روانشناسی در بحران

روانشناسی در بحران

تهیه و تنظیم: ریحانه برقیان

دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

روانشناسی در بحران به مطالعه و تحلیل رفتار و واکنش های انسانها در شرایط بحرانی میپردازد. در این شرایط، افراد ممکن است با وضعیت هایی مواجه شوند که تاثیر مستقیمی بر رفتار، احساسات و تصمیم گیری هایشان دارد. روانشناسان در این حوزه به ارایه راه کارها و استراتژی هایی برای مدیریت استرس اضطراب و نگرانی در مواجهه با این موقعیت ها می پردازند آنها همچنین به بررسی عوامل روانی اجتماعی و فرهنگی که نقش مهمی در ایجاد و مدیریت بحران دارند می پردازند.

برخی از عوامل روانی که تاثیر بزرگی بر مدیریت بحران ها دارند مانند استرس و اضطراب که بحران ها می توانند منجر به افزایش این موارد در افراد شود. نگرانی ها، ترس ها و تنش های روانی می توانند موجب تضعیف تصمیم گیری و عمل کردن افراد در مواجهه با این موقعیت ها شوند. همچنین بحران ها ممکن است باعث افزایش احساس انزوا و انحراف اجتماعی افراد شود در این شرایط حمایت اجتماعی و ارتباطات موثر با دیگران از اهمیت زیادی برخوردار می شوند و گاهی بحران ها با تغییرات و نوسانات بزرگ و غیر منتظره همراه هستند. افرادی که انعطاف پذیری کم تری دارند ممکن است بهترین استراتژی ها را برای مدیریت پذیرفته و اجرا نکنند. اعتماد به نفس و اعتقاد به توانایی خود در مدیریت بحران می تواند به تقویت مهارتهای مقاومتی و مدیریتی افراد کمک می کند.

همچنین عوامل فرهنگی نیز نقش مهمی در مدیریت بحران از نظر روانشناسی دارند. فرهنگ و ارزش های یک جامعه می توانند تأثیر بزرگی بر رفتارها و واکنش های افراد در مواجهه با بحران ها داشته باشند. در فرهنگ هایی که از انسجام اجتماعی بالا برخوردارند و همبستگی و همکاری میان افراد ترویج می یابد احتمال مواجهه مثبت تر با بحران ها افزایش مییابد افراد در چنین جوامعی بهترین تصمیم ها و راهکارها را برای حمایت از یکدیگر و مسایل اجتماعی اتخاذ کنند. همچنین در فرهنگ هایی که اعتماد به دولت سازمانهای انتخابی و نهادهای عمومی بالا است، افراد احتمالاً بهترین ترتیبات و دستورالعمل ها را برای مدیریت بحران ها قبول و اجرا می کنند. در فرهنگ هایی که اطلاعات از منابع قابل اعتماد و مناسب به جامعه منتقل می شود افراد توانایی بیشتری در مقابله با بحران ها و استفاده از اطلاعات صحیح و موثق را دارا هستند.

عوامل اجتماعی نیز نقش مهمی در مدیریت بحران از نظر روانشناسی دارند افراد در مواجهه با بحران ها به شکل های مختلفی واکنش نشان میدهند و ارتباطات و روابط اجتماعی آنها نیز تحت تأثیر بحران قرار می گیرد. حمایت اجتماعی از طرف خانواده، دوستان همکاران و جوامع محلی می تواند افراد را در مواجهه با بحران ها قوی تر و مطمئن تر کند این حمایت احساس امنیت و اطمینان در افراد ایجاد می کند که باعث افزایش توانایی های شناختی و روانی آنها در مدیریت بحران می شود. ارتباطات مؤثر و مداوم بین افراد در محیط های اجتماعی و کاری می تواند به ایجاد یک فضای انسجام و همبستگی کمک کرده و سبب تقویت ارتباطات انسانی و حل مشکلات مشترک شود. توانایی استفاده از منابع اجتماعی مانند انجمن های خیریه، نهادهای محلی یا جوامع وابسته به افراد می تواند در ارائه خدمات و حمایت های لازم به افراد در موقعیت های بحرانی مفید باشد.

عوامل اجتماعی از اهمیت بسیاری در مدیریت بحران ها برخوردارند و می توانند بهبود توانایی های روانی و اجتماعی افراد در این مواقع را تسهیل کنند از این رو توجه و مدیریت مناسب نقش اجتماعی در مقابله با بحران ها میتواند به تسریع و بهبود فرآیندهای مدیریت بحران ها کمک کند.

مقاومت روانی می تواند به شما کمک کند که در مواجهه با بحران ها و تنش های زندگی، بهتر بتوانید با این وضعیت ها کنار بیایید برای افزایش مقاومت روانی خود می توانید از راه های زیر استفاده کنید:

1. ایجاد ارتباط با دیگران: حمایت و پشتیبانی از دیگران می تواند به شما کمک کند که در مواجهه با بحران ها احساس تنهایی نکنید. اشتراک گذاری تجربیات و احساسات با دیگران می تواند به شما احساس تنها نبودن بدهد و به شما انگیزه بیشتری برای ادامه دادن به فعالیت های روزمره تان بدهد.
2. مراقبت از خود: مراقبت از خود ترکیبی از فعالیت های بدنی، تغذیه سالم استراحت کافی و مراقبت از سلامتی روحی است. حرکت بدنی منظم، خواب ،کافی تغذیه سالم و انجام تمرینات آرامش بخش میتواند به شما کمک کند تا مقاومت روانی خود را افزایش دهید
3. ایجاد ساختار و روال ها: برنامه ریزی و تعیین اهداف و وظایف روزانه می تواند به شما احساس کنترل و پیشرفت بدهد. ایجاد روال های روزانه و عملکرد بر اساس آنها می تواند به شما احساس ثبات و اطمینان بیشتری بدهد.
4. یادگیری مهارتهای مدیریت استرس: آموزش و تمرین مهارتهای مدیریت استرس می تواند به شما کمک کند که در شرایط بحرانی و استرس زیاد هوشمندانه تر و موثرتر عمل کنید. این مهارت ها شامل تمرین تنفس عمیق، محافظت از خود و ارتباط موثر با دیگران است.
5. شناسایی و تسلط احساسات: شناخت بر مدیریت احساسات منفی و نگرانی ها می تواند به شما کمک کند که در مواجهه با بحران ها و تنش ها به طور موثرتر عمل کنید. تمرینات تفسیر و ادراک احساسات و مدیریت آنها می تواند به شما کمک کند که در مقابل واکنش های هیجانی خود کنترل داشته باشید.

منبع: دو ماهنامه علمی و فرهنگی شماره یک مهرماه ۱۴۰۳

حتما بخوانید:

⇐ مدیریت بحران در سطح محله ها و اماکن شهری

⇐ مدیریت اثرات روانی منفی در بلایا

⇐ اختلالات روانی ناشی از کار و تاثیر شرایط محیط کار در ایجاد آن