مقدمه ای بر داربست و اصطلاح شناسی آن

مقدمه ای بر داربست و اصطلاح شناسی آن

فرمت: pdf  تعداد صفحات: 11

مقدمه

همراه با رشد فن آوری و تلاش برای ایجاد رفاه بیشتر برای بشر مخاطرات نیز افزایش یافته است. یکی از این مولفه های رفاه با توجه به جمعیت رو به رشد، تولید و مسکن می باشد. لزوم نوسازی، انبوه سازی و تبدیل منازل کلنگی غیرمتراکم به ساختمان های چند طبقه و متراکم احساس می گردد. لذا به نظر میرسد تنها راه برای کاهش تلفات احتمالی و همچنین برای ایجاد مسکن کافی متناسب با جمعیت رو به رشد ساخت و ساز ایمن می باشد که همراه با آن با افزایش خطرات مربوط به ساخت و ساز و علی الخصوص بحث داربست بندی و خطرات مربوط به آن روبرو خواهیم شد. لذا با توجه به این شرایط، در جهت حفظ و صیانت از نیروی کار و کاهش حوادث موجود در ساخت و ساز به ویژه داربست بندی ساختمانها که حوادث با ریسک بسیار بالایی اعم از سقوط فرد از روی داربست، برخورد با کابل های برق مجاور، سقوط ابزار بر روی افراد مشغول در طبقات پایین، سقوط داربست و عدم مهار پایه های آن و غیره را به همراه دارد، نیازمند استاندارد سازی و بررسیهای همه جانبه و کارشناسانه است.

تعاریف

داربست، آیین نامه حفاظت و بهداشت کار در بخش ساختمان بیان میدارد داربست ساختاری است موقتی شامل یک یا چند جایگاه کار، اجزاء نگهدارنده، اتصالات و تکیه گاه ها که در حین اجرای هر گونه عملیات ساختمانی به منظور دسترسی به بنا، حفظ و نگهداری کارگر یا مصالح در ارتفاع مورد استفاده قرار می گیرد.

فرایند داربست بندی (Scaffolding Process)، برنامه ریزی برای طراحی، نصب با برپایی، بازرسی، تغییر، استفاده برچیدن هر داربست یا اجزای مرتبط به آن را فرایند داربست بندی می گویند.

در طراحی داربست ها حداقل موارد زیر باید در نظر گرفته شود:

• قدرت، پایداری و محکم بودن اجزای داربست و سازه های حمایت کننده
• بکارگیری نرمال در ارتباط با داربست بندی
• ایمنی افراد درگیر برپایی، تغییر و برچیدن داربست
• ایمنی افرادی که از داربست استفاده می نمایند
• ایمنی افرادی که در مجاورت و نزدیکی داربست ها هستند
• متناسب بودن داربست با اهداف مورد نظر

معمولا استانداردهای مرتبط با داربست این نواحی را پوشش می دهند:

• طراحی و نصب داربست
• ماهیت و یکپارچگی اجزای داربست

اجزای داربست

قوانین، مقررات، استانداردها و راهنمایی که در کشور در ارتباط با داربست بندی مطرح هستند شامل موارد زیر است:

• آیین نامه حفاظت و بهداشت کار فصل ساختمان – بخش داربست
• مقررات ملی ساختمان – فصل دوازدهم
• آیین نامه حفاظت و بهداشت کار – ایمنی کار در ارتفاع
• دستورالعمل های داخلی سازمانها و شرکتها در زمینه داربست و کار در ارتفاع

ترمینولوژی داربست

• کفشک قابل تنظیم (Adjustable baseplate)، کفشکی با پایه قابل تنظیم
• پایه قابل تنظیم (Adjustable leg)، لوله رزوه دار با مهره طراحی شده برای تنظیم میله عمودی به تکیه گاه. برای هم سطح کردن میله عمودی با کفشک بکار می رود.
• کفشک (Base plate)، پایه فلزی برای پخش و توزیع بار از عضو حامل بار به سازه حمایت کننده داربست است که زیر لوله های عمودی قرار می گیرد (بین خاک و لوله عمودی یا بین بالشتک و لوله عمودی).
• طول دهنه (Bay length) فاصله بین دو میله عمودی مجاور در طول و رو به روی داربست
• تخته (Board): چوبی نرم که برای دسترسی به سکوهای کاری بکار می روند این چوب ها باید در مقابل آتش مقاوم باشند
• تکیه گاه زیر تخته (Board bearer intermediate transom)، لوله ایست که در فاصله بین لوله های افقی برای تقویت سکوهای کار نصب می شود.
• مهاری یا بادبند (Brace)، لوله های مهاری که به صورت اریب و ضربدری بسته می شوند و ساختمان داربست را محکم نگه میدارد
• چرخ (Castor)، چرخ گردانیست با ابزار قفل کن که به پایه استاندارد بسته شده و برای حرکت داربست بکار میرود.
• بست قرنیز با پاخور (Toe board clip)، گیره نگه دارنده قرنیز.
• بست (Coupler)، بستی است که که برای اتصال و بستن دو لوله بهم دیگر در اسکافولد بکار میرود که به دو نوع هستند، حامل بار و غیرحامل بار
• نرده حفاظ یا میله بالایی با حفاظ نردهای (Guard rail)، لوله ای است که از داخل داربست برای جلوگیری از سقوط افراد بسته می شود.
• میله، تیرک یا لوله افقی (Ledger)، لوله ای افقی که به لوله عمودی بسته می شود (به وسیله بست های حامل بار) این لوله ها از خم شدن لوله عمودی جلوگیری می کند و مانند ساپورتی برای دستک ها عمل می کنند همانند مهاری ها.
• لیفت (Lift)، مجموعه است از لجرها و ترانزوم ها و تخته های حامل که یک سطح افقی برای اسکافولد را تامین می کنند.
• آویز داربست یا آویز بازرسی (Scarftag)، اتیکتی که در تمام راه های ورودی به داربست نصب می شود و نشان میدهد که داربست از سوی شخص ذی صلاح مورد بررسی قرار گرفته است. در دو رنگ سبز و قرمز تهیه می شود (سبز نشاندهنده داربست ایمن است و قرمز نشاندهنده داربست ناایمن است).
• بست رابط (Sleeve coupler)، قطعه ای که در لوله را به همدیگر وصل می نماید (همراه با مغزی چدنی یا فلز دیگر).
• بالشتک (Sole plate)، تخته الوار کوتاه که زیر کفشک نصب می شود و فشار وارده را توزیع می کند در زمین های سست و شل کاربرد زیادی دارد. بین زمین و کفشک قرار می گیرد.
• میله، تیرک با لوله عمودی (Standard)، لوله عمودی که برای انتقال بار به سطح زمین بکار میرود.
• قرنیز یا پاخور (Toe board)، تخته ای که در طول لبه سکو برای جلوگیری از سقوط ابزار و اشیا به کار میرود.
• دستک یا تکیه گاه (Transom)، لوله ای که میله عمودی بیرونی را به میله عمودی درونی متصل می کند این لوله بین لوفه افقی قرار گرفته و سکوی کار را درست می کند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ راهنمای ایمنی متریال داربست سنتی

⇐ پاورپوینت داربست و داربست بندی

⇐ چک لیست داربست ها و نردبان ها

⇐ ایمنی داربست ها