فرایند برنامه ریزی ایمنی در استراتژی یک سازمان

اگر چنانچه علل سوانح در ابعاد وسیعی بایستی تجسس شود در چه زمینه هایی می توان اقدامات تحقیقاتی٬ علمی و اصلاحی را شروع کرد؟

قطعا سوالات بیشماری در زمینه تحقیقات علمی قابل ذکر و طبقه بندی می باشد و نمونه ای از سوالات می تواند به صورت زیر مطرح باشد.

• آیا مدیریت و کارکنان به مسئولیت مور ایمنی آشنایی دارند و قبلا نسبت به امور ایمنی توجه نموده اند؟
• برنامه پیشگیری انها از سوانح چگونه بوده است؟
• آیا مسئول ایمنی٬ بخش ایمنی و یا بالاخره محل سازمانی مشخصی برای امور ایمنی وجود دارد؟
• برنامه های پیشگیری از سوانح متعلق به چه زمان و متکی به چه اصول تحقیقاتی و علمی است و آیا با پیشرفت علم٬ تجربه و تکنولوژی هیچکونه ارتقاء کیفی در برنامه ها ایجاد شده است؟
• آیا برنامه های آموزشی برای کارکنان و بخصوص پرستاران و مدیران وجود دارد؟
• آیا مدیریت بری تشویق ایمنی بیشتر و فعالیت های متفاوت حمایت ها و هدایت های لازم را در گذشته ابراز داشته است؟
• آیا اهداف معین و مشخصی برای امور ایمنی وجود دارد بطور مثال تعدیل سوانح٬ ارتقاء کیفی٬ آموزش ایمنی٬ ایجاد تهسیلات ایمنی و غیره؟
• آیا گزینش مدیران٬ سرپرستان و کارکنان براساس بهبودی امور ایمنی تحقیق یافته است؟
• آیا گزینش مدیران٬ سرپرستان و کارکنان با وسایل٬ تجهیزات٬ روشها و بالاخره مسئولیت های انان هماهنگ و منطبق است و یا گزینش های ارتباطی با تخصص ها و تجارب علمی و عملی ندارد؟
• انجام امور شرایط متفاوت جوی٬ محیطی و ساعات شب و روز و توانایی های انسانی در نظر گرفته شده است؟
• مقررات و دستورالعمل های جاری با امور ایمنی هماهنگیهای لازم را دارا می باشد یا خیر؟
• آیا تجهیزات٬ تاسیسات و تسهیلات موجود هماهنگی های لازم را با نیازهای فعلی ایمنی دارا می باشد یا خیر؟
• آیا سوانح و حوادث قبلی مورد توجه مدیریت و سرپرستی قرار گرفته است و علل واقعی سوانح در گذشته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است؟
• آیا برای تعمیر و نگهداری کلیه وسایل مکانیزه و مشابه٬ نحلیل بک روش تعمیرات پیشگیرانه “PREVENTIVE MAINTENANCE” وجود دارد؟
• آیا یک سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان٬ سرپرستان و حتی مدیران وجود دارد تا همگی در فعالیت های روزمره خود سعی کافی در امور ایمنی معمول دارند؟
• آیا اصلاحات گذشته در ارتباط با امور ایمنی اقداماتی واقع گرایانه و مفید و در مسیر تصمیم گیری صحیح در تعدیل سوانح ایمنی بوده است؟
• آیا روند سوانح مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و یا امور ایمنی مورد توجه مسئولین قسمتهای مختلف قرار دارند؟ بخصوص در فعالیتهای تولیدی و عملیاتی و خدماتی موسسات.
• آیا کار کردن با تجهیزات٬ وسایل و یا فرایندها و پروسه های خطرناک تولیدی و عملیاتی به ترتیب ماهیت خطرناک انان فهرست شده است و هشدارهای لازم به صورت رویه به کارکنان اعلام و ابلاغ شده است؟
• آیا یک سیستم بازرسی برای امور ایمنی وجود دارد و کارکنان نسبت به امور ایمنی و انجام روش های پیش بینی شده کنترل و نظارت می شوند؟
• دستورالعمل اضطراری در ارتباط با سوانح وجود دارد و همگی طریقه استفاده و هماهنگی و اجزای این دستورات را می دانند؟
• آیا نحوی برقراری ارتباط نسبت به امور ایمنی و در مواقع اضطراری مشخص و مناسب برای حفظ ایمنی در شرایط اضطراری می باشد.
• آیا گزارشات جامع از سوانح منطبق با یک روش متداول و توصیه شده تهیه می گردد؟
• آیا گزارش سوانح بررسی صحیح می شود و امار و اطلاعات مربوطه برای ارتقا کیفی امور ایمنی بکار می رود؟
• آمادگی بهداشتی و پشتیبانی پزشکی چگونه می باشد و در وقوع سوانح کارایی لازم را دارا خواهد بود؟

با اینکه صدها سوال قابل طرح و در تقویت اگاهی علاقه مندان مفید خواهد بود. در صورتی که همین مباحث کاملا مطرح و بررسی شوند بسیاری از فقدان های ایمنی و اصلاحات مورد نیاز آشکار خواهد شد و نکات عطفی موجود خواهد شد تا توانایی های لازم در یک سازمان برای مقابله با خطرات و بروز سوانح به وجود می اید. اگر کلیاتی را که در این بخش به ان اشاره نمودیم برحسب یک نمودار گرافیک ترسیم نماییم٬ الگوی فرایند برنامه ریزی ایمنی در یک سازمان بدست خواهد امد.

بطوریکه مشاهده می شود در فرایند برنامه ریزی ایمنی در استراتژی یک سازمان با پاسخ گویی به تمام سوالا مطرح که در این بخش اشاره شد در ابتدا اطلاعات لازم در ارتباط  با اهداف سازمان و استاندارد و موازین ایمنی مورد نظر مشخص می گردد و سپس با تفلیق اهداف٬ استراتژی٬ فقدانها٬ امکانات٬ تواناییها و استانداردهای مورد نظر مقاصد و برنامه های ایمنی یک موسسه و یا شرکت همگام و همزمان با برنامه ریزی کلان و خرد شرکت و موسسه مربوطه پیش بینی و به مور اجر گذارده می شود.

ضمنا به منظور اصلاحاتی که در بعضی مواقع لازم خواهد بود٬ در مراحل اولیه اجرایی نتایج برنامه های کلان و پیش بینیهای استانداردهای ایمنی تجزیه و تحلیل می شوند و در صورت لزوم از طریق بازوهای نظارت کننده و گزارش دهنده اطلاعات لازم جهت اصلاح اهداف٬ استراتژی٬ استانداردهای ایمنی همزمان جمع اوری و نطبیقها ضروری انجام می گیرد. در بسیاری موارد کوشش بیشتر مدیریت و کارکنان درتطبیق برنامه ها موثر واقع می شود و برنامه ها پیگیری می شود لذا با افزایش امکانات و توانایی ها نیز بسیاری از فقدانها رفع می گردند.

Sirvan Sheikhi

هیچ وقت حرف استادمو (دکتر مرتضی مرتضوی) فراموش نمی کنم که گفت مهم نیست چی میخونی یا چیکاره می کنی مهم اینه هر کار کردی بهترین باشی. تک تک ما می تونیم در راستای فرهنگ سازی و ارتقا سطح علمی رشتمون گام برداریم, کافیه سطح اطلاعاتمون را بالا ببریم و همیار هم باشیم. امیدارم که تونسته باشم در این راستا کمکی به هم رشته های عزیزم کرده باشم.