سنگبری و سنگ تراشی

ابری که در هنگام برش و یا تراشیدن سنگ یا بتون توسط کارگر به وجود می آید می تواند مضر و کشنده باشد. این غبارها حاوی سیلیس هستند و بعضی از بلورهای سیلیس به فرم کوارتز هستند.شن یا ماسه معمولی تقریبا 100درصد کوارتز است.ذرات ریزی که در برش یا تراشیدن سنگ تولید می شود می تواند به قسمتهای عمقی ریه برسد. بیشتر بتونها و محصولات سنگتراشی حاوی مقدار زیادی ماسه هستند وقتی که این گرد و غبار تنفس شوند ، بر روی ریه ها اثر گذاشته و باعث بیماری علاج ناپذیر غیرقابل برگشت و از کاراندازنده ای به نام سیلیکوزیس می شود  

اما نکته امیدوار کننده این است که سیلیکوزیس 100 درصد قابل پیشگیری است و شما می توانید با مواد حاوی سیلیس کار کنید بدون اینکه تماسی با آن داشته باشید.

انواع سيليكوزيس :

سیلیکوزیس حاد : بعد از یک هفته یا یک ماه تماس با مقادیر بالای بلورهای سیلیس رخ می دهد و مرگ میتواند در ماه های بعدی به وقوع بپیوندد سیلیکوزیس تحت حاد از تماس با مقادیر زیاد سیلیس ناشی میشود و بعد از 10سال پس از تماس رخ میدهد.

سیلیکوزیس مزمن : معمولا بعد از بیش از 10سال تماس با مقادیر کم بلورهای سیلیس بوجود می آید که این مورد معمولترین نوع سیلیکوزیس است علایم سیلیکوزیس شامل تنگی نفس ،سرفه شدید ،خس خس سینه و احساس فشار در سینه می باشد ،تنفس بلورهای سیلیس همچنین می تواند باعث بیماریهای دیگر مانند سل ، بیماری کلیه و سرطان ریه شود. علایم همچنین شامل تب ، کاهش وزن و عرق زیاد می باشد این علایم در صورت ادامه و پیشرفت میتوانند باعث مرگ شوند.

کلید پیشگیری از بیماری سیلیکوزیس دور نگه داشتن گرد و غبار سیلیس از ریه ها و جلوگیری از نفوذ آنها به راههای تنفسی می باشد کنترل گرد و غبار می تواند با استفاده از مرطوب کردن گرد و غبار قبل از آزاد شدن آنها به هوا باشد کارگران و کارفرمایان باید روشهای زیر را برای کنترل گرد و غبار بلورهای قابل استنشاق سیلیس انجام دهند

Ø تشخیص زمان تولید گرد و غبار سیلیس و برنامه ریزی برای حذف یا کنترل غبار در منبع

Ø آماده کردن کارگر با تمرینهایی شامل اطلاعاتی درباره اثرات سلامتی ، تمرین روش صحیح انجام کار و استفاده از وسایل حفاظتی

Ø استفاده از کنترلهای مهندسی شامل تهویه موضعی (جمع کننده های گرد و غبار) یا روشهای مرطوب سازی برای پیشگیری از آزاد شدن گرد وغبار به هوا و نگهداری روتین سیستمهای کنترل گرد وغبار برای بهینه کار کردن آنها

Ø پاک کردن مواد ویا تجهیزات باید به گونه ای باشد که باعث رها سازی ذرات به هوا نشود گرد وغبار باید به وسیله تمیز کننده های مرطوب یا شلنگهای آب انجام شود وهرگز از هوای فشرده استفاده نشود و به جای جارو کردن خشک از روش جارو کردن تر استفاده شود

Ø به حداقل رساندن تماس کارگران در معرض مواجهه با تمرینهای مناسب کاری از جمله نشانه گذاری و مشخص کردن حدود نواحی تولید گرد وغبار

Ø پوشیدن لباسهای حفاظتی یکبار مصرف و یا قابل شستشو در محیط کار

Ø در صورت امکان دوش گرفتن و پوشیدن لباسهای تمیز قبل از ترک محیط کار برای پیشگیری از آلودگی ماشین ،خانه و دیگر مکانها گرد وغبار حاوی سیلیس میتواند هنگام برش و یا تراشیدن مواد ساختمانی معمول آشپزخانه با حمام ودیگر مکان ها تولید شود گرانیت میتواند حاوی بیش از 70 درصد سیلیس باشد

Ø پایش هوا برای اندازه گیری تماس کارگر و اطمینان از اینکه روشهای کنترلی ،حفاظت کافی را برای کارگر فراهم می کند

Ø فراهم ساختن آزمایشات پزشکی سالیانه برای کارگرانی که ممکن است با بلورهای قابل استنشاق سیلیس تماس داشته باشند

Ø استفاده از وسایل حفاظت تنفسی مناسب (تنها در مواقعی که روشهای کنترل مهندسی نتوانند تماس با سیلیس را زیر حد تماس توصیه شده NIOSH RELنگه دارند باید از رسپیراتورها استفاده شود )

Ø پایش هوا برای اندازه گیری تماس کارگر و اطمینان از اینکه روشهای کنترلی ،حفاظت کافی را برای کارگر فراهم می کند

Ø فراهم ساختن آزمایشات پزشکی سالیانه برای کارگرانی که ممکن است با بلورهای قابل استنشاق سیلیس تماس داشته باشند

Ø استفاده از وسایل حفاظت تنفسی مناسب (تنها در مواقعی که روشهای کنترل مهندسی نتوانند تماس با سیلیس را زیر حد تماس توصیه شده NIOSH RELنگه دارند باید از رسپیراتورها استفاده شود )درمواقعی که باید از رسپیراتورها استفاده شود، کارفرمایان باید یک برنامه جامع حفاظت تنفسی مطابق با استاندارد حفاظت تنفسی OSHA و راهنمای NIOSH تدوین کنند.

Ø تمرین منظم چگونگی استفاده از وسایل حفاظت فردی توسط افراد

Ø پایش محیطی دوره ای

Ø انتخاب رسپیراتورهای مورد تایید NIOSH

 Ø ارزیابی پزشکی توانایی انجام کار توسط کارگر در هنگام پوشیدن رسپیراتور

Ø آزمایش تناسب رسپیراتورØ نگهداری، بازرسی، تمیز کردن،باز بینی و انبار کردن صحیح وسایل حفاظت تنفسی

Ø روشهایی برای ارزیابی منظم کارایی برنامه ها NIOSH برای غلظتهای مختلف بلورهای سیلیس موارد زیر را توصیه می کند :

Ø بیش از 5/0میلیگرم بر متر مکعب ؛ ماسکهای تنفسی نیمه با حد اقل فیلترهای N-95

Ø بیش از 25/1 میلیگرم بر متر مکعب ؛رسپیراتورهای تصفیه کننده هوای قوی با حداقل فیلترهایN-95 

Øبیش از 5/2 میلیگرم بر متر مکعب ؛رسپیراتورهای فراهم کننده هوا با فشار مثبت

Ø استفاده از سیستمهای جمع آوری گرد و غبار که برای بسیاری از انواع تجهیزات تولید کننده گرد و غبار در دسترس می باشد.

Ø استفاده از تهویه موضعی برای پیشگیری از آزاد شدن گرد و غبار به هوا

Ø عدم استفاده از تجهزات و وسایل در مواقعی که وسایل کنترل ذرات به خوبی کار نمی کنند.

Ø هنگامی که اجسامی مانند بتون، سرامیک و… را برش یا تراش می دهید راه مورد اطمینان این است که به همراه آنها ازآب استفاده کنید تا ذرات در همانجا مهار شده و در هوا رها نشوند.به یاد داشته باشید که گاهی اوقات حتی بعد از خاتمه برش و یا تراشیدن ، ذرات می توانند در هوا باقی بمانند.