای کلر, کلرورها, سیانوژن و ازون

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.