مفهوم و اهداف حفاظت پرتوی
مفهوم و اهداف حفاظت پرتوی
مفهوم و اهداف حفاظت پرتوی
فرمت: PDF تعداد صفحات: 8
انواع پرتوها:
پرتوهای غیر ذره ای (موجی)
- امواج الکترومغناطیسی (دارای ماهیت دوگانه ذره ای و موجی)
- امواج اولتراسوند
پرتوهای ذره ای
- پروتون (هسته اتن هیدرژن)
- بتا (الکترون و پوزیترون)
- نوترون
- آلفا (هسته اتم هلیوم)
- هسته عناصر سنگین تر هانند کربن، اکسژن و …
- ذرات بنیادی بدون بار مانند نوترینو
انواع پرتوها از نظر برهمکنش با ماده
پرتوهای یونیزان
- مستقیم: آلفا- بتا – ذرات باردار دیگر
- غیر مستقیم: نوترون و پرتوهای الکترومغناطیسی γ و X
پرتوهای غیر یونیزان: پرتوهای الکترومغناطیس IR ،UV نور مرئی، ماکروویو ، رادیویی، فراصوت
امواج الکترومغناطیسی در نظريه ذره ای: بنابر نظریه پلانک و اینشتین پرتوهای الکترومغناطیسی متشکل از بسته های ریز انرژی به نام فوتون هستند (hv) که به هر کدام یک موج الکترومغناطیس وابسته است.
برهمکنش پرتوها با ماده
بر انگیختگی: هر گاه الکترون با گرفتن انرژی به سطح انرژی بالاتری برود ولی اتم را ترک نکند. اتم بر انگیخته می شود.
یونیزاسیون: هرگاه یک الکترون در اثر عاملی از اتم خارج شود (اتم یونیزه می شود) الکترونی از مدار خارجی تر به داخل جای آن سقوط می کند و با این پرش مقداری انرژی به صورت فوتون (فوتون اختصاصی) تابش می کند.
تابش گرما و نور مرئی: برای تابش نور مرئی یا گرما از یک اتم می بایست الکترون های والانس تحریک و به یکی از مدارهای نوری که در خارج مدار الکترونهای والانس هستند بروند و در بازگشت به جای خود اگه گازی باشند نور و اگر جامد باشند گرما تابش می کند.
اثر بیولوژیکی پرتوهای یونیزان
عوامل مؤثر در پاسخ بیولوژيک به پرتو
- متغیرهای وابسته به چشمه پرتو: دوز و نوع و انرژی پرتو – آهنگ دوز – شرايط پرتوگیری
- متغیرهای وابسته به سیستم جاذب پرتو: حساسیت پرتوی و پیچیدگی های سیستم بیولوژيک
Ionizing Radiation Exposure Effects
Somatic Effect (Prompt or Delayed)
▫Stochastic Effect (Cancer) – probability of effect occurring increases as doses increases. No Threshold
▫Non-Stochastic Effect (Cataracts) – severity of the effect varies with dosage. Threshold dose
Teratogenic Effects (Offspring while in-utero)
▫mental retardation
▫malformations
NCRP دو گروه اصلی برای آثار مضر تشعشع نعریف نموده است:
1- آثار اتفاقی تصادفی
- احتمال وقوع با افزایش دوز جذب افزایش می یابد
- شدت دوز وابسته به بزرگی دوز جذب نیست
2- آثار غیر اتفاقی (غیرتصادفی)
- افزایش شدت یا افزایش دوز جذب
- خطر با افزایش تعداد سلولها و بافت ها افزایش می یابد.
- مثال: تحلیل بافت ها, فیبروز, تغییرات خون (یا مزاج), تعداد اسپرم ها
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
حتما بخوانید:
⇐ منابع تولید و پرتوگیری پرتوهای یونساز
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.