شناسایی، طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی
شناسایی، طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی
شناسایی، طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی
تهیه و تنظیم: دکتر مصطفی پویاکیان
درباره چه چیزی گفتگو خواهیم کرد؟
- روش های شناسایی مواد شیمیایی
- استانداردهای طبقه بندی، علامت گذاری و برچسب گذاری خطرات مواد شیمیایی
- در شرایط بسته بندی و حمل و نقل
- در شرایط استفاده
- استانداردهای محدود
- استانداردهای باطل شده
- استاندارد بین المللی
نتیجه بررسی اینوتوری های امریکای شمالی، اروپا و 16 کشور دیگر:
- 157,000 ماده شیمیایی تجاری دارای شناسه CAS منفرد
- 75,000 مواد ترکیبی و پلمیرهای متشکل از ترکیبات متخلف و ناشناخته دارای شناسه CAS
- 120,000 مواد شیمایی کاملا ناشناخته
- 70 هزار ماده غیر قابل شناسایی کامل برای تخصیص شناسه CAS
- 50 هزار ماده دارای فرمولاسیون محرمانه
- علاوه بر اینها برخی مواد شیمیایی وجود دارند که تنها در داخل کشورها تولید و تجارت می شوند و در فهرست های بین المللی ثبت نشده اند.
- 60 هزار ماده در کشورها تولید استفاده و تجارت می شود که شناخت کاملی از آنها وجود ندارد و تحت هیچ قانونی نیستند.
- %20 مواد ثبت شده در اینوتوری تایوان در هیچ جای دیگری در دنیا فهرست نشده است.
شناسه ثبت CAS
- ارایه: انجمن شیمی امریکا (1957) Chemical Abstracts Service (CAS) Registry Number
- اختصاص یک عدد یکتا و منحصر به فرد به هر ماده یا ترکیب شیمیایی
- فرمت: XXXXXXX-YY-Z (حداکثر 10 رقمی)
شناسه بین المللی کالاهای خطرناک یا کد UN
- ارایه: کمیته تخصصی حمل و نقل کالاهای خطرناک سازمان ملل متحد
- کد چهار رقمی از UN0001 تا UN3500
- برای فنل UN1671 اختصاص به یک ماده
- اختصاص به یک گروه از مواد
- اختصاص کد متفاوت برای موادی که ویژگی های مایع و جامد آن متفاوت است.
|
UN Number |
نام ماده |
|
1201 |
نفت کوره |
| 1202 |
نفت گاز (گازوئیل) |
|
1203 |
بنزین |
| 1223 |
نفت سفید |
|
1230 |
متانول |
| 1294 |
تولوئن |
|
1863 |
سوخت هواپیما |
| 2031 |
اسید نیتریک |
|
2996 |
حشره کش های ارگانوکلره، مایع |
| 3412 |
اسید فورمیک |
شناسه NA
- ارایه: وزارت حمل و نقل امریکا (عدد DOT)
- مشابه عدد UN
- برخی از موادی که فاقد #UN هستند در این سیستم کد دارند.
- NA9999 تا NA8000
شناسه NHM (Harmonized Commodity Code)
- ارایه: اتحادیه بین المللی راه آهن ها (UIC) منطبق با کد استاندارد سازمانی جهانی گمرگ
- نام: کد استاندارد شده کالاها
- یک کد 8 رقمی شامل
- گروه کالا : 4 رقمی
- زیر گروه کالا: 2 رقمی
- زیرگروه زیرگروه کالا: 2 رقمی
- مثال: دی اکسید کربن: 28112100، آمونیاک: 28140000
کدهای شناسایی خطرات (اقدامات اضطراری)
شماره شناسایی خطر HIN (کد کملر)
- ارایه: استاندارد اروپایی بر اساس معاهده ADR
- حمل و نقل کالاهای خطرناک از طریق جاده
- کد 2 یا 3 رقمی
- تکرار یک عدد در کد نشانه شدید بودن خاصیت خطرناک ماده است.
- وجود X قبل از کد به معنی واکنش پذیری آن ماده با آب است.
- اگر یک عدد برای نشان دادن خطر ماده کافی باشد، بعد از آن عدد یک صفر قرار داده می شود.
مفهوم اعداد در کد کملر
|
عدد |
مفهوم |
|
2 |
انتشار گاز ناشی از فشار یا واکنش های شیمیایی |
| 3 |
قابلیت اشتعال مایعات |
|
4 |
قابلیت اشتعال جامد یا مایع خود گرم شونده |
| 5 |
اثر اکسید کنندگی |
|
6 |
سمیت یا خطر عفونت زایی |
| 7 |
رادیواکتیو |
|
8 |
خورندگی |
| 9 |
خطر واکنش شدید خود به خودی |
مثال های از کدهای HIN و معانی آنها
|
کد HIN |
مفهوم |
|
22 |
گاز مایع سرد شده، گاز خفقان آور |
| X323 |
مایع قابل اشتعال که با آب واکنش نشان داده و گازهای قابل اشتعال متصاعد می کند. |
|
333 |
مایع پیروفوریک (خود به خود آتشزا) |
| X362 |
مایع سمی قابل اشتعال که با آب واکنش نشان داده و گازهای قابل اشتعال متصاعد می کند. |
|
X382 |
مایع خورنده قابل اشتعال که با آب واکنش نشان داده و گازهای قابل اشتعال متصاعد می کند. |
| X423 |
جامد، جامد قابل اشتعال یا جامد خودگرم شونده که آب واکنش نشان داده و گازهای قابل اشتعال متصاعد می کند. |
|
X432 |
جامد پیروفوریک (خود به خود آتشزا) که آب واکنش نشان داده و گازهای قابل اشتعال متصاعد میکند. |
| 44 |
جامد قابل اشتعال در حالت مذاب و در دمای بالا |
DG VS HAZMAT
- کالاهای خطرناک (Dangerous goods (DG: موادی که در هنگام حمل و نقل، خطر آسیب به سلامتی، ایمنی، اموال و محیط زیست را دارند.
- از عبارت HAZMAT برای اشاره به کالاهای خطرناکی که در هنگام استفاده (و نه حمل و نقل) خطراتی را ایجاد می کنند، استفاده می شود.
طبقه بندی و برچسب گذاری کالاها در هنگام استفاده: اروپا
- مقررات اطلاعات خطر و بستهبندی مواد شیمیایی (در اروپا)
- Chemicals (Hazard Information and Packaging for Supply) Regulations (CHIP)
- یک علامت مربع به همراه عبارات ریسک یا عبارات ایمنی کوتاه
- داروها و مواد آرایشی و بهداشتی مشمول این قانون نیستند.
- از سال 2015 با قانون «دسته بندی، برچسب گذاری و بسته بندی مواد و ترکیبات شیمیایی» جایگزین شد.
- Classification, Labelling and Packaging of substances and mixtures Reregulation (CLP Regulations)
عبارات ریسک و ایمنی در استاندارد اروپا
|
کد عبارت |
عبارت انگلیسی | معادل فارسی |
| R1 | Explosive when dry |
در صورت خشک بودن، قابل انفجار است. |
|
R11 |
Highly flammable | بسیار آتشگیر |
| R36 | Irritating to eyes |
تحریک کننده چشم |
|
R60 |
May impair fertility | . ممکن است سبب نقص در باروری شود |
| R15/29 | Contact with water liberates toxic, highly flammable gas |
تماس ماده با آب منجر به رها شدن گازهای سمی و بسیار آتشگیر می شود. |
|
R26/27/28 |
Very toxic by inhalation, in contact with skin and if swallowed | استنشاق، تماس پوستی و بلعیدن ماده اثرات بسیار سمی دارد |
| S1 | Keep container in a well-ventilated place. |
ظرف را در محل دارای تهویه مناسب قرار دهید. |
|
S15 |
Keep away from heat | دور از گرما نگهداری کنید |
| S29 | Do not empty into drains |
ماده را در فاضلاب تخلیه نکنید |
|
S39 |
Wear eye/face protection | وسایل حفاظتی چشم و صورت بپوشید. |
| S20 | When using do not eat or drink. |
در هنگام استفاده از ماده چیزی نخورید و ننوشید |
|
S37/39 |
Wear suitable gloves and eye/face protection. | دستکش و وسایل حفاظتی مناسب چشم و صورت بپوشید |
| S7/9 | Keep container tightly closed and in a well-ventilated place |
ظرف را کاملا دربسته و در یک محل دارای تهویه خوب نگهداری کنید |
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ اهمیت طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی در بیمارستان
⇐ برچسب و علامت گذاری در حمل و نقل مواد خطرناک
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)