ماشین آلات راه سازی و ساختمانی و ایمنی در آنها

ماشین آلات راه سازی و ساختمانی و ایمنی در آنها

فرمت: pdf   تعداد صفحات: 30

نویسندگان: مهدی شاهق، محمدرضا توحیدی

فهرست:

• مقدمه
• گذری بر تاریخچه راه و راه سازی در ایران
• انواع ماشین آلات و کاربرد آنها
• ایمنی کار با ماشین آلات راه سازی
• منابع

چکیده

در این مقاله سعی شده تا ضمن پرداختن به توضیح انواع ماشین آلات راهسازی و ساختمانی مسایل ایمنی و چگونگی کارکرد ایمن با این ماشینها نیز بررسی گردد. با توجه به نیاز کشور به ایجاد راههای زمینی و ساخت و ساز و همچنین مساله تعمیر و نگهداری راههای کشور ضرورت استفاده از ماشین آلات راهسازی و ساختمانی مشخص و در نتیجه آن داشتن آگاهی از مسایل ایمنی کار با اینگونه تجهیزات امری اجتناب ناپذیر می باشد که سعی گردیده در این پژوهش به گوشه هایی از آن پرداخته شود.

کلیدواژه: ماشین آلات راهسازی و ساختمانی، ایمنی، حادثه

مقدمه

مساله ایمنی در عملیات ساختمانی و راهسازی از مهمترین مسایل است به کار بردن اصول ایمنی برای جلوگیری از اتلاف جان کارگران و معلولیت آنها و جلوگیری از وقفه های ناشی از وقوع اتفاقات مزبور در جریان کار میباشد در بسیاری از کشورها عملکرد غیر محتاطانه و غیر مسئولانه شرکت ها در مورد مسایل ایمنی باعث بالا رفتن حق بیمه و پرداخت غرائم و جرایم می شود قوانین ایمنی بعضی از کشورها در مورد کار با ماشین آلات راهسازی و ساختمانی مقررات نسبتا سختی وضع نموده است به موجب این مقررات بایستی حتما حفاظی برای قسمتهای متحرک ماشین در نظر گرفته شود.

کمربند ایمنی – بهبود و تکمیل سیستم ترمزها – تعبیه میله های حفاظ سقف که در صورت برگشتن و غلطیدن ماشین اتاق راننده خرد نشود – حد مجاز مقدار صدای تولید شده در اتاقک راننده و برای کارگرانی که در محوطه کارگاه کار می کنند از مقررات و محدودیت هایی است که قوانین و مقررات آمریکا برای کار با ماشین های راهسازی و ساختمانی قایل شده اند.

در محیطهای صنعتی با وجود ماشین آلات و ابزار فراوان غالبا کارگران در معرض مخاطرات مختلف قرار دارند با توسعه تکنولوژی و افزایش کاربرد ماشین در امر تولید نیز احتمال مخاطرات و حوادث در اینگونه محیط ها زیاد می شود در کارخانجات و محیط هایی که اصول و موازین ایمنی و حفاظت فنی مراعات نمی شود روحیه کارکنان نیز ضعیف و متزلزل است و کمتر امکان دارد کارگر خوب و طراز اول در خدمت چنین محیط هایی مشغول به کار باشد بنابراین اجرای تدابیر و برنامه هایی به منظور ایمنی و حفاظت فنی کارگران در درجه اول اهمیت در راستای تامین و نگهداری نیروی انسانی قرار دارد. در عین حال صرف هزینه و تخصیص اعتبار و برنامه های سازمان به منظور ابداع تدابیر و استقرار وسایل جهت جلوگیری از حوادث در مقابل منافع حاصل از آن اندک و ناچیز به کار می رود.

هدف از اجرای مقررات ایمنی و دستورالعمل های مربوطه امکان به وجود آمدن محیط سالم است به نحوی که کارگران بدون دغدغه خاطر و بدون ترس از خطرات صنعت به کار خود ادامه دهند بدین ترتیب ترس از آینده نامعلوم که زاییده و معلول حوادث و سوانح در محیط کار میباشد در جامعه صنعتی ما رخت بر خواهد بست. بدون وجود مسئول ایمنی نه تنها قدمی در راه پیشرفت صنعتی برداشته نمیشود بلکه صنعت دچار هرج و مرج و از هم پاشیدگی شده و دیر یا زود به سوی زوال تدریجی سوق پیدا نموده و به قهقرا راه خواهد سپرد.

گذری بر تاریخچه راه و راهسازی در ایران

کاروانسراها یادگاری از تاریخ چند هزار ساله راهسازی ایران هزاران سال است که انسانها در این سرزمین زندگی می کنند انسان ها در روزگاران دور نمی توانستند بی دغدغه در راهی قدم گذارند که ،سخت ناامن و ناهموار بود.

آنها از کویرهای سخت می گذشتند و در کوهستانهای صعب العبور قدم برمی داشتند اما با این همه برای گذران زندگی بر همه این مشکلات فائق می آمدند. راه و راهسازی در میان ایرانیان چه در دوران باستان و چه دوره های پس از آن همواره یک ضرورت اجتناب ناپذیر تلقی شده است.

بر همین اساس باید علل گرایش ایرانیان را به راه سازی و به تبع آن توسعه و افزایش مهارت آنها در این بخش تا اندازه زیادی ناشی از شرایط و ویژگی های حاکم بر سرزمین ایران دانست.

ایران کشوری نیمه خشک است و بارندگی در آن بسیار اندک آبادی ها و شهرها در فلات ایران از یکدیگر دورند. ایرانیان برای پیوند این آبادی های دور از هم تلاشهای سازمان یافته بسیاری را در حوزه راه سازی انجام دادند و بر همین اساس بود که در دوره هخامنشی به دلیل اهمیت راه سازی سازمانی مستقل در این زمینه مسئولیت داشته و فعالیت می کرده است ایرانیان در راه سازی از تجربه رومیان بسیار سود بردند رومیان برای نگهداری امپراتوری خود راههای خوبی ساختند که هنوز نیز این راه ها به عنوان راه های باستانی پا برجا هستند.

رومیان بستر راه را در حدود یک متر می کندند و از پایین به بالا یک لایه سی سانتیمتری بالاشه سنگ و ملات و روی آن لایه ای به ضخامت نزدیک به ۲۵ متر با پاره ،سنگ قلوه سنگ می ساختند روی لایه دوم نیز لایه دیگری پایین و خرده سنگ به درستی خندق یا گرد و قرار میگرفت و لایه نهایی راه را لایه ای به ضخامت ۲۰ سانتی متر شن و ماسه تشکیل میداد ایرانیان نیز از این شیوه برای راه سازی استفاده کردند اگر چه در دوره ساسانی اغلب راه های احداث شده در ایران با اهداف تجاری و درآمدزایی انجام میشد اما روند راه سازی پس از ورود اسلام به ایران تغییرات بسیاری به خود دید.

در دین اسلام هر فرد مسلمان مکلف در صورتی که مستطیع باشد باید به زیارت خانه خدا برود به همین دلیل لازم است راهی برای عبور زائران خانه خدا ساخته شود. در زمان خلافت عباسیان بغداد به لحاظ پایتخت بودن و مکه به لحاظ قداست و انجام مناسک حج در وضعی قرار داشتند که می بایستی راهی برای ورود به آنها ساخته شود.

زیارت خانه خدا در پرتو احداث راه ها آسان شد و مسافرتی که از سرزمین های شرق به حجاز می رفتند از دجله گذشته و از راه هایی که احداث آنها را اعراب از ایرانی ها فرا گرفته بودند عبور می کردند معروف ترین شاه راه آن زمان راه بزرگ خراسان بود که به شرق می رفت و بغداد را به شهرهای ماوراءالنهر هر تا حوالی، چین متصل می کرد این راه از دروازه خراسان در خاور بغداد شروع می شد و از صحرا و پل های مستحکمی که بر رودها ساخته بودند عبور می کرد تا به حلوانو از آن جا به کوه های ایران میرسید این راه از شهرهای بزرگ و کوچکی در جهان عبور می کرد و در حال حاضر نیز شاه راه بزرگ خراسان همچنان هم راه پستی و چاپاری ایران است و امروز تهران نزدیک ری نقطه مرکزی این شاه راه شده است.

پس از انقراض خلافت عباسیان چون شهر سلطانیه رونق یافت مسیر جاده ها تغییر کرد اما این تغییرات در مسیر راه های اساسی تاثیر چندانی نداشت. در این دوره راههای مهم بسیاری در سطح کشور ساخته شد راههای ساخته شده در ایالت خوزستان از جمله راه های مشهور این زمان بودند. از اهواز راهی بود که به سمت مغرب به نهر تیرا و از آن جا به عراق می رفت راه شمالی اهواز به شوشتر میرسید و از آن جا از جندی شاپور و شوش به سمت مغرب و کوه های لر و از آن جا به گپایگان و اصفهان می رفت.

در همین دوران راه های ایالت فارس همه از شیراز منشعب می شدند و قسمت زیادی از آنها به سیراف جزیره کیش و هرمز که در این زمان های طولانی مهم ترین بنا در خلیج فارس بودند، منتهی میشد.

راه های کرمان در دوره خلافت عباسیان نیز از راههای مهم ایران محسوب می شوند در این از سیرجان تا بردسیر کرمان دو روز راه بود و از بردسیر تا زرند نیز باید مسافران دو روز زمان طی می کردند.

در دوره اسلامی نه تنها راهها در سطح کشور ایران بسیار گسترش یافت و ایرانیان در روند راه سازی به تجارب ارزنده ای دست یافته به گونه ای که شمال به جنوب شرق و غرب کشور با راههای مختلف و شاهراه های بزرگ به هم متصل بود ایجاد بناهایی با ویژگی های گوناگون در شهر و روستاها و جاده های حاشیه کویر و معابر کوهستانی با نامهای مختلف چون رباط و کاروانسرا رواج یافت عملکردهای گوناگون کاروانسرا در گذشته موجب شده که این مکان دارای نامهای متفاوتی چون کاربات رباط ساباط و خان باشد. این بناها در واقع ا به کاروانسرا بودند اما به لحاظ معماری در برخی جزییات با آن تفاوت پیدا می کردند. پیدایش این گونه بناها را باید در نیاز مبرم کاروان و کاروانیان به حمایت در طول سفر جست و جو کرد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ ایمنی ماشین آلات و ایمنی فردی گامی در جهت ارتقاء مهندسی HSE

⇐ اصول کلی ایمنی ماشین آلات و جراثقال ها در فعالیت های عمرانی

⇐ ایمنی ماشین آلات عمرانی

⇐ مقررات ایمنی رانندگی و کار با ماشین آلات سنگین و جابجایی و حمل و نقل تجهیزات سنگین