جنبه های آماری آنتروپومتری

انسانها به دلایل گوناگون از نظر ابعاد جسمانی گوناگونند که این مسئله باید به طریقی در طراحی وسایل و تجهیزات مورد توجه قرار گیرد.

به منظور تعیین بهترین ابعاد برای وسایل و تجهیزاتی که توسط کاربران زیادی استفاده می شوند به سه دسته اطلاعات نیاز است:

الف) خصوصیات آنتروپومتریکی جامعه مورد مطالعه

ب) طریقی که این خصوصیات ممکن است محدودیتهایی را بر طراحی تحمیل کند.

ج) ملاکهایی که تناسب موثر بین محصول و استفاده کننده را تعریف می کند.

ویژگیهای انسانی و به ویژه ویژگیهای آنتروپومتریک از یک توزیع طبیعی در جامعه برخوردارند. توزیع نرمال به وسیله نمودار گوسی شکل نشان داده می شود.

این منحنی در اطراف نقطه اوج خود به طور قرینه گسترده شده است.

میانگین محتمل ترین اندازه است و از آنجا که 50% جمعیت کمتر از آن و 50% بیشتر از آن هستند، بنابر این می توان گفت که در این توزیع، میانگین معادل صدک پنجاهم است.

Percentiles

• 90% افراد بین صدک 5 و 95 و یا بین صدک 2 و 92 قرار دارند.
• با توجه به خاصیت تقارن حول میانگین، صدک 5 و 95 کوتاهترین فاصله را در حول محور افقی دارد که 90% جمعیت را در بر می گیرد.
• هنگام استفاده و بحث در مورد صدکها دو نکته باید مدنظر قرار گیرد:

– صدکها مختص جمعیتی هستند که توصیف می کنند. یعنی صدک 95 طول قد برای جمعیت عمومی ممکن است برابر با صدک 75 طول قد برای جمعیت دیگر باشد.

– صدکها مختص ابعادی هستند که توصیف می کنند. یعنی اگر طول قد فردی برابر با صدک 95 باشد دلیلی ندارد که در ابعاد دیگر مثلا پهنای شانه نیز برابر با صدک 95 باشد.

توزیع طبیعی به وسیله دو پارامتر توصیف می شود: میانگین و انحراف استاندارد.

میانگین محل توزیع فراوانی در روی محور افقی را مشخص می سازد و انحراف استاندارد میزان پراکندگی حول میانگین را.

انواع دیگری از توزیع ها:

توزیع دارای چولگی (Skew)

توزیع دونمایی(Bimodal distribution)

توزیع کشیده (Leptokurtic)

توزیع پخه (Platykurtic)

اینها هر یک انحرافاتی از حالت توزیع طبیعی دارند و در محاسبات خدشه وارد می سازند که بزرگی آن به میزان انحراف از توزیع طبیعی بستگی دارد.