مدیریت حوادث و وقایع مهندس عیسی زاده
مدیریت حوادث و وقایع مهندس عیسی زاده
مدیریت حوادث و وقایع مهندس عیسی زاده
(ثبت, گزارش دهی, تحلیل-کنترل)
Incident Management
(Recording, reporting, investigation & control)
فرمت:Pdf تعداد صفحات: 27
مقدمه :
در عصر حاضر با پیشرفتهای چشمگیر در امر بهداشت و پیشگیری از بیماریهای عفونی و غیر عفونی و فراهم شدن وسایل آسایش و رفاه و در نتیجه کاهش میزان مرگ و میر ناشی از بیماریها و همچنین پیشرفت صنعت ، حوادث یکی از علل عمده مرگ و میر و معلولیت در جهان بوده و پس از بیماریهای قلب و عروق و سرطان در مرتبه سوم قرار دارد. همه ساله میلونها حادثه در دنیا اتفاق می افتد. بعضی از این حوادث باعث مرگ و گروهی دیگر باعث از کار افتادگی کلی یا جزیی می گردند.
در روزگاران گذشته حوادث، منحصر به سقوط از درخت یا بلندی، ضرب خوردن حیوانات اهلی و یا وحشی، مسمومیت با موادی گیاهی یا زهر جانوران و یا چند مورد دیگر محدود می شد ولی امروزه با توجه به پیشرفتهای چشمگیر در امور صنعتی و امکان استفاده از وسایل مدرن جهت مسافرت، استفاده از نیروی برق و ماشین آلات، تماس با مواد شیمیایی و غیره انسان را در برابر حوادث بیشماری قرار داده است.
تعاریف
- رویداد (EVENT): هر اتفاق ناخواسته که بتواند باعث مخاطره گردد
- واقعه (INCIDENT): یک زنجیره از رویدادهایی است که میتواند سبب آسیب ، بیماری و یا صدمه (زیان) به سرمایه ، محیط زیست یا اشخاص گردد.
- حادثه ( ACCIDENT ) : رویدادهای ناخواسته که در آن جراحت یا بیماری یا مرگ یا صدمه به اموال و محیط زیست رخ میدهد. (بر اساس HSEMS )
تعاریف دیگر حادثه : در کتب لغت معمولا حادثه به معنای رویداد، واقعه و یا پیش آمد و بیشتر منظور عمل و یا اتفاق ناخوشایند و خارج از نظم می باشد که خسارات مالی و یا جانی در بر داشته باشد. بنابر عقیده برخی، حادثه اتفاقی است پیش بینی نشده و ناگهانی که بدون دخالت خود شخص در اثر یک نیروی خارجی بوجود می آید و یا به عبارت دیگر آنچه انسان را ناخواسته از مسیر زندگی طبیعی منحرف ساخته و برای او ایجاد ناراحتی جسمی و روانی و یا خسارات مالی نماید حادثه نامیده می شود. به عقیده ل.دیویس، حادثه را می توان (( ضعف در جوابگویی و فرار از حالات مخصوص )) تعریف کرد.
حادثه ناشی از کار : حوادث ناشی از کار عبارت از حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای کارکنان اتفاق می افتد. مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که فرد در کارگاه، موسسات وابسته، ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه مامور انجام کاری می شود. ضمنا اوقات رفت و آمد افراد از منزل به کارگاه و یا بالعکس جزو این اوقات محسوب می شوند. همچنین حوادثی که حین اقدام برای نجات سایر افراد آسیب دیده و مساعدت به آنان اتفاق می افتد حادثه ناشی از کار محسوب می گردد.
نکته : تناقض در تعریف حادثه در برخی استانداردها از جمله 18001 : 2007 OHSAS و HSE MS باعث ایجاد اختلاف در پیمانکاران و کارفرمایان در گزارش حوادث می گردد .
مراتب وقایع بر اساس نوع صدمات و خسارات :
- حوادث منجر به فوت (Fatality case ): حوادثی که منجر به فوت یک نفر و یا فوت دسته جمعی می گردند
- حوادث ناتوان کننده کلی (Permanent Total disability ): حوادثی که منجر به از کار افتادگی یا نقص عضو کلی و دائم میشوند مثل از دست دادن کامل یک عضو مانند چشم و…
- حوادث ناتوان کننده (جزئی) (Permanent partial disability ): حوادثی که منجر به از کار افتادگی یا نقص عضو جزئی می شوند مثل از دست دادن قسمتی از یک عضو مانند انگشتان دست
- حوادث منجر به وقت تلف شده (Lost time injury): حوادث ناشی از کاری که منجر به جراحاتی در نفرات میشود که لازم است مدتی را ( بیش از یک روز) از کار جدا بوده و تحت درمان قرار گیرند، مثل شکستگی ها و بریدگیها و سوراخ شدگی های عمیق و…
- حوادث منجر به درمان یک روزه (Medical treatment case): حوادث ناشی از کاری که منجر به جراحاتی در نفرات میشود که لازم است مدت یک روز را تحت درمان باشند. و فردای آن روز فرد به کار خود ادامه دهد. مثل در آوردن جسم خارجی از چشم ، رادیولوژی و سونوگرافی جهت تشخیص ، درمان سوختگی سطحی – درمان عفونتها- بانداژهای جزئی – فیزیوتراپی جهت کاهش درد.
- حوادث منجر به کمکهای اولیه (First aid case ): حوادث ناشی از کاری که منجر به جراحات مختصر در نفرات شده و با انجام کمکهای اولیه فرد بهبود یافته و به کار خود ادامه میدهد. مثل بانداژهای جزئی و استفاده از ضد عفونی کننده ها-کمپرس گرم و سرد خارج کردن جسم خارجی از زخم – استفاده از پماد و ژلهای ضد درد و …
- شبه حوادث (Near miss): رویدادهای که رخ می دهد ولی منجر به خسارات جانی یا مالی نمی شود و اصطلاحا” تحت عنوان حوادث بخیر گذشته از آن یاد می کنند .
- وقایع زیست محیطی(Environment Incident case ): رویداد هایی که باعث ایجاد آلودگی های شدید زیست محیطی میگردد که نتایج آن بصورت کوتاه مدت و یا بلند مدت بروز می کند.
- رویدادهای بهداشتی: مانند مسمومیت ناشی از مواد غذایی و تماس با مواد شیمیایی خورنده و گازهای سمی ، تماس با ذرات معلق در هوا مانند آزبست و غیره .
كل موارد قابل ثبت (Total recordable case ) : در جوامع بین المللی این آیتم کاربرد زیادی دارد و برابر است با مجموع LTI و MTC
- محدودیت کاری ( restricted work case ) : بعضی از حوادث می توانند باعث محدودیت انجام فعالیت در افراد شوند و فرد برای ادامه کار قادر به انجام شغل اصلی خود نبوده و باید به شغلی دیگر با شرایط آسان تر جابجا شود .
- اثرات حادثه : منظور از اثرات حادثه زیانهایی است که در اثر بروز حادثه ایجاد میگردد که اصطلاحا
به آن هزینه های حادثه نیز گفته می شود :
اثرات مستقیم : آن دسته از زبانهایی هستند که به راحتی به عدد و رقم میتوان آنها را محاسبه و بیان نمود . جوامع مختلف بین المللی برای این هزینه ها تعاریف مختلف دارند ولی بطور کلی شامل هزینه های پرداخت غرامت و هزینه های درمانی و خسارات مالی وارده به تجهیزات و ماشین آلات میباشند.
اثرات غير مستقيم : زیانهایی هستند که محاسبه آنها دشوار و گاها غیر ممکن میباشد و عمدتا این زیانها در بر گیرنده از میان رفتن نیروهای کار ماهر ، آسیبهای روانی و خانوادگی و اجتماعی برای کارگر می باشد .
باید توجه داشت که هزینه های غیر مستقیم چندین برابر هزینه های مستقیم هستند . هاینریش این
نسبت را یک به چهار میداند وی هزینه های ناشی از حادثه را به کوه یخی تشبیه میکند که بخش بیرونی کوه یخ نشان دهنده هزینه های مستقیم و بخش پنهان آن که چندین برابر بخش بیرونی است نشان دهنده هزینه های غیر مستقیم حادثه میباشند .
گزارش دهی حوادث و رویدادها :
گزارش حادثه ، گزارشی از ترتیب حادثه یا رویداد بوده بدون آنکه علتهای اصلی و ریشه ای آن بیان گردد و در اصل آنچه را که اتفاق افتاده را با جزئیات کامل شرح میدهد نه دلايل آن را هرچه گزارش کاملتر باشد تجزیه و تحلیل ریشه ای آن به واقعیت نزدیکتر خواهد بود.
سازمان ها باید برای گزارش حوادث و وقایع دارای یک روش اجرایی و فرمهایی مخصوص باشند.
بعد از رخ دادن هر حادثه ، کارشناس HSE و یا مسئول ایمنی حاضر در محیط کار ، بعد از راهبری و امداد رسانی و عادی شدن اوضاع ، شرایط حادثه را بررسی می نماید و از صحنه های به جامانده از حادثه عکس و یا فیلم تهیه می کند و با توجه به شواهد موجود به جمع آوری اطلاعات در مورد حادثه میپردازد این اطلاعات باید شامل موارد ذیل باشد.
- شرح دقیق رویداد
- زمان دقیق بروز حادثه
- موقعیت دقیق بروز حادثه با ذکر نقاط مخصوص مثل نزدیکترین روستا-نزدیکترین جاده اصلی ۔
نزدیکترین ریل راه آهن ، مراکز درمانی و … - تعداد مجروحین و سطح جراحات با ذکر نام مجروحین و یا فوت شدگان
- لیست اموالی که دچار خسارت شده اند و نوع خسارات
- علت بروز حوادث با استفاده از شواهد مختلف (منظور علل مستقیم حادثه میباشد)
- شرایط جوی در زمان بروز حادثه
- وجود بعضی شرایط خاص که میتواند در تحلیل حوادث مفید باشد و موارد غیر عادی و یا تغییرات
در فرآیندهای کاری و… - نوع تجهیزات حفاظت فردی در حین حادثه
- اخذ و استفاده از گزارشهای تهیه شده توسط ارگانهای دیگر از قبیل آتش نشانی ، پلیس و…
- نام و آدرس نفرات شاهد و یا کسانی که از آنها اطلاعات جمع آوری میشود.
- اقدامات انجام شده در زمینه آتش نشانی و یا امداد رسانی و پزشکی
- آخرین سابقه تعمیرات وسیله نقلیه یا تجهیزات که باعث بروز حادثه گردیده اند
- در صورتی که نیاز به تحقیقات مقامات قانونی باشد کلیه اشیاء و تجهیزات بدون هیچگونه تغییری باقی می ماند و صحنه حادثه به هم نخواهد خورد.
چنانچه برای تکمیل تحقیق و تفحص (Investigation ) حادثه نیاز به طرح سوالاتی از نفرات صدمه دیده باشد باید صبر کرد تا آنها شرایط و آمادگی پاسخگویی به سوالات را داشته باشند. همچنین در مورد چگونگی حادثه و اقدامات انجام شده طرح یک سری سوالات در مورد چگونگی و علت حادثه از سرپرستان مستقیم و سوپروایزرین و شاهدين بسیار مفید می باشد .
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
حتما بخوانید:
⇐ برنامه عملیاتی مدیریت حوادث شیمیایی در محیط کار
⇐ نرم افزار مدیریت حوادث شیمیایی در محیط کار wiser
⇐ دانلود کتاب مقدمه ای بر سامانه فرماندهی حوادث در مدیریت بحران
منبع: بهداشت حرفه ای
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)