راهنمای کاربردی در مدیریت ریسک پروژه

راهنمای کاربردی در مدیریت ریسک پروژه

فرمت: PDF تعداد صفحات: 28

فهرست:

1. هدف و دامنه کاربرد
2. مراجع الزامی
3. تعاریف و اصطلاحات
4. مرور مدیریت ریسک پروژه
5. مقوله های سازمانی
6. فرایندهای مدیریت ریسک پروژه

مقدمه

مدیریت ریسک، کاربرد نظام مند خط مشی ها، روش های اجرایی و اقدامات مدیریتی است که در خصوص تعیین شرایط، شناسایی، تحلیل، ارزشیابی، ارزیابی، برخورد، پایش و تبادل اطلاعات در مورد ریسک ها به کار می رود و سازمانها را قادر می سازد تا به نحو مقرون به صرفه ای زیانهای خود را کمینه و فرصت های خود را بیشینه نمایند. این استاندارد به کاربرد مدیریت ریسک در مورد یک پروژه می پردازد.

مدیریت پروژه و فرآیند های مربوط به آن در استاندارد بین المللی 10006 ISO توضیح داده شده اند. هر پروژه ای با ریسک سروکار دارد. ریسک های پروژه مرتبط با خود پروژه و محصول آن می باشند. نمونه هایی از عوامل ریسک تأثیر گذار بر یک پروژه در شکل 1 نشان داده شده اند. در این استاندارد، فرآیندی برای مدیریت ریسک به نحو نظام مند و پایدار مشخص شده است. برای دستیابی به بیشترین مزایا، فعالیت های مدیریت ریسک در مقدماتی ترین مرحله ممکن یک پروژه شروع شده و در مراحل بعدی ادامه می یابد.

کاربران مورد نظر این استاندارد، تصمیم گیرندگانی شامل مدیران پروژه، مدیران ریسک و مدیران بازرگانی می باشند. بکارگیری این استاندارد برای هر پروژه خاص نیازمند انجام اصلاحات خاص است. بنابراین به طور کلی اعمال یک سیستم گواهی دهی برای مجریان مدیریت ریسک مقتضی نیست. این استاندارد به طور خاص به مقوله های ایمنی نمی پردازد. در حالیکه کاربرد این استاندارد ممکن است منجر به افزایش مقوله های ایمنی گردد، مدیریت این ریسک ها در استانداردهای گروه ایمنی با استانداردهای محصول بررسی شده و مربوط به این استاندارد نمی باشد.

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد آشنایی کلی با مدیریت ریسک پروژه، فرآیندهای فرعی و عوامل تأثیر گذار بر آن می باشد. فرآیندهای فرعی عبارتند از:

• تعیین موضوع شامل تثبيت اهداف پروژه
• شناسایی ریسک
• ارزیابی ریسک، شامل تحلیل و ارزشیابی ریسک
• برخورد با ریسک
• بازنگری و پایش
• تبادل اطلاعات (شامل مشاوره)
• یادگیری از طریق پروژه

راه کارهای مربوط به الزامات سازمانی برای اجرای فرآیند مدیریت ریسک متناسب با مراحل مختلف یک پروژه ارائه شده اند . بدیهی است که در شرایط خاص ممکن است درج تمام بندهای این استاندارد در یک قرارداد  مناسب نباشد. براین اساس، اگر طرفهای یک قرارداد صراحتا این استاندارد (با بخش هایی از آن) را مورد اشاره و مرجع قرار داده باشند و ضمیمه کردن آن را در قرارداد لازم بدانند این استاندارد بایستی تنها به عنوان بخشی از یک قرارداد به هر شکلی که تهیه شده باشد در نظر گرفته شود . این استاندارد ممکن است در مورد سایر پروژه ها نیز به کار رود.

مراجع الزامی

مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزیی از این استاندارد محسوب می شود. در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و يا تجدید نظر، اصلاحیه ها و تجدید نظرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست، معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد، امکان کاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدید نظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و یا تجدید نظر، آخرين چاپ و یا تجدید نظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده مد نظر است استفاده از مراجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است:

IEC 60050(191):1990, International Electrotechnical Vocabulary (IEV)_Chapter 191:Dependability and quality of service

IEC 60300-3-3:1996, Dependability management:Part3-3:Application guide-Life cycle costing IEC 608 12:1985, Analysis techniques for system reliability-Procedure for failure mode and effects analysis (FMEA)

IEC 61025:1990, Fault tree analysis(FTA) ISO 10006:1997, Quality management-Guidelines to quality in project management

تعاریف و اصطلاحات

در این استاندارد علاوه بر اصطلاحات و تعاریف مندرج در استاندارد بین المللی (191) 60050 ISO اصطلاحات و یا واژه ها با تعاریف زیر به کار می رود:

محصول: نتایج یک فعالیت یا فرآیند که ممکن است شامل خدمت، سخت افزار، مواد فرآوری شده، نرم افزار یا ترکیبی از آنها باشد.

پروژه: فرآیند منحصر به فردی است متشکل از مجموعه ای از فعالیت های همسو و تحت کنترل با تاریخ های شروع و پایان که به منظور دستیابی به هدفی در انطباق با الزامات خاص شامل محدودیت های زمان، هزینه و منابع انجام می شود.

یادآوری 1- یک پروژه خاص می تواند بخشی از ساختار پروژه بزرگتری را تشکیل دهد.

یادآوری 2- در بعضی پروژه ها، به تدریج و با پیشرفت پروژه، اهداف آن اصلاح شده و ویژگی های محصول تعریف می گردند. (استاندارد بین المللی 10006 ISO

فرآیند: مجموعه ای از منابع و فعالیت های مرتبط که دروندادها را به بروندادها تبدیل می کند. (استاندارد بین المللی 10006 ISO)

ریسک پروژه: ترکیبی از احتمال رخ دادن یک رویداد و پیامدهای آن برای اهداف پروژه

مدیریت ریسک: کاربرد نظام مند خط مشی ها، روش های اجرایی و اقدامات مدیریتی که در خصوص تعیین شرایط، شناسایی، تحلیل، ارزشیابی، برخورد، پایش، و تبادل اطلاعات در مورد ریسک ها به کار می رود.

برخورد با ریسک: فرآیند انتخاب و اجرای تدابیری برای اصلاح ریسک

یادآوری 1- اصطلاح «برخورد با ریسک» بعضی مواقع برای خود تدابیر استفاده می شود.
یادآوری 2- تدابیر برخورد با ریسک می تواند شامل اجتناب، بهینه سازی، انتقال یا ابقای ریسک باشد.

مرور مدیریت ریسک پروژه

نقش مدیریت ریسک در یک پروژه

هر پروژه با هر نوع فرآیند و هر تصمیم گیری در طول عمر خود با ریسک همراه است . بنابراین در هر مرحله از پروژه بایستی ریسک، مدیریت شده و فرآیند مدیریت ریسک با فرآیندهای مدیریت پروژه و فرآیندهای مرتبط با محصول همراه شود. هر فردی با مدیریت ریسک سروکار دارد. برای تسهیل در تبادل اطلاعات باز و مدیریت اثر بخش هزینه ریسک ها نیاز به یک فرآیند سازمان یافته مدیریت ریسک می باشد. یکی از پیش نیازهای مدیریت اثر بخش ریسک پروژه تبادل روشن و باز اطلاعات در داخل و خارج پروژه است.

شرح کلی فرآیند

فرآیند مدیریت ریسک پروژه با تعیین شرایط پروژه آغاز می گردد . این کار شامل شناسایی طرف های ذینفع، درک اهداف و بروندادهای پروژه، و تعیین دامنه و حدود و مرزهای فعالیت مدیریت ریسک برای یک پروژه خاص می باشد. وجه مشترک با سایر پروژه ها، هم پوشانی با آنها و محدودیت های سازمانی و راهبردی در انجام پروژه بایستی تعیین شوند.

گام بعدی در فرآیند مدیریت ریسک، شناسایی ریسک احتمالی است. این عمل، اساس فرآیند مدیریت ریسک می باشد. هر ریسک شناسایی شده بایستی تابع فعالیت های بعدی مدیریت ریسک منجمله ارزیابی ریسک، برخورد با ریسک و بازنگری و پایش باشد این فرآیند ابتدا می تواند در سطح وسیع برای شناسایی موارد عام ریسک و سپس در سطحی کامل تر برای بررسی ریسک های خاص و نحوه بروز آنها اعمال شود. در هر مرحله از پروژه باید مدیریت ریسک اعمال گردد و ریسک های خود پروژه و محصول آن بایستی بازنگری شوند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ مهندسی ریسک در پروژه های تونل سازی

⇐ مدیریت ریسک در پروژه های عمرانی

⇐ ارزیابی ریسک به روش FMEA در پروژه های عمرانی

⇐ پاورپوینت مدیریت HSE در پروژه