نکاتی چند در ارتباط با ایمنی در محیط کار

هر موسسه اعم از دولتی و غیر دولتی٬ خصوصی با سرمایه ناچیز و یا شرکت های سهامی با تشکیلات عظیم و هزاران نفر کارمند و کارگر همگی دارای یک مدیریت اجرایی در راس سازمان می باشند.

به طور تفکیک وظایف مدیریت و کارکنان در اینجا کلمه مدیریت شامل سرپرستان٬ مدیران عالی٬ سرمایه گذاران٬ کارفرمایان٬ هیئت های مدیره و بالاخرهکارگزاران در سطوح مختلف موسسات خواهد بود.

همانطوری که قبلا اشاره شد مسئولیت ایمنی در محیط کار که (در ارتباط با عظیم ترین سرمایه بشریت یعنی جان انسان ها می باشد) وظیفه بسیار مهمی بوده و همگی مدیران در آن شریک و به سهم خود مسئول هستند. مسئولیت اصلی برعهده مدیریت است و از راس هرم آغاز می شود و تمامی رده های مدیریت و سررستی را در بر میگیرد. بطور مثال قطع و وصل آب در یک کارخانه عظیم که به هر صورت در بهداشت محیط٬ در کارایی و احتمالا بسیاری اوقات در ایمنی محیط کار تاثیر دارد٬ یکی از مسائل پیش پا افتاده ایمنی در محیط کار می باشد و از مسئولیت های مدیر عامل یک کارخانه عظیم٬ مدیر اجرایی٬ رئیس کارگاه و سرپرست گروهی از کارکنان به شمار می رود که همگی باید در رفع این مشکل در حد امکان تلاش بنمایند. گاهی اوقات قطع و وصل آب در یک کارخانه با سیاست گذاری در حد یک شهر و یا یک کشور مرتبط می باشد.

اگرچنانچه سرپرست یک کارگاه مسئول رسیدگی به این موضوع باشد٬ شاید سالیان دراز قطع و وصل اب ادامه داشته باشد و چنانچه سردستان از طریق مدیریت کارخانه اقدام ننمایند٬ بالاخره یک روز اتش سوزی جزیی به علت نبود اب در کارخانه و عدم استفاده از سیستم اطفاء حریق (بوسیله آب) به یک حریق غیرقابل کنترل تبدیل می گردد٬ جان عده ای به خطر افتاده و زیان های مالی بسیاری متوجه موسسه مربوطه می شود.از این رو علاوه بر توجه به مسئولیت مدیریا عالی در زمینه ایمنی که شامل وظایف اصولی آموزش٬ تبادل و جمع اوری اطلاعات ایمنی٬ ارتقا فرهنگ ایمنی٬ تشکیل کمیته های ایمنی می باشد.

برقراری یک سیستم بازرسی نیز قابل ذکر است٬ یک سری لز مسئولیت های مدیریت در ارتباط با ایمنی محبط کار می بایستی مد نظر داشته باشد به فهرست زیر پیشنهاد می گردد:

1. پیشگیری از اتش سوزی٬ جایگزین تمام وسایل٬تجهیزات٬ مواد و طراحی تاسیسات بر اساس جلوگری از وقوع اتش سوزی جلوگیری از مواد آتش زا٬ انبار کردن کلیه احتیاجات و مواد با توجه به موازین ایمنی در اختیار داشتن سیستم اطفا حریق و یا وسایل آتش نشانی منطبق با نیازهای عملیاتی و راههای اضطراری فرار از اتش سوزی و اقدامات مشابه.
2. در انتخاب وسایل٬ تجهیزات و طراحی تاسیسات رعایت استقرار یک سیستم نوررسانی در کلیه ساعات عملیاتی و استفاده صحیح از نور و پرتو خورشید و نصب سیستم های روشنایی در کلیه ساعات عملیات و تامین برق اضطراری از جمله مسئولیت های ایمنی در محیط کار تلقی می شود.
3.  تنظیم کارگاهها و محیط کار بطوریکه وسعت کافی برای فعالیت همه کارکنان بطور صحیح و استقرار تجهیزات و وسایل و رفت و آمد وجود داشته باشد.
4. جلوگیری از مسدود شدن راهها غبور و مرور کارکنان و وسایل نقلیه در کارخانجات بزرگتر.
5. نظافت کلیه دفاتر٬ کارگاهها و محیط کار و اماکن مرتبط با فعالیت های سازمان.
6.  نگهداری صحیح و بازرسی مداوم تاسیسات٬ تجهیزات و وسایل کار بصورت فعالیت مستمر بخصوص وسایل بالابرنده مانند فورک لیفت٬ پله٬ نردبان و غیره
7. تامین حفاظ و وسایل ایمنی برای استفاده از ماشین الات سنگین و متحرک مانند ماشینهای تراش٬ بالابرنده٬ اره های برقی و وسایل مشابه.
8. برقراری یک سیستم کنترل و نظارت برای رعایت امور ایمنی و استفاده صحیح از وسایل و بازرسی عملکرد صحیح تجهیزات و تسهیلات.
9. تدوین دستورالعملهای ایمنی
10. تعبیه سیستم های قطع برق بوسیله کلیدهای ایمنی٬ قطع اب یا سوخت و غیره. سیستم زنگ اخبار و آژیرهای هشداردهنده در کارخانجات عظیم. بطور کلی هرگاه کارگاهی بیشاز چند نفر کامند و کارگر داشته باشد یک سیستم خبررسانی در مواقع اضطراری لازم به نظر می رسد.
11. در اختیار گذاردن تعداد کافی وسایل کار و نگهداری صحیح از آنها
12. تدوین مقررات صحیح و برنامه ریزی شده و سنجیده برای جلوگیری از وقوع حوادث و اعمال روشهای صحیح در هریک از فعالیت ها تا بدآموزیها و ندانم کاری ها که غالبا موجبات سیاری از سوانح می باشد وجود نداشته باشد. مقررات بایستی موزون منطقی و قابل اجرا باشد.انتقال سخنرانی ها یک مدیر عامل در یک شرکت عظیم می تواند دستورالعمل تلقی شود. دستورالعمل معمولا تکرار و نکثیر می شود٬ مستند و مسجل و دارای ظرافتها و دقتهای کارشناسی است.
13. تهویه هوا٬ کنترل برودت٬ گرما و دمای محط کار در ایمنی کاملا موثر است. جلوگیری از تشتت افکار و هیجانات در محیط کاری قطعا در جلوگیری از سوانح و حوادث اثرات مثبت دارد. یک مدیریت اگاه و توانا در ایجاد محیط مناسب برای فعالیت بهتر کارکنان همواره کوشش می نماید.
14. اشتباهات در امر فعالیتهای روزمره یک موسسه باید مورد بازرسی قرار گرفته۲ علل روشن شده و اصلاحات لازم صورت گیرد و هرچند اشتباهات و مخاطرات در ظاهر کوچک باشند اما تکرار آنها و عدم جلوگیری از اشتباهات موجب بی تفاوتی شده و اشتباهات امیخته با بی تفاوتی منجر به حودث و مخاطرات و مشکلات خواهد شد.
15. تهیه دقیق سوانح و انتقال اطلاعات در پیشگیری حوادث٬ همانطور که قبلا نیز اشاره شد از مسئولیت های اصولی مدیریت است. تهیه گزارشات نوسانات کار٬ مخاطرات جزیی و بررسی دقیق همگی بخشی از مسئولیت های روزمره مدیران محسوب می گردد.
16. رعایت بهداشت محیط کار و در اختیار گذاشتن تسهیلات لازم بهداشتی٬ درمانی و کمک های اولیه و سیستم جمع اوری صحیح اضافات٬ ضایعات تولید و همگی در امر ایمنی موثر بوده و رعایت انها الزامی می باشد و مدیریت در قبال همین کارهای پیش پا افتاده از نظر ایمنی مسئولیت دارد.
17. تعیین البسه مناسب کار و فعالیتها و حفاظهای لازم همگی بر عهده مدیریت است.
18. تعیین جایگاه صحیح برای وسایل و تجهیزات و بالاخره مدیریت طرح محیط کار از مسئولیتهای مدیریت محسوب می شود.
19. انتخاب و گماردن اشخاص واجد شرایط برای هر یک از فعالیتها از مسئولیتهای بسیار حساس مدیریت بشمار میرود. در بعضی موسسات هوشیار و یا بهتر بگوییم در موسساتی که مدیران هوشیار به اداره امور اشتغال دارند ماموریتها و فعالیتها با توجه به روحیه روزانه کارکنان و کارگران بدان محول می گردد. در اینجا منظور نظارت مستمر و تعیین روز به روز وظایف مطرح نیست بطور مثال مادری که با بیماری شدید فرزند مواجه باشد از نظر عاطفی و آشفتگی خیال نمی تواند جراحی قلب انجام بدهد و یا لااقل طیب خاطر نمی تواند فعالیت کند. در اینجا گفتنی است که بیشتر سوانح و مخاطرات در محیط کار ناشی از عدم دقت٬ اضطراب و تشویش افکار کارکنان می باشد و لذا توجه مدیران به انسان والا و انگیزه ها و مشکلات روحی وی بسیار مهم و ضروری است.

مطالب بالا را می توانید در قالب pdf در زیر دانلود کنید.