طبقه بندی خطر تصرفات در حریق

طبقه بندی خطر تصرفات در حریق

تهیه و تنظیم: ابوالفضل رحیم پور

کارشناس ارشد آتش نشانی سازمان آتش نشانی تهران

تقسیم بندی تصرف های خطر روش ساده ای است که از آن برای دسته بندی شدت خطر آتش سوزی و بار حرارتی ماده سوختنی بر اساس نوع بهره برداری از ساختمانها استفاده می شود. شدت و بار حرارتی آتش سوزی موجب میشود یک ناحیه یا تصرف در گروه بالاتر یا پایین تر از لحاظ شدت و پیامد حادثه قرار گیرد.

مطلب پیوست به طبقه بندی تصرفات مختلف خطر حریق می پردازد.

طبقه بندی خطر تصرف ها

در طبقه بندی خطر تصرف ها هر یک از ناحیه های مجزای ساختمان هر یک از اتاق ها بسته به نوع کاربری و شدت عوامل مؤثر در طبقه بندی خطر در یکی از گروه های زیر قرار می گیرند:

• تصرفات کم خطر Light Hazard
• تصرفات خطر معمولی گروه یک (1) Ordinary Hazard – Group
• تصرفات خطر معمولی گروه دو 2 Ordinary Hazard – Group
• تصرفات پر خطر گروه یک (1) Extra Hazard – Group
• تصرفات پر خطر گروه دو (2) Extra Hazard – Group

در طبقه بندی فوق، شدت آتش سوزی از بالا به پایین افزایش می یابد.

چگونگی تعیین طبقه بندی خطر

معمولا ساده ترین راه برای تعیین طبقه بندی خطر مراجعه به مثال های ذکر شده در پیوست A استاندارد 13 NFPA است.

در این بخش برای هر یک از تصرفات، مثال های زیادی ذکر شده است که میتوان از آنها برای تعیین طبقه بندی خطر استفاده کرد. برای مثال نواحی مسکونی جزو تصرف های کم خطر و پارکینگ خودرو جزو تصرف های خطر معمولی گروه یک دسته بندی شده اند. البته باید توجه شود که مطالب ذکر شده در پیوستهای استاندارد جزو اصلی آن به حساب نمی آیند و تنها برای راهنمایی یا ارائه مطالب تکمیلی هستند.

بنابراین نباید آنها را مطلق فرض .کرد برای مثال با آنکه نواحی مسکونی در پیوست استاندارد با عنوان تصرف های کم خطر طبقه بندی شده است ولی به این معنی نیست که همه مناطق مسکونی را بدون استثنا میتوان به عنوان تصرف های کم خطر در نظر گرفت، زیرا مناطق مسکونی نیز ممکن است با یکدیگر تفاوتهای زیادی داشته باشند و مواردی از این طبقه بندی مستثنی شوند. به عبارت دیگر باید به علت طبقه بندی نواحی خطر در مثال های ذکر شده در پیوست استاندارد، مثل مقدار مواد قابل سوختن قابلیت اشتعال پذیری مواد و نرخ تولید گرما توجه شود.

تصرف های کم خطر (LH)

تصرف های کم خطر ساده ترین طبقه بندی در بین انواع طبقه بندی های خطر است که برای مقابله با ،آتش به کمترین میزان آب در مقایسه با تصرف های دیگر نیاز دارد.

براساس تعریف در تصرف های کم خطر، شرایط زیر برقرار است.

• مقدار و قابلیت سوختن مواد کم است.
• آتش سوزی به مقدار کم و با نرخ حرارتی پایین اتفاق میافتد.

بعضی از نواحی که مطابق با پیوست A استاندارد جزو تصرف های کم خطر قرار می گیرند عبارتند از:

• مکان های مسکونی (Residential)
• مکان های آموزشی (Educational)
• مکان های مذهبی مثل کلیساها (Churches)
• دفاتر اداری (Offices, including data processing)
• بخش پذیرایی رستوران Restaurant seating areas)
• بیمارستان ها و دامپزشکی ها Hospitals, animal hospitals)
• کتابخانه ها (به استثنای کتابخانه های با قفسه های بزرگ)
• موزه ها (Museums)

تصرف های خطر معمولی گروه یک (OH1)

شدت خطر آتش سوزی در تصرف های خطر معمولی بیشتر از تصرف های کم خطر است. تصرف های خطر معمولی خود به دو دسته تصرف های خطر معمولی گروه یک و خطر معمولی گروه دو دسته بندی می شوند که شدت خطر آتش سوزی در گروه دو کمی بیشتر از گروه یک است.

بر اساس تعریف، این شرایط برای تصرف های خطر معمولی گروه یک وجود دارد:

• قابلیت سوختن مواد کم است.
• مقدار مواد قابل سوختن در حد متعادل است.
• ارتفاع «انباشتن» مواد قابل سوختن از ۲/۴ متر فراتر نمیرود. انتظار میرود آتش سوزی با نرخ حرارتی متوسط شکل بگیرد. مشاهده می شود که در این گروه قابلیت سوختن مواد همچنان کم ولی مقدار مواد قابل سوختن کمی بیشتر از تصرف های کم خطر است.
• پارکینگ خودرو (Automobile parking)
• نانوایی ها (Bakeries)
• صنایع تولید نوشیدنی (Beverage manufacturing)
• کنسرو سازی ها (Canneries)
• کارخانه های تولید لبنیات (Dairy manufacturing)
• کارخانه های ساخت تجهیزات الکترونیکی (Electronic plants)
• لباس شویی (Laundries)
• کارخانه های شیشه و محصولات شیشه ای (Glass manufacturing)
• بخش ارائه خدمات رستوران (Restaurant service areas)
• اتاق های تأسیسات (Mechanical rooms)

تصرف های خطر معمولی گروه دو (2)

تصرف های خطر معمولی گروه دو به آن دسته از تصرف های خطر معمولی اشاره دارد که نمی توان آنها را جزو نواحی خطر معمولی گروه یک در نظر گرفت.

تصرف های خطر معمولی گروه دو، شرایط زیر را دارند:

• مقدار و قابلیت سوختن مواد در حد متوسط تا زیاد است.
• ارتفاع انباشتن مواد قابل سوختن با نرخ آزادسازی حرارتی متوسط از ۳٫۷ متر فراتر نمیرود.

ارتفاع انباشتن مواد قابل سوختن با نرخ آزادسازی حرارتی بالا از ۲٫۴ متر فراتر نمی رود.

مطابق با پیوست A استاندارد 13 NFPA ،نواحی زیر یا نواحی با کارکرد مشابه در زمره تصرف های خطر معمولی گروه دو قرار می گیرند:

• تولیدات کشاورزی (Agricultural facilities)
• طویله ها و اسطبل ها (Barns and stables)
• آسیاب های غلات (Cereal mills)
• کارخانه محصولات شیمیایی معمولی (Chemical plants ordinary)
• کتابخانه های بزرگ (Libraries – large stack room areas)
• خشکشویی ها (Dry cleaners)
• محیط های تجاری (Mercantile)
• صنایع چاپ و نشر (Printing and publishing)
• تعمیرگاه ها (Repair garages)
• محل های بارگیری بیرونی مواد معمولی غیر از مایعات قابل اشتعال مواد سمی و غیره (Exterior Loading Dock)

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ پیشگیری از حریق در ژاپن

⇐ طبقه بندی آتش و روش های کنترل و اطفای آن

⇐ بررسی انواع سیستم های اطفاء حریق اتوماتیک

⇐ صفر تا 100 ایمنی حریق (جامع)