فاکتورهای ارگونومی تاثیر گذار در آموزش مدارس در دوران پاندمی کووید 19

فرمت: Word   تعداد صفحات: 10

مقدمه

مدرسه از مهم ترین نهادهای اجتماعی، تربیتی و آموزشی و اصلی ترین رکن تعلیم و تربیت است. آموزش و به تبع آن محیط های آموزشی بیشترین اثر و نقش را بر ذهنیت، شکل گیری کودکان، رشد استعدادها، راحتی، تمرکز، عملکرد، بهره وری، افزایش راندمان یادگیری در دانش آموزان دارد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف مروری بر تأثیر ارگونومی محیطی بر شناخت و یادگیری کودکان پیش دبستانی صورت پذیرفت. پژوهش به روش مروری (Review Article) صورت پذیرفت. جستجوی با استفاده از کلمات کلیدی در پایگاه های داده انجام شده است. در این سایت ها با کلمات کلیدی کودکان، یادگیری، پیش دبستانی، ارگونومی و عامل محیطی انجام شد. از نظر متدولوژی، هدف، شاخص ها، ابزار اندازه گیری، متغیرها، تعاریف و … تعدادی مقاله انتخاب گردید. مقالات انتخاب شده مقالاتی بودند که با پژوهش حاضر قرابت موضوعی داشتند. بررسی پژوهش های مختلف در این زمینه نشان از آن داشت که وجود ارگونومی در فضاهای آموزشی کودکان موجب افزایش کیفیت یادگیری، کاهش استرس و آرامش می شود.

کلیدواژه ­ها: کودکان، یادگیری، پیش دبستانی، ارگونومی، عوامل محیطی

مقدمه

امروزه نهادهای پیش دبستانی به عنوان مؤسسات آموزشی در نظر گرفته می شوند. توسعه شخصیت کودک، خلاقیت، استقلال و توانایی های اجتماعی مهمترین اهداف آموزش پیش دبستانی است [1]. فضای مدرسه توسط صاحب نظران مشهور “معلم سوم” خوانده می شود که از آزمایشگاه ها، راهرو ها، مصالح ساختمان، رنگ دیوارها، کیفیت نور، نوع مبلمان و تمام مواد آموزشی تشکیل شده است. مدرسه  محیط خاصی است که کودکان در آن زندگی می کنند، یاد می گیرند، تجربه می کنند و با دیگران ارتباط برقرار کنند[2] در این محیط ها آﻣﻮزش و رﺷﺪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻛﻮدﻛﺎن، روشهـﺎی ﺻـﺤﻴﺢ آﻣﻮزﺷـﻲ، ﻓﻀﺎی ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻄﻠﻮب و ﻣﺤـﻴﻂ ﻣﺴـﺎﻋﺪ رواﻧـﻲ در آن  ﭘﺎﻳــﻪ  ﮔــﺬاری و اداره ﻣــﻲ ﺷــﻮد[3] یکی از عوامل تاثیر گذار بر شخصیت کودک محیط اوست و مدارس یکی از محیط هایی است که کودکان زمان زیادی را در آن سپری می کنند. بیشتر محققان، رشد شخصیت را حامل تعامل بین فرد و محیط اطراف می دانند.

طبق نظریه واشبرن، تعامل کودکان با محیط فیزیکی – اجتماعی پیرامون، به عنوان یک عامل مهم در فرآیند یادگیری موثر و کارآمد است و تنها در صورت ارتباط عمیق و توام با تجربه در محیط حاصل می شود[4] محیط های یادگیری از عناصری نظیر رنگ، نور، صدا، تجهیزات، حیاط مدرسه و… (5). تشکیل خواهند شد که در کنار هم معنا پیدا می کنند. ویژگی ها و کیفیت های هر کدام از این عناصر در شکل گیری رفتارهای مختلف مؤثر می باشند. فیلسوف ژان پیاژه، بر توانایی کودک در درک جهان به طور فعال تأکید بسیار می کند و معتقد است که کودکان به طور انفعالی اطلاعات را جذب نمی کنند، بلکه آنچه را که در دنیای پیرامون خود می بینند، می شنوند و احساس می کنند، سپس انتخاب و تفسیر می نمایند [5](6)

یکی  از ﻣﻬــﻢ ﺗﺮﻳﻦ، اﺳﺎسی ترین و تاثیرﮔﺬارﺗﺮﻳﻦ مسایل در بازنگری محیط مدارس، رﻋﺎﻳﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ارﮔﻮﻧﻮمیک ﻣﺪرﺳﻪ اﺳﺖ. ﺑﻪ عبارت دﻳﮕﺮ، ﻣﺪرﺳﻪ، ﺧﺎﻧﻪ وسیعی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدی از ﻛﻮدﻛـﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن، ﺳﺎﻋﺎت ﻓﺮاواﻧﻲ از ﻋﻤﺮ ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎی ﺧـﻮﻳﺶ را  در آن ﺳﭙﺮی ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ . اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﺑﺎﻳﺪ دوﺳـﺖ داﺷـﺘﻨﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق و ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ آن ﭘﺎ ﻧﻬﻨـﺪ و ﺑﺎ ﻧﺸﺎط و ﺷﺎداﺑﻲ ﺑﻪ ﻓﺮاﮔﻴﺮی ﻋﻠﻢ و ﻣﻌﺮﻓـﺖ ﺑﭙﺮدازﻧـﺪ. ﻣﺪرﺳﻪ زﻳﺒﺎ و ﺟﺬاب و ﺑﻬﺪاﺷـﺘﻲ و ﺑـﺎ ﺣﻔـﻆ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ارﮔﻮﻧﻮﻣﻲ نظیر توجه به سلامت دانش آموز، ارتقاء کیفیت محیط آموزشی، خرید وسایل و تجهیزات استاندارد و کنترل اختلالات قامتی، زﻣﻴﻨﻪ را ﺑﺮای ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﻋﻠﻮم و ﻓﻨـﻮن ﻓـﺮاﻫﻢ آورده و ﺷــﻜﻮﻓﺎﻳﻲ اﺳــﺘﻌﺪادﻫﺎ را ﺗﺴــﻬﻴﻞ ﻣــﻲ کند (7). در ﻣﺪارﺳــﻲ ﻛــﻪ ﻓﻀــﺎی ﻧــﺎﻣﻄﻠﻮب ﻣﺪرﺳــﻪ، ﺧﺴــﺘﮕﻲ، ﺑﻲ ﻧﻈﻤﻲ و خواب آﻟﻮدﮔﻲ و  بی ﺗﺤﺮﻛﻲ را اﻟﻘﺎ ﻛﻨﺪ، بی سک ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ های آﻣﻮزشی و ﺗﺮﺑﻴﺘﻲﺑﺎ ﻣﺸـﻜﻞ روبه رو خواهد شد[3]

در تقسیم بندی علم ارگونومی مدارس در چهار قسمت: دانش آموز، محیط آموزشی، سازمان دهی آموزشی و آموزش تقسیم بندی می شوند. که در هر چهار قسمت شرایط محیطی مکان های آموزشی حائز اهمیت می باشد. متغیرهای محیطی مانند دمای کلاس، سطح سر و صدا، روشنایی و اندازه کلاس درس [6](8) درجه حرارت، کیفیت هوا و رنگ دیوار [7](9) تهویه، فضای انجام کار، چیدمان میزها، وجود فضای کافی، چیدمان کلاس های درس به عنوان عوامل موثر بر یادگیری شناخته شده اند.[8](10)

با توجه به آمار بالای دانش آموزان در کشور و اهمیت حفظ سلامت این سرمایه های ملی و با توجه به هدف اصلی سازمان های آموزشی که یادگیری می باشد [9](11)، هدف از مطالعه حاضر بیان و بررسی مقالات جهت ارائه ارتباط موثر بین عوامل محیطی مدارس و تاثیر آن بر یادگیری و شناخت کو دکان پیش از دبستان است.

در این مطالعه به تأثیر ارگونومی در محیط یادگیری کودکان پرداخته می شود و به سوال زیر پاسخ داده می شود.

ضرورت رعایت مسائل ارگونومیکی در محیط های آموزشی و تأثیر آن بر یادگیری و روان کودکان چیست؟

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

جهت مطالعه بیشتر مقاله کامل را با این عنوان جستجو نمائید:

soltaninejad M, Babaei-Pouya A, Poursadeqiyan M, Feiz Arefi M, Ergonomics Factors Influencing School Education During the COVID-19 Pandemic: A Literature Review, work, 2020, 67,3

حتما بخوانید:

⇐ ارگونومی در مدارس

⇐ فاصله تجهیزات مدارس با استانداردهای ارگونومی

⇐ وضعیت ایمنی، بهداشت و زیست محیطی (HSE) مدارس ایران

⇐ بررسی تناسب ابعاد آنتروپومتریک دانش آموزان و ابعاد میز و صندلی مدارس