کدهای بین المللی در شناسایی مواد شیمیایی

کدهای بین المللی در شناسایی مواد شیمیایی

عدد UN

UN یا UN Number یک سیستم کدگذاری عددی چهار رقمی است که بصورت بین المللی برای عدد شناسایی کالاهای خطرناک وضع شده است. این اعداد از UN0001 تا UN3500 بوده و از سوی کمیته تخصصی حمل و نقل کالاهای خطرناک ملل متحد مشخص شده اند. در این سیستم ممکن است یک عدد UN اختصاصاً مربوط به یک ماده باشد (مانند فنل با UN1671). گاهی نیز یک عدد ممکن است متعلق به گروهی از مواد با خطرات مشابه باشد. در مواردی چنانچه ماده ای در حالت های جامد و مایع خصوصیات متفاوتی داشته باشد ممکن است اعداد مختلفی را به خود اختصاص دهد.

 عدد NA

عدد NA یا NA Number مربوط به آمریکای شمالی بوده و با توجه به اینکه توسط دپارتمان حمل و نقل (Department of Transportation) آمریکا وضع شده است به نام عدد DOT نیز شناخته می شود. این سیستم کدگذاری مشابه سیستم UN بوده با این تفاوت که برخی مواد که فاقد عدد UN هستند ممکن عددی است دارای عدد NA باشند. این اعداد اضافه تر شامل NA9999 تا NA8000 می باشند.

عدد ثبت CAS

عدد ثبت CAS یا CAS Registry Number یک سیستم کدگذاری عددی با فرمت xxx-xx-x است که برای شناسایی عناصر و ترکیبات شیمیایی مختلف وضع شده است (مانند بنزن با 2-CAS No. 71-43)
این سیستم توسط سرویس خلاصه شیمیایی (Chemical Abstracts Service) که در واقع شاخه ای از
انجمن شیمی آمریکا می باشد فراهم شده است. از آنجا که یک ماده ممکن است دارای اسامی مترادف و
متفاوتی باشد هدف از این سیستم آسان نمودن شناسایی و جستجوی اطلاعاتی مواد می باشد به طوری که اکثر سیستم های اطلاعاتی امکان جستجو از طریق این سیستم ثبت را فراهم می آورند.

 عدد IUPAC

عدد IUPAC یا IUPAC Number یک سیستم کدگذاری بین المللی برای شناسایی مواد شیمیایی بوده و به منظور ارائه یک روش استاندارد و قابل درک برای شناسایی اطلاعات مولکولی مواد و آسان نمودن جستجوی این اطلاعات وضع شده است. سیستم ایوپاک توسط اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی (International Union of Pure and Applied Chemistry) تدوین شده است.

 عدد RTECS

عدد RTECS یا RTECS Number عبارت است از یک سیستم ثبت اثرات سمی مواد شیمیایی Registry of Toxic Effects of Chemical Substancesبا فرمت ABxxxxxxx می باشد. (مانند بنزن با RTECS #: CY 1400000) این سیستم ثبت و اطلاعاتی مواد که توسط NIOSH و با استفاده از مطالعات سم شناسی موجود تدوین شده است برای دست یابی به اطلاعات سم شناسی در مورد یک ماده شیمیایی مورد نظر کمک می نماید.

کدهای مربوط به اقدامات اضطراری

علاوه بر کدهای بین المللی که به منظور شناسایی مواد شیمیایی بوجود آمده است، کدهایی نیز تحت عنوان کدهای اقدامات اضطراری (Emergency action codes) ارتقاء یافته اند که اطلاعات لازم را برای موارد اضطراری فراهم می آورند. از این قبیل کدها می توان کدهایی نظیر کد Hazchem لوزی NFPA و کد Kemler را نام برد که در قسمت مربوط به اقدامات در شرایط اضطراری به برخی از این کدها اشاره خواهد شد.

در ویدیو زیر در مورد کدهای Un و Kemler کامل توضیح داده است.

این پست بروزرسانی شد و فایل «کدگذاری مواد و کدهای شناسایی خطرات مواد شیمیایی» در 19 صفحه با موضوعات زیر پیوست شد.

حتما بخوانید:

⇐ سیستم های طبقه بندی مواد شیمیایی

⇐ دسته بندی مواد خطرناک بر اساس دپارتمان حمل و نقل آمریکا (DOT)