نحوه بررسی همبندی های اصلی و اضافی در سامانه اتصال زمین
نحوه بررسی همبندی های اصلی و اضافی در سامانه اتصال زمین
نحوه بررسی همبندی های اصلی و اضافی در سامانه اتصال زمین
فهرست:
- مقدمه
- همبندی اصلی برای هم ولتاژ کردن
- هادی های هم بندی اضافی
- آزمون مقاومت اتصالات با استفاده از میکرو اهم متر
مقدمه
در تأسیسات الکتریکی، بدنه کلیه تجهیزات و تمام قسمت های هادی که حامل جریان نیستند و نیز سایر تجهیزات که احتمال برق دار شدن آنها وجود دارد باید به یکدیگر هم بندی شده و به هادی زمین متصل شوند تا از خطر برق گرفتگی احتمالی جلوگیری شود بنابراین وسیله هم بندی بایستی کاملاً درون تجهیز نصب شود.
به عنوان یک بخش جدا یا یک جز فرعی برای تأسیسات میدانی فراهم شود. دستگاه ها و تمام هادی های در دسترس که احتمال برقدار شدن آنها وجود دارد باید به گونه ای متصل شوند که یک مسیر عبور جریان خطای مؤثر را فراهم آورند.
هم بندی ها به دو شکل:
- ۱. هم بندی اصلی
- ۲. هم بندی اضافی
هم بندی اصلی برای هم ولتاژ کردن
هم بندی اصلی باید کلیه قسمت های زیر را از نظر الکتریکی به یکدیگر متصل کند.
- هادی حفاظتی اصلی (PE یا PEN)
- هادی خنثی (N)
- لوله های اصلی فلزی آب
- لوله های اصلی گاز
- لوله های فلزی اصلی و یا بالا رو (رایزرها) تأسیسات از هر نوع از قبیل سامانه های برودتی و حرارتی، فاضلاب و غیره.
- ریل های کابین و ریل های وزنه تعادل آسانسورهای کششی و جک آسانسورهای هیدرولیکی .
- قسمت های اصلی فلزی ساختمانها (اسکلت فلزی و آرماتورهای بتن مسلح فوندانسیون)
- الکترودهای اصلی و فرعی اتصال زمین
به جز در مواقعی که شرایط ME (وجود هادی PEN) اعمال گردد هادی هم بندی حفاظتی اصلی باید سطح مقطعی کمتر از نصف سطح مقطع الزامی هادی زمین تأسیسات و کمتر از ۶ میلی متر مربع نداشته باشد. اگر هادی هم بندی از جنس مس یا یک سطح مقطع هدایتی معادل آن را در فلزات دیگر فراهم می کند، نباید این سطح مقطع بیشتر از ۲۵ میلی متر مربع باشد. بجز در منابع تغذیه بزرگ راه ها و تجهیزات قرار گرفته در خیابانها برای استفاده عموم، در مواقعی که شروط PME اعمال شده باشند هم بندی اصلی حفاظتی باید بر اساس بزرگترین هادی نول منبع تغذیه مطابق جدول 1 انتخاب شود.
جدول ۱. سطح مقطع هادی هم بندی اصلی
سطح مقطع هادی همبندی اصلی (mm2) |
سطح مقطع معادل مس هادی نول منبع تغذیه (mm2) |
10 |
۳۵ یا کم تر |
16 |
بالاتر از ۳۵ تا ۵۰ |
25 |
بالاتر از ۵۰ تا ۹۵ |
35 |
بالاتر از ۹۵ تا ۱۵۰ |
50 |
بالاتر از ۱۵۰ |
اتصال هادی هم پتانسیل اصلی به لوله های گاز، آب و دیگر سرویس ها باید تا حد امکان نزدیک ورودی آن سرویس به آن مکان باشد. در صورتی که یک بخش عایقی یا یک کنتور در آن مکان وجود داشته باشد، اتصال باید به بخش لوله فلزی سخت و قبل از هر گونه انشعابی صورت گیرد. در صورت امکان اتصال باید در محدوده ۶۰۰ میلی متر از خروجی کنتور یا اگر کنتور بیرون باشد، در ورودی ساختمان برقرار شود.
۳- هادی های همبندی اضافی
در صورتی که کمترین شکی نسبت به کارایی وسایل قطع خودکار مدار (فیوزها و انواع کلیدهای خودکار) وجود داشته باشد (از قبیل آشپزخانه آبدار خانه موتور خانه تأسیسات کولرهای آبی، آسانسور و غیره) باید از هم بندی اضافی برای هم ولتاژ کردن استفاده شود هم بندی اضافی ممکن است کلیه تأسیسات، قسمتی از آن و یا یک دستگاه وسیله یا محل را در برگیرد.
هم بندی اضافی در محیطهای مخصوص حمام، فضاهای دارای سونا و جکوزی، محیط های نمناک مرطوب و نظایر آن اجباری میباشد هم بندی اضافی برای هم ولتاژ کردن باید کلیه قسمت های هادی یا فلزی را که به طور هم زمان در آن محل در دسترس اند، در برگیرد:
- کلیه بدنه های هادی دستگاه و لوازم نصب ثابت
- قسمت های هادی بیگانه از هر نوع
- قسمت های فلزی در دسترس در ساختمانها مانند اسکلت فلزی و غیره
نکته ۱: در مکان هایی که اجرای هم بندی اضافی الزامی است باید ترمینال یا ترمینالهای همبندی اضافی به صورت یک شینه مسی ( یا یک بلوک ترمینال) ترجیحاً داخل جعبه درب دار قابل بازدید و کنترل نصب نمود.
نکته ۲: در صورت نیاز به ایجاد هم بندی اضافی در هر قسمت ترمینال یا شینه هم بندی اضافی به ترمینال یا شینه حفاظتی (PE) تابلو برق تغذیه کننده مدارهای آن قسمت متصل می گردد.
نکته ٣: جعبه ترمینال هم بندی اضافی در مکانهای مرطوب مانند حمام به منظور جلوگیری از زنگ زدگی و پوسیدگی اتصالات باید در خارج از آن مکان و روی دیوار یکی از فضاهای مجاور نصب شود سطح مقطع هادی هم بندی اضافی نباید از مقادیر زیر کوچک تر باشد:
۱) ۲/۵ میلی متر مربع برای هادی مسی یا ۱۶ میلی متر مربع برای هادی آلومینیومی، اگر هادی هم بندی اضافی از حفاظت مکانیکی برخوردار باشد.
۲) ۴ میلی متر مربع برای هادی مسی یا ۱۶ میلی متر مربع برای هادی آلومینیومی، اگر هادی هم بندی اضافی از حفاظت مکانیکی برخوردار نباشد.
نکته ۴: هادی هم بندی برای هم ولتاژ کردن اصلی و اضافی میتواند به صورت بدون عایق (لخت) اجرا گردد.
آزمون مقاومت اتصالات با استفاده از میکرو اهم متر
اندازه گیری مقاومت برای تمامی اتصالات در دسترس باید با استفاده از میکرو اهم متر مطابق شکل (۱) انجام گیرد و مقادیر بایستی با جدول (۲) مقایسه شود هر اتصال که مقدار مقاومت بیش از اندازه تعیین شده داشته باشد، باید باز شده تمیز شده و تعمیر یا تعویض گردد.
در موقع اندازه گیری، باید علاوه بر توجه به توصیه ی سازنده ی دستگاه میکرو اهم متر، محل قرارگیری کابل های اندازه گیری نیز در نزدیکترین موقعیت ممکن نسبت به اتصالات بوده و عاری از هرگونه آلودگی باشد. (در صورت نیاز برای تمیز کردن از برس سیمی یا سمباده استفاده شود).
جدول ۲- مقادیر آزمون مقاومت اتصالات
تجهیزات |
مقدار مقاومت نوعی مورد انتظار (Ωµ) |
بیشینه مقدار مقاومت قابل پذیرش (Ωµ) |
اتصالات قابل جدا شدن (اتصالات پیچ و مهره ای) |
5 تا 50 | 100 |
بین هر دو قلم از تأسیسات یا تجهیزات که در فاصله ۲ متری از یکدیگر قرار دارند | 200-250 |
2500 |
بیشینه مقاومت بین هر دو قلم تجهیز در کل پست |
– | 10000 |
مقاومت نمونه بطول ١ متر در نوار مسی با ابعاد mm۲۵mm×3 یا هادی مسی | 200 |
– |
شکل ۱- اندازه گیری مقاومت دو سر اتصالات با میکرو اهم متر چهار ترمیناله
نکته :۵ کنترل صحت همبندی تمامی بدنه فلزی در دسترس (از قبیل تانک ترانسفورماتور) به سامانه اتصال زمین پست یا شبکه باید کنترل و با مقادیر جدول (۲) مقایسه شود.
حتما بخوانید:
⇐ هدف، کاربرد، مسئولیت ها و تعاریف سیستم اتصال به زمین
⇐ آشنایی با سیستم اتصال به زمین در ساختمان ها
⇐ اصول اندازه گیری مقاومت های الکترودهای اتصال به زمین (سیستم های ارتینگ)
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)