تجزیه و تحلیل مخاطرات شغلی چیست؟
تجزیه و تحلیل مخاطرات شغلی چیست؟
تجزیه و تحلیل مخاطرات شغلی چیست؟
- فوايد انجام تجزيه و تحليل خطرات شغلي چيست؟
- 4 مرحله اوليه و اساسي كدامند ؟
- چرا انتخاب شغل از اهميت خاصي برخوردار است ؟
تجزيه و تحليل مخاطرات شغلي چيست؟
تجزيه و تحليل مخاطرات شغلي روشي براي افزايش دانش و جلوگيري از مخاطرات در محيط كار ميباشد . ارزيابي مخاطرات شغلي (JHA)[1] روشي است كه به ارائه اصول ايمني و بهداشت پذيرفته شده در محيط كار با توجه به عملكرد ويژه خود ميپردازد . در يك JHA مراحل اوليه كار جهت شناسايي مخاطرات بالقوه (پنهاني) و تعيين ايمن ترين روش انجام كار بررسي و امتحان ميگردند . از موارد ديگري كه مكمل اين طرح هستند ميتوان تجزيه و تحليل شغلي (JSA) و تحليل مخاطرات شغلي را نام برد.
در برخي موارد ، تجزيه و تحليل به تمامي امور مرتبط با كار و نه فقط ايمني توسعه مييابد كه اين امر تجزيه و تحليل شغلي نام ميگيرد.
تجزيه و تحليل شغلي يا تجزيه و تحليل از لحاظ بازرسي و وظايف آن مبتني بر اين عقيده است كه ايمني بخش اصلي و مهم در هر شغلي است . عناوين شغلي و بازرسي به طور معمول عبارتست از ارزيابي كار به طور ويژه نظير «آسياب عملگر» «خاموش كننده تحت فشار» و يا «تعويض لاستيك پنچر» كه تجزيه و تحليل گرهاي مخاطرات شغلي مانند موقعيت جك ماشين عمل ميكنند.
فوايد انجام تجزيه و تحليل مخاطرات شغلي چيست؟
مرحله مورد استفاده در اين روش عبارت است از : نظارت بر كارگر هنگاميكه كار را اجرا مينمايد و از مهمترين فوايد اين روش ميتوان سرعت بخشيدن به شناسايي مخاطرات را نام برد و همچنين اين روش براي مشاغل جديد و يا مشاغلي كه از نظر حرفهاي كمياب هستند نيز اجرا ميگردد . اما در مكانهايي كه امكان مراقبت عملي امكان پذير نميباشد از يك گروه از كارگران ماهر و سرپرستان استفاده نموده و تجزيه و تحليل بر روي آن گروه صورت ميپذيرد . فايده روش فوق اين است كه:
اولاً افراد بيشتري مورد بررسي قرار گرفته و ثانياً مي توان از تجربيات بيشتري كمك گرفت و دستيابي به نتايج كار سريعتر امكانپذير ميشود . اعضاي كميته هاي حفاظت فني و ايمني نيز بايد در اجراي اين مرحله همكاري لازم را بنمايند.
فوايد نخستين توسعه JHA بطور واضح و آشكار در راهكارهاي مقدماتي خواهد آمد و مراحل تجزيه و تحليل ممكن است به طور تصادقي مخاطرات ناشناخته را شناسايي نموده و همچنين باعث افزايش دانش شغلي نسبت به مخاطرات و افزايش آگاهي در مورد رعايت مسائل ايمني و بهداشت گردد . همچنين ارتباط كارگران و سرپرستان بهتر شده و امكان انجام كار ايمن افزايش مييابد.
JHA مي تواند بعنوان روشي براي تماس منظم و مرتب بين سرپرستان و كارگران به منظور رعايت مقررات بهداشت و ايمني بوده و بعنوان يك هدف آموزشي براي آموزش اوليه و دستورالعمل و راهنماي توجيهي براي مشاغل غيرعادي نيز عمل نمايد . همچنين ميتوان از آن بعنوان استانداردي براي بازرسي و مراقبتهاي ايمني و بهداشتي به منظور جستجوي همه جانبه براي رسيدگي به حوادث جامع و فراگير نام برد.
4 مرحله اوليه و اساسي كدامند؟
الف) انتخاب شغل براي تجزيه و تحليل بر روي آن
ب) تحليل شغل با توجه به اصول و توالي شناخته شده
ج) شناسايي مخاطرات بالقوه (پنهاني)
د) انجام ارزيابي و محاسبات حفاظتي و پيشگيري به منظور غلبه بر اين مخاطرات
چرا انتخاب شغل از اهميت خاصي برخوردار است ؟
تمامي مشاغل مي توانند براي JHA طبقه بندي گردند اما در برخي موارد موانع عملي نظير زمان و ميزان تلاش مورد نياز براي انجام يك JHA از انتخاب برخي مشاغل جلوگيري مينمايد. از موارد ديگر ميتوان بررسي تجهيزات ، مواد اوليه، مراحل كار و يا تغييرات محيطي را نام برد . با توجه به دلايل فوق ، معمولاً مشاغلي خاص مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و شناسايي ميگردند . حتي اگر تجزيه و تحليل همه مشاغل مد نظر باشد، اين مرحله اين اطمينان را ميدهد كه اغلب ، مشاغل بحراني در ابتدا تست ، آزمايش و بازرسي مي گردند.
عواملي كه در تعيين تقدم تجزيه و تحليل مشاغل مطرح ميگردند عبارتند از:
الف) توالي حوادث: اين گونه مشاغل در جايي كه حوادث به طور متناوب اتفاق ميافتد و يا جايي كه حتي حوادث به ندرت اتفاق ميافتد و داراي صدمات ميباشند انجام ميپذيرد.
ب) عامل بالقوه در ايجاد آسيب ها و بيماريهاي شديد: نتايج يك حادثه و يا شرايط خطرناك و يا تماس با اشياء خطرناك بالقوه (پنهاني) تعيين كننده ميزان شدت بيماريها هستند.
ج) مشاغل تازه تاسيس شده: به سبب فقدان تجربه در اين گونه مشاغل ، خطرات ممكن است آشكار نبوده و يا پيش بيني نگردد.
د) مشاغل تعديل و يا اصلاح شده: مخاطرات جديد ممكن است با تغيير در انجام شغل در ارتباط باشد.
هـ) مشاغل كمياب و نادر: كارگران وقتي كه عهدهدار مشاغل غيرعادي ميشوند ممكن است در مواجهه با مخاطراتي وسيع تر بوده و يك JHA بايد بررسي مخاطرات را بر روي آنها انجام دهد.
JHA= Job Hazard Analysis
حتما بخوانید:
منبع: دانشجویان بهداشت حرفه ای
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)