مفاهیم مهندسی روشنایی

مفاهیم مهندسی روشنایی

مفاهیم مهندسی روشنایی

هر منبع نور به مقدار مساوی نور را به تمام جهات منتشر نمی کند بلکه درهر جهت مشخص فاکتور Candela power ، مقدار نور را در آن جهت تعریف می کند. در حقیقت می توان گفت مقدار نور در یک جهت خاص یا شدت درخشندگی با کندلا مشخص می شود.

• روشنایی (Brightness) روشنایی (Luminance)
  در واقع شدت نوری است که به طور مستقیم از منبع به چشم ما می رسد.
• تشعشع (Glare)
  وقتی جسمی درخشان در میدان دید ما قرارمی گیرد، تصویر ایجاد شده در چشم ما معمولاً روشن تر از بعد از تطبیق چشم به نظر می رسد.
• شدت روشنایى (Illuminance)
  در واقع چگالی شار درخشندگی بر روی سطح است، که بوسیله واحد Footcandle یا لوکس (Lux در واحدمتریک) اندازه گیری می شود. فرم معمول این خاصیت Illuminance است .2-Illuminance در واقع برای اندازه گیری مقدار خاصیت شار درخشندگی که در سطح ظاهر می شود، است. Illuminance متاثر از شدت ثبوت نور در جهت سطح و فاصله منبع نور با سطح و زاویه تلاقی نور رسیده به سطح است. به هرحال شدت روشنایى فاکتوری است که با چشم اندازه گیری نمی شود ولی معمول ترین ملاک در طراحی های نوری است.
• لومن( Lumen)
  واحد پایه ربای اندازه گیری نور است. یک شمع سر میز شام حدود 12 لومن و یک حباب 60 واتی سفید با قدرت بیشتری در حدود 855 لومن، نور صاتع می کند.اگر ما یک منبع نقطه ای نور یک کندلا در مرکز کره ای به شعاع یک فوت باشد که در حدود یک فوت مربع گشودگی در سطح آن دارد، مشابه چراغی است که یک لومن نور صاتع میکند.
• تشعشع (Luminance)
  شدت درخشندگی (روشنایی فوتومتریک) هر سطح در یک جهت مشخص به ازای یک واحد مشخص از آن سطح که در همان جهت مشاهده می شود، که با واحد Candela/m^2 اندازه گیری می شود.
• شار درخشندگی (Luminous flux)
  اندازه تمام نوری است که بوسیله منبع نور تولید می شود. در واقع مقدار نوری است که سطح جسم را بدون در نظر گرفتن جهت آن ترک می کند. یک لامپ 100واتی معمولی نئون، در حدود 1700لومن و یک لامپ 400 وات بخار سدیمی پر فشار درحدود 50000 لومن نور ساطع می کند. نرخ شار درخشندگی هر لامپ بوسیله شرکت های سازنده آن عرضه شده است و لیست مقدار لومن های لامپ های معمولی را می توان در Lamp Matrix یافت.
• شدت درخشندگی (Candelas)
  شدت درخشندگی در واقع شدت امتداد نوری است که در یک جهت مشخص ساطع می شود. در واقع شدت درخشانی یک سیستم نوری در نمودارهای گرافیکی خاصی که منحنی های تغییراتی کندلا یا Candela power نامیده میشوند مشخص می شوند. هم نمودارها قطبی وهم کارتزین در صنایع نوری برای این هدف به کار می روند. این اطلاعات معمولا در جدولهای رقومی مورد دسترس است.
• Lux شدت روشنایی
  واحد اندازه گیری Illuminance در دستگاه متریک است. و در واقع مقدار نور واقع در صفحه ای متر مربعی است که در آن به طور یک نواخت شار نوری یک لومن بر آن بتابد. در واقع 76/10 لوکس مساوی با یک Foot candle است.یک لوکس مساوی با 0.09 Foot candle است.

حتما بخوانید:

⇐ مهندسی روشنایی در ارگونومی

⇐ بسته آموزشی صدا و روشنایی در محیط کار

⇐ کتاب طراحی روشنایی محیط کار مهندس رنجبریان