نقش مدیریت دانش و تکنولوژی در HSE

نقش مدیریت دانش و تکنولوژی در HSE

فرمت: Pdf   تعداد صفحات: 8

چکیده:

تغییرات سریع در دنیای امروز، سازمانها را با چالشهای مختلفی روبرو کرده است، اما در این میان صنعت ایمنی موفق هستند که به کمک ابزارهای مدیریت و فناوریهای نوین، از فرصتهای ایجاد شده به نفع خود استفاده کنند. مدیریت دانش یکی از این ابزارهاست. علی رغم اینکه دانش بعنوان منبعی برای بقای صنعت ها ضروری و حیاتی است و شرط موفقیت صنعت ها در تجارت جهانی دستیابی به یک دانش و فهم عمیق در تمامی سطوح می باشد، اما باز هم بسیاری از صنعت ها هنوز به مدیریت دانش بطور جدی توجه نکرده اند. دنیای امروزی به گونه ای است که شرط بقای هر سازمانی عکس العمل سریع در برابر تغییرات است که آن جزء با داشتن دانش و خلاقیت امکان پذیر نمی باشد. مقاله حاضر ضمن توضیح و تبیین مدیریت دانش، ارتباط آن را با نوآوری و ایمنی و همچنین نقش آنها در بهبود کارایی و اثر بخشی فرآیندها را مورد بحث قرار می دهد.

کلیدواژه‌ها:

مدیریت دانش، نوآوری، بهبود، کارایی، اثر بخشی و فرآیند در صنعت ایمنی

مقدمه:

اﻣﺮوزه ﺣﻮادث ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎر ﯾﮑﯽ از ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﻋﻠﻞ ﻣـﺮگ و ﻣﯿﺮ و از ﮐﺎر اﻓﺘﺎدﮔﯽ در ﻫﻤﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎ اﺳﺖ و ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺛﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﻘﺪان ﻧﯿﺮوي ﮐﺎري، ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺧﺴﺎرات ﻣﺎﻟﯽ ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﯾﺮي ﺑﺮ اﻗﺘﺼـﺎد ﮐﺸـﻮرﻫﺎ وارد ﻣـﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮرﯾﮑﻪ ﺑﺮآورد ﺷﺪه ﺳﺎﻻﻧﻪ 270 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺣﺎدﺛﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎر اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑـﻪ 2 ﻣﯿﻠﯿـﻮن و 200 ﻫـﺰار ﮐﺎرﮔﺮ ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ 160 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪه و ﺑﯿﺶ از260 ﻣﯿﻠﯿون ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ 3 روز ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺎري اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ. که ﺳﻬﻢ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬـﺎن ﺳـﻮم از اﯾـﻦ ﺣـﻮادث 3 ﺗـﺎ 4 ﺑﺮاﺑـﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺧﺴﺎرات ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮآورد ﺷﺪه در ﺳـﺎل 2006 ﺑـﺎﻟﻎ ﺑـﺮ 251.1 ﺗﺮﯾﻠﯿـﻮن دﻻر ﮐـﻪ ﻣﻌـﺎدل 4 درﺻﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ، ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ.اﯾـﻦ ارﻗﺎم ﺧﻮد ﮔﻮﯾﺎي ﺧﺴﺎرات ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺣـﻮادث ﺑـﺮ ﭘﯿﮑـﺮ اﻗﺘﺼﺎد ﻫﺮ ﮐﺸﻮر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اي ﺣﻮادث ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺮ داﻧﺶ و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي در ﺻﻨﻌﺖ اﯾﻤﻨﯽ اﺳﺖ.

ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧـﺶ و ﺗﮑﻨﻮﻟـﻮژي در HSE ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺟﺎﻣﻊ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻤﺖ، اﯾﻤﻨﯽ و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ زﯾﺮا اﯾﻦ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺮﮔﺰ در ﻋﻤـﻞ از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺠﺰا ﻧﺒﻮده و ﻓﻘﺪان ﯾﮑﯽ، دﯾﮕﺮي را ﺗﺤﺖ ﺷﻌﺎع ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ. ﺑﻪ ﺑﯿﺎن دﯾﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺳﺎﻟﻤﺘﯽ ﻓﺮدي را در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﺮد ﺑﺪون آﻧﮑﻪ ﺑـﻪ اﯾﻤﻨـﯽ ﻓـﺮدي او و ﯾـﺎ ﺳﺎﻟﻤﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎرش ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﺎن داد و ﻫﺮﮔﺰ در ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ آﻟﻮده ﻧﻤﯽ ﺗﻮان اﯾﻤﻦ وﺳـﺎﻟﻢ ﻣﺎﻧـﺪ. از ﻃﺮﻓـﯽ ﺗﺠﺮﺑـه ﮐﺸﻮرﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در زﻣـﺮه ﺟﻮاﻣـﻊ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از راه ﺣﻞ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ داﻧﺶ و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﯾﮑﯽ از راﻫﮑﺎرﻫﺎي اﯾﺪه آﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي اﺟﺮا ﺷﺪه ﮐﻤﮏ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و راﻫﺒﺮد ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي اﺳـﺘﻔﺎده ﺣﺪاﮐﺜﺮ از ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻮده و در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣـﻮارد از اﻧﺠـﺎم ﮐﺎرﻫﺎي ﺗﮑﺮاري ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑـه اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻬﺮه وري و ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ در ﻫﻤﻪ ﺻـﻨﺎﯾﻊ اﯾﻤﻨـﯽ می گردد.

ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻘﺎله

داﻧﺶ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آن ﻣﻘﻮﻟﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﻫﻤـه ﺟﺎ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ واﻗﻊ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺗﺒـﻊ آن ﺗﻐﯿﯿـﺮ در ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳـﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ اﻣـﺮي اﺟﺘﻨـﺎب ﻧﺎﭘـﺬﯾﺮ اﺳـﺖ. ﺗﻤـﺎﻣﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﯿـﺮوي ﺑـﺮق ﮐـﻪ وارد ﺑﺎزار ﺷﺪه اﻧﺪ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻘﺎء، ﺗﻮﺳﻌﻪ و اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﻣﺤﯿﻂ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﺟﺮاي اﺛﺮﺑﺨﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ. از سوﯾﯽ اﻫﻤﯿﺖ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﻧﯿـﺰ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻋﺎﻣـﻞ اﺻـﻠﯽ ﻣوﺗﻮر ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدي در ﺟﻬـﺎن اﻣـﺮوز ﻣﺸـﺨﺺ اﺳـﺖ. ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي در داﻣﺎن داﻧﺶ ﭘﺮورش ﻣـﯽ ﯾﺎﺑـﺪ و اﺻـﻮﻻً در ﮔﺬر از وادي ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮد ﻋﻠﻢ اﯾﻤﻨﯽ در زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺸﺮ را ﮐﺸﻒ و ﯾـﺎ اﯾﺠـﺎد ﮐـﺮد. در اﯾــﻦ ﻣﻘﺎﻟــﻪ ﭘــﺲ از ﻣﻌﺮﻓــﯽ ﻣﻔﻬــﻮم ﻣــﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧــﺶ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي و اﯾﻤﻨﯽ، ﺑﺮاﺳﺎس اﻃﻼﻋـﺎت ﺟﻤـﻊ آوري ﺷـﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ روي ﻋـﻮاﻣﻠﯽ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻓـﻦ آوري اﻃﻼﻋـﺎت، آﻣــﻮزش و اﻟﮕــﻮﺑﺮداري از ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﻫــﺎي ﻣﻮﻓــﻖ، ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ، ﺗﻌﻬﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺷﺪ و ﻧﻘﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻤﻨـﯽ در ﺻﻨﻌﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﺑﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑـﯿﻦ ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي و اﯾﻤﻨﯽ ﭘﺮداﺧﺘﯿﻢ.

دانش

اﺿــﺎﻓﻪ ﮐــﺮدن درك و ﺣﺎﻓﻈــﻪ ﺑــﻪ اﻃﻼﻋــﺎت ﻣﻮﺟــﺐ ﺗﻮسعه ﻃﺒﯿﻌﯽ ﭘﺲ از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﺧﻼﺻـﻪ ﺳـﺎزي ﻫـﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ (اﻧﺒﺎﺷﺖ) اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﯿﻪ ﺑﻪ داﻧﺶ ﻣﻨﺠﺮ ﻣـﯽ ﺷﻮد. داﻧﺶ را در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣـﯽ ﺗـﻮان ﺑﯿﻨﺸـﻬﺎي ﺣﺎﺻـﻞ از اﻃﻼﻋﺎت و داده ﻫﺎﯾﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و در ﺷﺮاﯾﻂ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻮﺛﺮ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﺎﺷﺪ. داﻧﺶ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺟﻤﻊ آوري و ﺧﻮاﻧﺪن اﻃﻼﻋﺎت اﺳـﺖ ﻧه اﻓﺰاﯾﺶ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت. داﻧﺶ ﮐﺎرآﻣﺪ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت و داده ﻫﺎي ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺣﺬف ﺷﻮﻧﺪ.

داﻧﺶ ﯾﮏ ادراك و ﻓﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺠﺮﺑـﻪ، اﺳـﺘﺪﻻل درك ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد.

مدیریت دانش

ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ اراﯾﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑـه ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ در اﺧﺘﯿﺎر ﮔﺮﻓﺘﻦ داﻧـﺶ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺳﺎزﻣﺎن و ﺣﺘﯽ داﻧﺶ ﺧﺎرج از ﺳﺎزﻣﺎن و اﻧﺘﺸﺎر ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم آن ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم وﻇﺎﯾﻒ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﺷـﺪ، ﮐـﻪ رﺷـﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺳﺎزﻣﺎن را در ﭘﯽ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. در اداﻣﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﻨﯽ ﭼﻨﺪ از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان را اراﯾﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ. داوﻧﭙﻮرت و ﭘﺮاﺳﺎك ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧـﺶ ﻋﺒـﺎرت اﺳﺖ از ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎي داﻧﺶ ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن در ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎن. داﻧﺸﯽ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﯽ ﺷـﻮد ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺮدو ﻧﻮع داﻧـﺶ ﺻـﺮﯾﺢ و داﻧـﺶ ﺿـﻤﻨﯽ ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ. ﻣﺎﯾﮏ ﺑﻮرک ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑـﺮاي ﺗﺼـﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي ﻫـﺎي درﺳـﺖ در اﺧﺘﯿﺎر اﻓـﺮاد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد.

ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻓـﺮاد در ﺳﺎزﻣﺎن ﺑـﺎ ﻫﻢ ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﮐﺮده و داﻧﺶ ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﺑﮕﺬارﻧﺪ. اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن را در ﻋﺮﺻﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﻣﯿﺎن دﯾﮕر ﺳﺎزﻣﺎن ھﺎ تضمين مي کند. اﺟﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد داﻧﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺳـﺎزﻣﺎن ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ي ﺧﺮوج ﮐﺎرﮐﻨﺎن از ﺳـﺎزﻣﺎن، داﻧـﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪه ﺷﺪه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ اي ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺻﺮف ﺗﻮﻟﯿﺪ آن ﮐﺮده اﺳﺖ از ﺳﺎزﻣﺎن ﺧﺎرج ﻧﻤﯽ ﺷﻮد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ جزوه دوره آموزشی ایمنی, بهداشت و محیط زیست (HSE)

⇐ استقرار الزامات سیستم مدیریت HSE