توضیحات
نوبت کاری و اثرات آن بر سلامت و رفاه پرستاران
فرمت: Word تعداد صفحات: 14
چکیده
زمینه و هدف: نوبت کاری از جمله عوامل زیان بار شغلی و مشکلات کارکنان مراقبت های بهداشتی بوده که می تواند از جنبه های گوناگون تاثیرات نامطلوبی بر زندگی انسان وسلامتی افراد داشته باشد. پرستاران از جمله این کارکنان هستند که بنا به ضرورت شغلی در نظام نوبت کاری به سر می برند. هدف از مطالعه حاضر بررسی شیوع اختلالات نوبت کاری در بین پرستاران بیمارستان های آموزشی ایلام به منظور ارئه راه کارهای مقابله با بروز این اختلالات در بین آن ها می باشد.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی – تحلیلی، از پرسشنامه (SOS (Survey of shirt workers به عنوان ابزار جمع اوری اطلاعات استفاده شد. جامعه مورد مطالعه پرستاران بیمارستان های آموزشی ایلام در سال 1390 بودند. تعداد کل پرستاران در 3 بیمارستان 84 نفر بود که به صورت سرشماری در مطالعه قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج نشان دادند که مشکلات ناشی از نوبت کاری در میان پرستاران از شیوع بالایی برخوردار است. بالاترین میزان شیوع به ترتیب مربوط به مشکلات روحی و روانی (96.4%)، زندگی اجتماعی (84.5%) و مشکلات گوارشی (81%) بود. مشخص شد پرستارانی که نوبت کاری را به صورت داوطلبانه انتخاب نموده اند، رضایت شغلی بیشتری نسبت به پرستارانی که کار در نظام نوبتی را به صورت اجبار انتخاب نموده اند، دارند (0.05>P.v). همچنین مشخص شد که شیوع مشکلات در نوبت کارانی که از رضایت شغلی بالاتری برخوردارند به مراتب پایین تر از نوبت کارانی بود که که از نوبت کاری رضایت نداشتند.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاکی از آن است که انتخاب داوطلبانه نوبت کاری، رضایت شغلی بیشتری به همراه دارد و رضایت شغلی بالاتر، باعث کاهش مشکلات ناشی از نوبت کاری می شود.
کلمات کلیدی: نوبت کاری، پرستار، رضایت از نوبت کاری، مشکلات ناشی از نوبت کاری، ایلام
ترجمان دانش:
نتایج این مطالعه نشان داد انتخاب داوطلبانه نوبت کاری، رضایت شغلی بیشتری به همراه دارد. همچنین بررسی ها نشان دادند نوبت کارانی که از رضایت شغلی بالاتری برخوردارند کمتر از مشکلات ناشی از نوبت کاری شکایت دارند.از این رو در گزینش افراد نوبت کار، باید به داوطلب بودن افراد جهت کار در نظام نوبت کاری توجه کرد. متاسفانه در بیمارستان ها هیچ تلاشی در جهت بهبودی شیفت کاری پرستاران انجام نمی شود. با توجه به بارکاری و نیازها، برنامه نوبت کاری برای پرستاران تنظیم می شود که این نوع تصمیم گیری مشکلات اجتماعی و خانوادگی پرستاران را بالاتر می برد و بر کیفیت خواب و تنظیمات زیستی بدن شاغلین پرستار تاثیر می گذارد.
به نظر می رسد تنظیم برنامه نوبت کاری که در مطابقت با چرخه بیولوژیکی و علوم زیست گاهی باشد تاثیر بسزایی در رضایت شغلی و کاهش مشکلات ناشی از نوبت کاری به همراه داشته باشد. از آنجا که کیفیت خواب بالا نقش چشمگیری در کاهش مشکلات و عوارض ناشی از نوبت کاری به همراه دارد، به نظر می رسد با ارائه کلاس های آموزشی جهت ارتقا دانش و فهم نوبت کاران از اهمیت کیفیت خواب بالا، گامی موثر در جلوگیری از چنین اثرات مضری باشد. کوتاه بودن دوره چرخش نوبت ها، استفاده از الگوهای نوبت کاری شناخته شده که تاثیرات مثبت آن بر نوبت کاران شناخته شده باشد و عدم تنظیم نظام های نوبت کاری طولانی مدت که هفته ها به طول انجامد از راه کارهای موثر در جلوگیری از چنین اختلالاتی و بالا بردن سطح رضایت نوبت کاران موثر باشد.
همچنین به نظر می رسد فراهم کردن روشنایی مطلوب، کمتر کردن ساعات شب کاری و استفاده از شیر و غذای گرم در محیط کاری گامی موثر در جهت تعدیل مشکلات باشد.
یکی از مشکلات اساسی در تطابق نیافتن با نوبت کاری استفاده از افراد مسن در شیفت شب می باشد که با بالا رفتن سن، بامدادگرایی در این افراد بیشتر می شود و باعث افزایش مشکلات ناشی از نوبت کاری می شود. بنابراین انتخاب افراد جوان تر می تواند تا حدودی این مشکلات را کاهش داد.
مقدمه
یکی از حیطه های راهبردی توسعه فناوری اطلاعات، سلامت می باشد و مراقبت پرستاری جزء اصلی مراقبت های بهداشتی است. سیاست های مدیریت منابع انسانی بر میزان کارآیی کارکنان، کیفیت مراقبت، وجدان کاری پرستاران و حتی نگهداری پرستاران تأثیرگذار است (1 و 2). مطالعات متعددی، تأثیر مدیریت کارآمد و برنامه ریزی دقیق نوبت کاری را بر سلامت پرستاران و کیفیت مراقبت تأیید نموده است (3 و 4). نوبت کاری از جمله پدیده های اجتماعی است که از زمان های قدیم وجود داشته، امروز نیز به دلایل اقتصادی و فناوری های نوین وجود دارد. بر پایه مطالعات انجام گرفته شیوع نوبت کاری در کشورهای اروپایی 15 تا 20 درصد و در آمریکا 20 در صد نیروی کار است (5). اگر چه این پدیده یکی از ره‌آورد های اجتناب ناپذیر فن آوری است، اما به عنوان یکی از عوامل زیان بار شغلی محسوب می شود . این پدیده اجتماعی می تواند از جنبه های گوناگون اثرات نامطلوبی بر زندگی انسان وسلامتی افراد بجا گذارد (6 و 7) .
دلیل شایع برای رها کردن کار در افراد نوبت کار، مشکلات مربوط به سلامت آن ها می باشد. این اثرات، اختلالات در فرآیندهای فیزیولوژیک نظیر چرخه خواب – بیداری، تضعیف سلامت فیزیولوژیک و روانی و فیزیکی، مشکلات هوشیاری، کارایی، ایمنی و مشکلات برای زندگی خانوادگی و اجتماعی نوبت کاران را شامل می شود(8) در یک مطالعه نشان داده شد که بیش از نیمی از نوبت کاران به دلیل شکایات جسمانی – روحی، در ابتدای امر کار خود را رها کردند و برای حل مشکلات خود به درمان دارویی روی آوردند(9).
ریتم های بیولوژیک به میزان زیادی در نوبت کاری شبانه مختل می شوند. برخی مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده اند که در اثر اختلال چرخه های بیولوژیکی بدن، بیماری های مختلفی مانند اختلالات گوارشی، قلبی- عروقی، و اسکلتی- عضلانی با نوبت کاری و کار در شیفت شب مرتبط می باشند (10, 11). افزون بر آن، نوبت کاری باعث اختلال در زندگی اجتماعی و خانوادگی می شود و بر عملکرد و روابط اجتماعی افراد اثر منفی می گذارد و اثرات نامطلوب حاد و مزمن به همراه دارند. اثرات مضر نوبت کاری به طور عمده مزمن هستند. اثرات مزمن خطر بیماری های عصبی_ روانی ، قلبی – عروقی و معده ای – روده ای را افزایش می دهند(12).
این میزان اختلالات دلیل مناسبی برای مطالعه و بررسی اثرات منفی بر سلامتی، ایمنی و اثربخشی کارکنان خواهد بود (13). میزان تاثیر نوبت کاری بر افراد به طور عمده به شغل افراد، ویژگی های افراد، محیط سازمانی و اجتماعی و خصوصیات برنامه نوبت کاری بستگی دارد(8). بر اساس مطالعات انجام شده روی برنامه نوبت کاری پرستاران مشخص شد که یک برنامه نوبت کاری ضعیف می تواند بر کیفیت مراقبت های بهداشتی، رضایت بیماران، مدت بستری، غیبت از کار، اثربخشی هزینه ها و راندمان تاثیر گذار باشد(7). تحقیقات نشان داده است که شکایت شایع در افرادی که در محیط های صنعتی، بهداشتی- درمانی و غیره طی برنامه نوبت کاری مشغول به کار هستند، اختلال در الگوی خواب می باشد(14).
بنابراین با توجه به مطالب یاد شده می بایست به بررسی افرادی که توانایی سازش با نظام نوبت کاری را دارند پرداخت و جهت بالا بردن سطح خدمات، چنین افرادی را مشخص کرد. لذا مطالعه حاضر در بین پرستاران بیمارستان های آموزشی ایلام با هدف بررسی شیوع اختلالات نوبت کاری در بین آن ها و به منظور ارئه راه کارهای مقابله با بروز این اختلالات می باشد. آگاهی از سطح اختلالات در پرستاران، کمک شایانی به شناسایی افرادی که توانایی سازش با نوبت کاری در این طیف شغلی را دارند می کند و در ارائه ی خدمات بهتر به بیماران بسیار کمک کننده است.
نتایج مفصلتر تحقیق فوق را می توانید در رفرنس ذیل مشاهده نمائید:
Yarmohammadi H, Pourmohammadi A, Sohrabi Y, Eskandari S, Poursadeghiyan M ,Biglari H ,Ebrahimi MH, 2016. Work shift and its effect on nurses’ health and welfare.The Social Science,11(9):2337-2341.
http://docsdrive.com/pdfs/medwelljournals/sscience/2016/2337-2341.pdf
https://acgih.ir/wp-content/uploads/2018/09/4.pdf
فایل کامل مقاله را بعد از پرداخت در حساب کاربری دانلود کنید.
حتما بخوانید:
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.