توضیحات
بررسی تاثیر مداخلات آموزشی با استفاده از کاربردی از مدل اعتقاد بهداشتی خانواده محور با توجه به نظریه ارتقاء رفتارهای پیشگیرانه کم خونی فقر آهن
بررسی تاثیر مداخلات آموزشی با استفاده از کاربردی از مدل اعتقاد بهداشتی خانواده محور با توجه به نظریه ارتقاء رفتارهای پیشگیرانه کم خونی فقر آهن
فرمت: Word تعداد صفحات: 24
فهرست:
- اطلاعات مربوط به طرح پژوهشی
- مقدمه و بیان مسئله
- بررسی متون
- اهداف طرح تحقیقاتی
- فرضیه و پرسش های پژوهش
- روش اجرای طرح
- جامعه آماری و نمونه گیری و محاسبه آن
- روش تجزیه و تحلیل داده ها
- ملاحظات اخلاقی
- جدول متغیرها
- منابع
- اطلاعات مربوط به زمان اجرا و هزینهها
سلامتی مهمترین شاخصی است که عامل پیشرفت و ضامن بقای جامعه است و اگر در تأمین و حفظ آن کوشش کافی صورت نگیرد مدت زیادی دوام نمییابد کم خونی به علت فقر آهن یکی از مسائل سلامت عمومی است و کودکان در سن مدرسه در معرض خطر آن هستند. تأمین نیازهای فیزیکی افراد مشتمل بر تأمین تغذیه، تهیه پوشاک، امنیت و مراقبت از سلامت، اولین وظیفه اصلی خانواده است(1). الگوی تغذیه و سبک زندگی خانواده نه تنها بر روی سلامت اعضاء خانواده بلکه به طور مستقیم بر بسط نگرشهای سلامتی و فعالیتهای مربوط به سبک زندگی کودکان نیز تأثیر دارد. محیط خانواده مکانی است که در آن باورها، ارزشها و رفتارهای سلامت فراگرفته شده و حمایت میشوند و فعالیتهای مربوط به ارتقاء سلامت برنامه ریزی و پیاده سازی میگردند. به همین دلیل داشتن محیط منزل و سبک زندگی سالم یکی از مهمترین مشخصات محسوب میشود و خانواده در ارتقاء سلامت و پیشگیری از بروز بیماری نقش مهمی ایفا میکند. بر طبق بیانیه سازمان بهداشت جهانی اگر بتوان سطح دانش و معلومات والدین و خانواده را به طرز صحیح افزایش دهیم جان دوسوم از چهارده میلیون کودکانی که سالانه به دلایل مختلف حیات خود را از دست می دهند نجات خواهیم داد(2).
متخصصین معتقدند که در برنامه های آموزشی سلامت کودکان، مادران دارای الویت ویژه ای هستند، زیرا سطح آگاهی آنان تاثیر مهم و انکار ناپذیری در سلامت کودکان دارد. آگاهی از سلامت شامل درک اهمیت رژیم غذایی متعادل و متناسب و حذف عادات غلط است که افراد و خانواده ها بدون آگاهی از مفید یا مضر بودن این عادات به آن خو گرفته اند. زمانی که مسئله سلامت کودک مطرح میشود دانش و عملکرد مادران ممکن است حتی خیلی مهمتر از درآمد خانواده باشد. بدیهی است در راستای دستیابی به این امر نقش آموزشی ارائه دهندگان خدمات بهداشتی تجلی می یابد، نقش اساسی که از آن غفلت شده است و کارکنان بهداشتی تنها به توصیه های کوتاه بهداشتی اکتفا می کنند. از آنجایی که علل بسیاری از مشکلات بهداشتی در ارتباط تنگاتنگ با روش زندگی افراد، گروه ها و خانواده ها می باشد، آموزشگران بهداشت و تیم بهداشت نقش مهمی در بررسی رفتارهای مددجویان داشته تا بتوانند زمینه را جهت تغییر رفتار آنان فراهم سازند. بنابراین آموزش جامعه به منظور ارتقاء سطح آگاهی، برانگیختن انگیزه، ایجاد مشارکت فعال مردم، در دسترس قرار دادن مکمل آهن، راهکارهای کاملی جهت دستیابی به اهداف ارتقاء سلامت است(3).
آنمی ناشی از فقر آهن از شایعترین مسائل مربوط به سلامت در جهان است (4). بر اساس گزارش سازمان جهانی سلامت ، نقاط آسیایی جهان نسبت به سایر قسمت های دنیا شایعتر می باشد و سبب نگرانی شده است (5). آهن در حمل اکسیژن از ریهها به تمام سلولها و بازگرداندن دی اکسید کربن از آنها نقش حیاتی دارد، چرا که 60 تا 70 درصد از کل آهن بدن در ساختن هموگلوبین به مصرف میرسد و میزان کمتری از آن صرف ساختن میوگلوبین، آنزیمها میشود (1). این نوع کم خونی یکی از مسائل سلامت عمومی و به ویژه در کشورهای در حال توسعه است (6) بیشتر از نیمی کودکان در سن مدرسه درگیر ابتلا به آن هستند(7)
آخرین گزارشات سازمان جهانی سلامت، دو میلیارد نفر مردمان در دنیای امروز ابتلا به کم خونی آهن دارند (8). فقر آهن یک مسئله معمول در دوره کودکی است و مطالعات در کودکان سنین مدرسه یعنی 11 سال و پایینتر در آفریقای جنوبی نشان داده در حدود 4 تا 36 درصد از آنان مبتلا به کم خونی و 5 تا 32 درصد مبتلا به فقر آهن هستند (9). نتایج پژوهشی در اکوادور نیز نشان داده 16.6 درصد از کودکان سن مدرسه مبتلا به آنمی میباشند که 75.5 درصد از کل کم خونیها را آنمی فقر آهن شامل میشود (10). شیوع کم خونی فقر آهن در ایالات متحده آمریکا 3 تا 10 درصد است و ممکن است بالغ بر 30 درصد جمعیت کم درآمد این کشور را شامل شود (11). بعلاوه منطبق بر نتایج مطالعات تخمین زده میشود در نیمی از کودکان سن مدرسه در کشورهای پیشرفته کم خونی وجود داشته باشد (1).
کمبود آهن تهدید کننده زندگی نیست ولی در توانایی انجام فعالیت، یادگیری و مقاومت در برابر بیماریها تأثیر میگذارد و ممکن است در دوره کودکی پیشرفت آهستهای داشته باشد. به طوریکه بیشتر کودکان کم خون بدون علامت هستند و آنومالیهایی در هموگلوبین یا سطوح هماتوکریت خون دارند (1). نتایج پژوهشی نشان میدهد تعادل منفی آهن در کودکان سن دبستان میتواند به علت کاهش جذب و دسترسی به آهن در رژیم غذایی باشد و این در حالی است که تأمین نیازهای جسمی افراد مشتمل بر تأمین تغذیه، پوشاک، امنیت و مراقبت از سلامت، اوّلین وظیفه اصلی خانواده است (9،12).
الگوی تغذیه و سبک زندگی خانواده نه تنها برروی سلامت اعضاء خانواده بلکه به طور مستقیم بر بسط نگرشهای سلامتی و فعالیتهای مربوط به سبک زندگی کودکان نیز تأثیر دارد (13). محیط خانواده مکانی است که در آن باورها، ارزشها و رفتارهای سلامت فراگرفته شده و حمایت میشوند و فعالیتهای مربوط به ارتقاء سلامت برنامه ریزی و پیاده سازی میگردند (14). بر همین اساس داشتن محیط خانواده و سبک زندگی سالم یکی از مهمترین مشخصات محسوب میشود و خانواده در ارتقاء سلامت و پیشگیری از بروز بیماری نقش مهمی ایفا (16و 15). عوامل بسیار زیادی در ایجاد کم خونی فقر آهن نقش دارند، امّا از بین آنها مهمترین عوامل، علل تغدیه ای و کمبود آهن دریافتی است (17 و 18). عوامل اقتصادی و اجتماعی از جمله تحصیلات مادر، هنجارهای جنسیتی و درآمد کم، بیماریهایی مانند مالاریا، آلودگیهای انگلی و شیستوزومیازیس و کمبود عناصر دیگر مثل ویتامین A، اسید فولیک و ویتامین ب12 در بروز کم خونی نقش دارند (2).
به طور کلی کم خونی فقر آهن مقاومت بدن را کاهش میدهد و علت اصلی عفونت، رشد ضعیف عقلی، خستگی، کاهش فعالیت بدنی و بهره وری ذهنی کم است (19). شیوع آنمی در بین دانش آموزان کشورهای توسعه یافته نه درصد و در کشورهای غیرصنعتی پنجاه و چهار درصد است (20). آنمی فقر آهن باعث کاهش ضریب هوشی کودکان در سنین مدرسه میشود و به علت اثری که بر روند یادگیری دارد، اهمیت آن در دانش آموزان بسیار برجسته است. فقر آهن و کم خونی آن بازدهی و کارایی جمعیت را کاهش میدهد که این تأثیر زیادی بر توسعه اجتماعی اقتصادی اثر گذاشته و باعث رشد ملی می شود. کم خونی به سبب فقر آهن سطح تولیدات ملی را می تواند تا بیست درصد افزایش بدهد (21).
حتما بخوانید:
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.