سم شناسی فلزات قاسمخان

Toxicology of metals Qasmkhan

با پیشرفت صنعت و تمدن استفاده از فلزات بیشتر شده و به تبع آن خطر مسمومیت کارگران نیز افزایش یافته است . از نظر خواص فیزیکی می توان فلزات را عناصری دانست که :

1. درخشندگی و جلای زیادی دارند
2. جریان برق و گرما را خوب هدایت می کنند
3. قابلیت چکش خواری و مفتول شدن دارند
4. استحکام و نرمی دارند

فلزات هنگام ورود به بدن انسان مراحلی را طی می کنند تا در نهایت از بدن دفع شوند . این مراحل که توکسیکوکینتیک نام دارد عبارتند از جذب، توزیع و تجمع ، دفع.

جذب

جذب فلزات از طریق پوست به ندرت اتفاق می افتد و چندان مورد توجه علم سم شناسی قرار نمی گیرد اما باید توجه داشت که تماس پوست با برخی از ترکیبات فلزی می تواند باعث تحریک موضعی پوست گردد .

جذب تنفسی فلزات اغلب از طریق استنشاق گرد و غبار ها و فیوم های فلزی صورت می گیرد که میزان این جذب بستگی به خواص فیزیکو شیمیایی آن فلز دارد .

جذب گوارشی فلزات بطور وسیعی متفاوت است مثلا نمک فلزات سرب ، قلع و کادمیوم جذب کمتر از % 10 دارند در حالیکه نمک آرسنیک بیش از % 90 جذب بدن می شود .جذب فلزات از طریق دستگاه گوارش به فاکتورهایی همچون حلالیت نمک فلزی در مایعات داخل روده، فرم شیمیایی فلز، رقابت بین فلزات برای جذب، حضور سایر مواد و ترکیبات در روده، وضعیت فیزیولوژیکی فرد در معرض و … بستگی دارد .

فلزاتی که سم شناسی آنها مورد بحث قرار می گیرند به صورت زیر است:

• آلومینیوم
• انتی موان
• آهن
• اورانیوم
• ارسنیک
• بریلیوم
• تالیوم
• پلاتین
• جیوه
• نقره
• کادمیوم
• روی
• سرب
• قلع
• کبالت
• کروم
• مس
• منگنز
• منیزیم
• مولیبدان
• نیکل