راهنمای تعیین حد مجاز مواجهه با صدا در محیط کار

راهنمای تعیین حد مجاز مواجهه با صدا در محیط کار

حد تماس شغلي عوامل فيزيكي محيط كار- صدا
وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي
معاونت سلامت
مركز سلامت محيط و كار

مقادير حد تماس شغلی (AOE) صدا و مدت مواجهه با آن (جدول شماره 1) به شرايطي اشاره دارد كه بنظر مي رسد چنانچه كليه شاغلين بطور مكرر در مواجهه با اين مقادير قرار گيرند، آثار نامطلوب در توانايي شنيداري و درك محاوره ي طبيعي آنها ظاهر نشود. تا قبل از سال 1979 ميلادي از نظر پزشكي، اختلال شنوايي موقعي حادث شده است كه متوسط حد آستانه مقادير ارائه شده در شنوايي از 25 دسي بل در فركانس هاي 500 و 1000 و 2000 هرتز تجاوز نمايد. (1989-ANST S3.6)

مقادیر ارایه شده در اين بخش براي پيشگيري از افت شنوايي به محدوده فركانس هاي بالاتر مانند 3000 و 4000 هرتز نيز گسترش يافته است. مقادير حد تماس شغلي به عنوان راهنما براي كنترل مواجهه با صدا مورد استفاده قرار مي گيرد و با توجه به حساسيت متفاوت افراد نبايد به عنوان مرز بين حد ايمني و حد خطر تلقي شود. بايد تاكيد نمود كه مقادير حد تماس شغلي ،هم ه شاغلين را در برابر اثرات نامطلوب تماس با صدا محافظت نمي نمايد. مقادير حد تماس شغلي مي بايست ميانه جامعه شاغلين در مقابل افت شنوايي در حد 2 دسي بل در فركانس هاي 500 و 1000 و 2000 و 3000 هرتز پس از 40 سال مواجهه شغلي با صدا محافظت نمايد. اجراي برنامه حفاظت شنوايي با درنظر گرفتن كليه عوامل مؤثر و آزمايش شنوايي سنجي در مواقعي كه شاغلين در مواجهه با صداي بيش از مقادير حد تماس شغلي يا در حد آن هستند، ضروري است.

جدول 1- مقادير حد تماس شغلي صدا

مقدار حد تماس شغلی صدا

تماس با صداهاي پيوسته ، متناوب يا كوبه اي در مواردي كه تراز فشار صوت ماکزيمم در شبكه وزن يافته C بيش از 140 دسي بل است مجاز نمي باشد.

تراز صوتي برحسب دسي بل با دستگاه صداسنج اندازه گيري مي شود و دستگاه مذكور بايد مطابق با ويژگي هاي مندرج در ANSI مدل S1.4 type S2A 1983 باشد و اندازه گيري در شبكه وزن يافته A و در وضعيت Slow انجام پذيرد.

صداي منبع بايد به روشي غير از روش هاي كنترل مدريتي كاهش يابد و همچنين توصيه مي شود براي صداهاي بيش از 120 دسي بل از دوزيمتر (Integrated) استفاده شود.

جدول شماره 2- مقادير حد تماس شغلي در فركانس هاي مركزي اكتاوباند (مبناي 0.0002 میکروبار) به دسی بل

مقادير حد تماس شغلي در فركانس هاي مركزي اكتاوباند

صدای پیوسته یا متناوب:

تراز فشار صوت بايد توسط صداسنج يا دوزيمتري تعيين شود كه حداقل با ويژگي هاي ANSI براي صداسنج  S1.4-1983,type s2A يا ويژگي هاي ANSI S1.25-1991 براي دوزيمتري هاي فردي صدا مطابقت داشته باشد. وسايل اندازه گيري بايد در شبكه وزن يافته A در وضعيت آهسته (slow) تنظيم شوند. مدت مواجهه نبايد از مقادير مندرج در جدول 1 تجاوز نمايد. اين مقادير بدون توجه به اين كه مواجهه به صورت مداوم يا بصورت كوتاه مدت است ، براي كل مدت مواجهه كار روزانه بكار مي رود. وقتي مواجهه روزانه با صدا از دو يا چند دوره ي زماني با ترازهاي متفاوت تشكيل شده باشد، اثر تركيبي آنها بايد بيشتر از اثر جداگانه هريك از مواجهه ها مورد نظر قرار گيرد. در چنين مواردي براي ارزيابي از رابطه ي زير استفاده مي شود

C1/T1 + C2/T2 + … + Cn/Tn

در رابطه فوق Cn بيانگر مدت مجاز مواجهه با همان تراز فشار صوتي معين و Tn بيانگر مدت مواجهه با تراز فشار صوت معين مي باشد. درصورتي كه حاصل جمع رابطهِ فوق از يك عدد تجاوز كند، ميزان تماس از مقدار حد تماس شغلي فراتر رفته است.

 تمام تماس هاي شغلي با تراز فشار صوتي 80 دسي بل A و بيشتر به طريق فوق محاسبه مي شود.

درصورت استفاده از صداسنج معمولي اين رابطه زماني قابل استفاده است كه صدا با تراز يكنواخت حداقل به مدت 3 ثانيه ادامه داشته باشد. در غيراين صورت بايد از دوزي متر يا صداسنج از نوع جمع شونده (integrating ) استفاده شود. لذا در دستگاه دوز يمتري كه مطابق با اصل متغير 3 دسي بل نسبت به زمان و تراز صداي 85 دسي بل A براي 8 ساعت مواجهه تنظيم شده است، چنانچه دوزي متر دوز صدا را بيش از 100 درصد نشان دهد، مواجهه با صدا بيش از حد مجاز است. لذا دوز بيش از صد درصد دليل بر مواجهه بيش از 85 دسي بل A براي 8 ساعت كار است. مواجهه بيش از حد تماس شغلي بر روي دستگاه صداسنج از نوع جمع شونده هنگامي حادث مي شود كه متوسط تراز صدا از مقادير مندرج در جدول 1 تجاوز نمايد.

صداي ضربه اي يا كوبه اي

درصورت استفاده از وسايل اندازه گيري توصيه شده توسط ANSI مدل S1.4 و S1.25 يا IEC804 صدای ضربه ای یا کوبه ای در هنگام سنجش صدا بطور خودكار اندازه گيري مي شود. تنها ضابطه آن است كه دامنه ي اندازه گيري مورد نياز بايد بين 80-140 دسي بل A و دامنه ضربه حداقل 63 دسي بل باشد. مواجهه بدون حفاظ گوش ،با تراز فشار صوت بيش از 140 دسي بل در شبكه وزن يافته C مجاز نمي باشد. اگر وسيله اندازه گيري تراز قله در شبكه وزن يافته C نباشد ، آنگاه بايد اندازه گيري تراز قله (PEAK) با ميزان كمتر از 140 دسي بل ملاك اندازه گيري قرار گيرد.

تذكر:

1.  براي صداهاي ضربه اي بالاي 140 دسي بل C بايد از وسيله حفاظت شنوايي استفاده شود و براي چنين شرايطي از محافظ شنوايي (گوشي صداگير) با ويژگي هاي MIL-STD-1474 C  در داخل گوش يا روگوشي به تنهايي يا توام استفاده شود.
2. ممكن است تماس با برخي از مواد شيميايي منجر به افت شنوايي شود. لذا انجام شنوايي سنجي دوره اي شاغلين در محيط هايي كه علاوه بر مواجهه با صدا، امكان تماس با برخي مواد شيميايي نظير تولوئن، سرب، منگنز، ان بوتيل الكل وجود دارد، توصيه مي شود.
3. در نظافت و بهداشت وسايل حفاظت از شنوايي دقت و توجه لازم معمول شود.

این مطلب بروزرسانی شد و 13 پاورپوینت صدا و ارتعاش در محیط کار با مجموع 488 اسلاید پیوست شد.

حتما بخوانید:

⇐ جزوه صدا و ارتعاش دکتر منظم

⇐  نمونه عملی اندازه گیری سر و صدا در محیط کار

⇐  بسته آموزشی صدا و روشنایی در محیط کار

⇐ روش های اندازه گیری و ارزیابی صدا گلمحمدی

منبع: حدود تماس شغلي عوامل بيماري زا: معاونت سلامت- مركز سلامت محيط و كار- 1381 ص: 273-26