راهنمای SFPE برای ارزیابی خطر آتش سوزی

راهنمای SFPE برای ارزیابی خطر آتش سوزی

فرمت: PDF  تعداد صفحات: 8

درک موضوع ارزیابی خطر آتش سوزی در علم مهندسی حفاظت از آتش امری ضروریست بعنوان بخشی از مهندسی حفاظت در برابر آتش ارزیابی ریسک می تواند بعنوان یک رویکرد مهم و جامع عوامل ایمنی آتش را که معمولاً برای ارزیابی استراتژی های بالقوه، برای یک برنامه مورد استفاده قرار می گیرند یکپارچه و هماهنگ سازد.

فرآیند شناسایی خطر اولین گام در توسعه سناریوهای آتش سوزی است. فرآیند شناسایی خطر، فهرستی از خطرات متمایز مرتبط با آتش سوزی و مکان های خاص آنها را که ممکن است در سناریوهای آتش سوزی نقش داشته باشند تشریح می کند. این فرآیند و خروجی های مربوطه به عنوان مثال لیست خطرات شناسایی شده مختص برنامه کاربردی است (امکانات فرآیندها و غیره) “خطر” به عنوان یک وضعیت یا موقعیت فیزیکی با احتمال آسیب تعریف می شود. به طور کلی خطرات می تواند مربوط به موارد زیر باشد:

• اجسام فیزیکی را میتوان با حالت فیزیکی (جامد، مایع یا گاز) یا خواص شیمیایی مانند محدوده اشتعال پذیری، فراریت، چگالی، اختلاط و امتزاج پذیری مشخص کرد.
• یک فرد یا گروهی از افراد که می توانند آنها را از نظر عوامل انسانی مشخص کرد:

پاسخ یا رفتار به یک رویداد (به عنوان مثال، عدم تخلیه در یک محدوده زمانی ثابت، تحرک محدود، اختلالات شناختی)

– توانایی شروع یک رویداد به عنوان مثال آتش سوزی فعالیت های مرتبط با کار که منجر به اشتعال یا انتشار آن می شود

– توانایی ایجاد شرایط مبدأ و زمینه سازی مناسب برای اشتعال و انتشار آتش (به عنوان مثال رعایت نادرست روشها)

• شرایط محیطی مانند صاعقه بادهای شدید خشکسالی
• موقعیت و طرز قرارگیری یا عملکرد یک تأسیسات (به عنوان مثال یک ساختمان پیچیده با یک خروجی واحد). فرآیندها یا فعالیت های درون یک تأسیسات به عنوان مثال، فرآیندی که خطر انفجار گردوغبار را ایجاد می کند.
• تکنیک ها و ابزارهای تخصصی موجود شناخته شده ای برای انجام “تحلیل خطرات” وجود دارد بسته به رویکرد انتخاب شده تجزیه و تحلیل خطر ممکن است شامل عناصر ارزیابی کیفی ریسک باشد زیرا خطرات ممکن است از نظر احتمال و پیامد طبقه بندی شوند راهنمای فنی دقیق در مورد ایجاد خطرات تجزیه و تحلیل خارج از محدوده این راهنما است، در عوض این راهنما اهمیت شناسایی خطر را به عنوان اولین گام در توسعه سناریوهای آتش نشانی نشان می دهد ارزیابی ریسک با انجام دقیق و سیستماتیک تجزیه و تحلیل خطر، سناریوهای توسعه یافته و ارزیابی شده باید اطمینان حاصل کنند.
• احتمال اینکه یک خطر بالقوه در ارزیابی نادیده گرفته شود، وجود دارد.
• ممکن است سهم ریسک خطرات شناسایی شده در ارزیابی بیش از حد نشان داده نشده باشد و بیش از حد تخمین بزند.

طبقه بندی خطر

خطرات ممکن است برحسب بعد “نوع خطر” و بعد “رده خطر” برای کمک به فرآیند شناسایی طبقه بندی شوند. نوع خطر مربوط به پیشرفت سناریوی آتش سوزی است، در حالی که رده خطر به مشارکت انسانی یا عناصر عملیاتی مرتبط با خطر اشاره دارد.

– انواع خطر

اصطلاح نوع خطر اجازه میدهد تا خطرات با توجه به پیشرفت سناریوی آتش سوزی طبقه بندی شوند. به طور خاص، نوع خطر ممکن است (۱) پیشرو برای رویداد (۲) یک منبع احتراق بالقوه (۳) خطر احتراق ثانویه مداخله باشد. هر نوع خطر به صورت زیر تعریف میشود

• نوع خطر پیش ساز: موقعیت ها رویدادها یا طبقه بندی هایی که ممکن است مستقیما باعث آتش سوزی شوند یا نشوند اما می توانند احتمال آتش سوزی یا پیامدهای چنین رویدادی را افزایش دهند. اینها گاهی اوقات به عنوان خطرات رسوبی نامیده می شوند. یکی از این نمونه ها ریختن یک مایع قابل اشتعال است. مثال دیگر نگهداری نادرست سیستم اطفاء حریق است که در صورت نیاز و فراخوان از کار میافتد. طیف وسیعی از خطرات می توانند در این دسته قرار گیرند و ارتباط آنها با حوادث احتمالی آتش سوزی ممکن است واضح و قابل مشاهده نباشد. خطرات پیش ساز معمولا منجر به شرایطی می شوند که توسط اقدامات کنترلی ایمنی آتش سوزی در شرایط عادی پیش بینی نشده یا بطور ناکافی مدیریت میشوند برای دریافتن بیشتر به مثال های اضافی از این خطرات پیش ساز که انواع خطر رسوبی نیز نامیده میشود به جدول روبرو مراجعه کنید.

• نوع خطر اشتعال منابع می توانند مستقیما به شروع رویداد آتش سوزی منجر شوند منابع اشتعال: مانند تجهیزات، قطعات یا فعالیت هایی مانند فعالیت های کار داغ هستند که می توانند آتش سوزی را آغاز کنند به طور کلی هر جسمی که گرمای کافی برای احتراق از خود ساطع کند، منبع احتراق بالقوه است. این منابع اشتعال بالقوه می توانند مختص تأسیسات یا فرآیند مورد تجزیه و تحلیل باشند یا منبع ممکن است برای تأسیسات عمومی باشد بعنوان مثال، رها کردن فیلتر سیگار به شکلی نامناسب در طبیعت

• نوع خطر انتشار دسته بندی هایی که مستقیماً از ادامه یا تشدید پیامدهای رویداد آتش سوزی پشتیبانی می کند یعنی می تواند سرعت و اندازه آتش رشد کند. خطرات گسترش و انتشار آتش در آن دسته از مواد قابل احتراق درگیر یا سوختهایی که باعث تشدید آتش و اثرات آن می شود.

بطور کلی هر ماده اشتعالی که ممکن است در اثر حرارت کافی مشتعل شود خطر انتشار محسوب می شود. خطرات بالقوه انتشار میتواند مختص تأسیسات یا فرآیند مورد تجزیه و تحلیل باشد، یا خطر، ممکن است برای هر تأسیساتی عمومی باشد. به عنوان مثال مواد قابل احتراق مانند کاغذ، پلاستیک یا مواد عایق جدول صفحه قبل شامل نمونه هایی از انواع خطر انتشار است.

دسته بندی خطر

اصطلاح “رده خطر” به سهم انسانی یا عناصر عملیاتی مرتبط با خطر اشاره دارد به طور خاص دسته بندی خطر ممکن است انسان تجهیزات فرآیندها یا محیط باشد.

هر دسته خطر را می توان به صورت زیر تعریف کرد:

• رده خطر انسانی: مربوط به رفتار و تعامل انسان
• رده خطر تجهیزات: مربوط به سیستم ها تجهیزات یا مواد خاص
• رده خطر فرآیندها: مربوط به فرآیندهای عملیاتی در یک مرکز
• رده خطر محیطی: خطرات خارجی

جدول مذکور نمونه هایی از خطرات سازماندهی شده براساس نوع و دسته را ارائه میدهد این جدول ممکن است به عنوان نقطه آغازین برای انجام یک کار شناسایی خطرات جامع بکار رود.

انواع مختلف خطر به صورت افقی در ردیف بالای جدول و دسته های خطر به صورت عمودی در ستون اول جدول توضیح داده شده اند. بر این اساس، تحلیلگر ممکن است با شناسایی خطرات قابل اعمال در هر نوع و دسته جدولی را به طور خاص برای تسهیلات یا فرآیند ایجاد کند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ ارزیابی ریسک حریق انبار به روش Frank & Morgan

⇐ روش مهندسی ارزیابی ریسک حریق (FRAME)

⇐ حفاظت از تاسیسات فرایندی با پوشش های ضد حریق

⇐ مجموعه سوالات تستی ایمنی حریق + پاسخ تشریحی