هوشیاری در شب بر حسب مشخصات فردی کارگران
هوشیاری در شب بر حسب مشخصات فردی کارگران
هوشیاری در شب بر حسب مشخصات فردی کارگران
فرمت: PDF تعداد صفحات: 6
تهیه کنندگان:
حسین کاکوئی، استاد گروه بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی تهران
٢. محسن کارچانی (نویسنده مسئول)، دکترای تخصصی مهندسی بهداشت حرفه ای، پردیس بین الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده
امروزه عملکرد ۲۴ ساعته یک جز اجتناب ناپذیر در صنایع متعددی می باشد. کار شبانه یک وضعیت ضروری برای شاغلین بخش مهمی از نیروی کار است. کار شیفتی به کار در خارج از ساعت های معمول روز (تقریبا ۷:۰۰ صبح تا ۶:۰۰ عصر) است. این مطالعه از نوع مقطعی و به منظور بررسی ارتباط بین میزان هوشیاری در طول شب با برخی مشخصات دموگرافیک در یک جامعه تحت مطالعه از صنایع متالورژی ایران می باشد. ۹۰ نفر به صورت سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع آوری داده ها از اطلاعات داخل پرونده کارگران و پرسشنامه مقیاس خواب آلودگی استنفورد (Stanford sleepiness scale) استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss11.5 انجام گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که بین میزان خواب آلودگی با افزایش سن، با سال های اشتغال به کار شیفتی، شاخص توده بدنی با اطمینان ۹۵ ارتباط مثبت وجود دارد. ( 0.24= p< 0.05 , r ). با توجه به نتایج این تحقیق بین خواب آلودگی و متغیرهای BMI و سن و سال های اشتغال به کار شیفتی ارتباط آماری معنی داری وجود داشت. نتایج بدست آمده مانند نتایج سایر محققان در این زمینه تأثیر سن و تجربه را در خواب آلودگی و کاهش تطابق با نوبت کاری نشان می دهد.
واژگان کلیدی: نوبت کاری، خواب آلودگی، مشخصات دموگرافیک، صنعت متالورژی
مقدمه
امروزه عملکرد ۲۴ ساعته یک جز اجتناب ناپذیر در صنایع متعددی می باشد. کار شبانه یک وضعیت ضروری برای شاغلین بخش مهمی از نیروی کار است. کار شیفتی به کار خارج از ساعت های معمول روز (تقریبا ۷:۰۰ صبح تا ۶:۰۰ عصر) گفته می شود. مثال هایی از عملکرد ۲۴ ساعته در نیروی پلیس، آتش نشانها، مراقبین بهداشتی و حمل و نقل به چشم می خورد … تخمین زده می شود که ۲۵-۱۰٪ کارگران همه مشاغل کار شیفتی انجام می دهند که بیشتر از نیمی از آنها عصر و شب و حدود ۲۵ شیفت های چرخشی دارند. به دلیل لزوم عملکرد ۲۴ ساعته، کارگران شیفتی اغلب در الگوی متفاوتی با الگوی معمول فعالیت انسان ها زندگی می کنند (که بالاترین فعالیت در روز و ساعت های عصر است. با توجه به اینکه پروسه های فیزیولوژیک (میزان متابولیک)، سایکولوژیک (حافظه کوتاه مدت)، اجتماعی (عملکرد متقابل خانوادگی) همه افزایش و کاهش ریتمیک را در فعالیت روزانه نشان می دهند.
این تفاوت ها از عملکرد زمان روز، کارگران شیفتی را در تضاد با عملکرد نرمال قرار می دهد. (1) این الگوهای ریتمیک، ریتم سیرکادین نامیده می شود. زیرا آنها یک بار در روز می چرخند و اختلال در ریتم های سیرکادین فاکتور کلیدی میانجی در ایجاد پیامدهای زیانبار سلامتی و ایمنی در کارگران شیفتی است. وجود پیک فعالیت در شب به آسانی منجر به تغییرات ریتم سیرکادین نمی شود که این امر به دلیل پا بر جایی نسبی ریتم سیرکادین می باشد. از جمله اثرات فوری کار شیفتی، بی خوابی و کاهش میزان خواب در کارگران شیفتی می باشد. علاوه بر این، خواب روز کارگران شیفتی اغلب سبک تر، تکه تکه و نا آرام است و این خواب کم منجر به کسالت عمومی در کارگران شیفتی می شود. (1)
اثر زیانبار فوری دیگر کمبود خواب، خواب آلودگی در زمان بیداری (هنگام شیفت شب) است. که این خواب آلودگی همراه با افت پروسه های سیرکادین می تواند روی کاهش آگاهی و فقدان عملکرد در کارگران شیفتی اثر بگذارد. به این ترتیب کارگر شیفتی در خطر بالاتری برای خطرهای عملکردی یا حوادث نسبت به کارگر روز می باشد. از دیگر اثرات فوری کار شیفتی می توان به مختل شدن زندگی اجتماعی و فامیلی اشاره نمود. زیرا این کارگران اغلب در روز یا عصر که زمان اوج مشارکت اجتماعی و خانوادگی است در خواب یا سر کار می باشند. (1) عدم کیفیت مناسب خواب یا بی خوابی منجر به تخریب عملکرد روز می شود. برای کارگری که با تکنولوژی، ماشین های دقیق، حمل و نقل با تصمیم گیری های حساس کار می کند، اثرات فقدان خواب می تواند تراژیک باشد. عملکرد اشتباه یا خطای ناشی از خواب آلودگی میلیاردها دلار هزینه مستقیم و غیر مستقیم در بر داشته است.
یک ساعت داخلی در هسته سوپر اکیاسماتیک مغز می باشد که یک سری از ریتم های پیچیده در انسان را تنظیم می کند. از جمله ریتم خواب و بیداری، عدم تطابق ریتم سیرکادین داخلی با برنامه خواب و بیداری مورد نیاز یک شغل منجر به اختلال خواب می گردد. به دلیل این عدم هماهنگی سیرکادین، کارگران شب کار وقتی که فیزیولوژی بدن آنها تمایل به خواب دارد و باید تلاش به خوابیدن کنند، مجبور به کار کردن هستند. (۴) ويتز من و همکارانش در مطالعه ای در سال ۱۹۸۲ دریافتند که افراد مسن و جوان در متغیرهای مربوط به دستگاه سیرکادین تفاوت هایی با هم دارند. که افزایش سن با کاهش دامنه و تقدم فاز تغییرات دوره ای همراه است. ها بر اساس تحقیق آقای مونک و همکارانش در سال ۱۹۸۹ شاید علت این امر ناشی از کوتاه شدن طول دوره طبیعی پیشاهنگ سیرکادین درونی است (۶).
بر اساس تحقیق دیگری از آقای مونک و همکارانش در سال ۱۹۹۱ این تغییرات باعث سحرخیزی و بامدادگرایی می شود. یعنی وقت خواب و بیداری افراد به جلو می افتد.) گرچه نتایج بدست آمده منحصرا آزمایشگاهی است، اما بر اساس تحقیق آقای مولین و همکارانش در یک مقایسه غيرمستقيم در مطالعه مقطعی در سال ۱۹۹۱ روند انطباق و هماهنگی تغییرات دوره ای سیرکادین در برابر تغییرات ناگهانی برنامه عادی خواب و بیداری در افراد مسن کندتر از افراد جوان است. A در مطالعه ای که توسط فورت و همکاران در سال ۱۹۸۱ انجام شد، مشخص شد دو عامل سن و تجربه به صورت دو عامل منفی در تطابق با نوبت کاری عمل می کنند. این تحقیق جهت بررسی برخی مشخصات دموگرافیک موثر بر خواب آلودگی حین فعالیت که در برخی تحقیقات مشابه خارجی اشاره شده بود، در کشور ما نیز بررسی گردید.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ بررسی وضعیت خستگی کارگران و ارتباط آن با کیفیت خواب
⇐ تشخیص خودکار سطح هوشیاری با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و ضرایب ویولت
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)