رادیواکولوژی و حفاظت در برابر پرتو

رادیواکولوژی و حفاظت در برابر پرتو

رادیواکولوژی و حفاظت در برابر پرتو

 فرمت: pdf   تعداد صفحات: 43

رادیواکولوژی علمي است كه نحوه عملكرد، جابجائي، توزيع و رفتار هسته هاي پرتوزا را در اجزاء اكوسيستم ها بررسي مي نمايد.

اكوسيستم: بطور كلي مناطق خاص زندگي كه در آن گياهان و جانوران، محيط اطراف خود را با هم تقسيم مي نمايند، اكوسيستم نام دارد. چهار اكوسيستم اصلي جهان عبارتند از : 1- جنگلها  2- درياها  3- بيابانها  4- دشتها

در تحقيقات راديواكولوژيكي مسيرهاي راهيا بي مواد پرتوزا به محيط زيست پيش بيني مي گردد و ميزان دز دريافتي توسط مردم در مناطق مختلف تخمين زده مي شود تا از اين طريق بتوان ميزان خطر ناشي از پرتوگيري هاي خارجي و داخلي را تعيين نمود.

هدف از حفاظت رادیولوژیکی محیط زیست

بطور كلي هدف از حفاظت راديولوژيكي، پايش انسان و محيط زيست در برابر عملكرد مواد پرتوزاي (طبيعي و مصنوعي) موجود در محيط مي باشد.

پرتوها در محیط زندگی

هر كسي در محيط زيست خود در معرض منابع پرتوزاي طبيعي و مصنوعي مي باشد.

منابع پرتو

منبع پرتو

منابع پرتوزای طبیعی

الف- هسته هاي پرتوزاي اوليه

1- هسته هاي پرتوزاي منفرد: مهمترين آنها كه سهم قابل توجهي در پرتوگيري انسان دارند عبارتند از: V⁸⁷, Rb⁴⁰K

2- هسته هاي پرتوزاي زنجيره اي U²³⁵, U²³², Th²³⁸) U )

ب) پرتوها و هسته هاي پرتوزاي كيهاني

پرتوهاي ساطع شده از فضاي كهكشانها:

1.  پرتوهاي كيهاني اوليه كه شامل پروتونها و ⁴He 10% مي باشد
2. پرتوهاي كيهاني ثانويه كه شامل پروتونها و نوترنها و ميونها مي باشد

هسته هاي پرتوزاي كيهاني: مهمترين آنها عبارتند از:  ²²Na, ¹⁴C, ⁷Be, ³H

مناطق با پرتوزایی طبیعی بالا

الف- مناطق با پرتوزايي طبيعي بالا ناشي از كاني زايي اورانيم و توريم
ب- مناطق با پرتوزايي طبيعي بالا ناشي از ارتفاع زياد

منابع پرتوزای مصنوعی

الف- راكتورهاي اتمي

ب- باز فرابري سوخت هسته اي

باز فرابري سوخت بازيافت اورانيم و پلوتونيم موجود در سوخت هاي هسته اي پرتو ديده مي باشد. پسمان اصلي مايع بوده و شامل هسته هاي پرتوزاي با نيمه عمر بلند مثل H⁹⁰, Sr¹³⁷Cs و غيره مي باشد. ميزان پرتوگيري در اين كارخانجات بيشتر از مراحل ديگر چرخه سوخت هسته اي مي باشد.

ج- ريزش های ناشی از حوادث

اين حوادث عبارتند از :

• انفجارات اتمي،
• متلاشي شدن ماهواره ها در فضا،
• انفجار در راكتورهاي اتمي،
• نابود شدن زير دريایی های اتمي و انفجار در ظروف پسمان حاوي مواد پرتوزا .

بدنبال وقوع حوادث فوق هسته هاي پرتوزاي ⁹⁵Zr, ¹⁴⁴Ce,¹³¹I, ¹³⁷Cs, ⁸⁹Sr, ⁹⁰Sr, ²³⁸Pu, ²³⁹Pu, ²⁴¹Am به سطح زمين ريزش مي كنند.

د- منابع ديگر

• تخليه پسمانهاي مايع ناشي از فعاليت كارخانجات باز فرابري سوخت هسته اي
• هسته هاي پرتوزاي مورد استفاده در صنايع، پزشكي و غيره مانند ^99mTc, ¹³¹I

شناسایی منابع پرتوزا

مي توان از داشتن اطلاعاتي نظير نسبت هسته هاي پرتوزاي آزاد شده در هر منبع پرتوزا به منظور شناسايي منابع پرتوزا استفاده نمود مانند:

• تعيين سهم ¹³⁷Cs از طريق ميزان پرتوزايي ¹³⁴Cs (حادثه چرنوبيل)
• تعيين سهم ⁹⁰Sr از طريق نسبت ⁸⁹Sr / ⁹⁰Sr كه معادل 13 مي باشد (حادثه چرنوبيل)
• شناسايي منابع آلاينده پلوتونيم از طريق نسبت ²³⁸Pu / ^239+240Pu (اين نسبت در ريزش هاي جهاني در نيمكره شمالی 0.04 و در سلاحهاي اتمي 0.5 ، در حادثه چرنوبيل 0.02 مي باشد)

پرتوگیری از منابع پرتوزای مصنوعی

الف- پخش اتمسفری
ب- منابع و توزيع مواد پرتوزا در محيط دريا
ج- انتقال مواد پرتوزا از طريق اكوسيستم كشاورزی
د- انتقال مواد پرتوزا از طريق اكوسيستم های آب شيرين
ه- انتقال مواد پرتوزا از طريق مصرف مواد غذايي و آشاميدنی

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ حفاظت در برابر اشعه در مراکز پرتو درمانی

⇐ حفاظت کارکنان و بیماران در مراکز پرتو تشخیصی

⇐ پرتوهای یونساز و غیر یونساز و اثرات آن روی بدن انسان

⇐ بهداشت پرتوها در صنایع ساختمانی

Sirvan Sheikhi

هیچ وقت حرف استادمو (دکتر مرتضی مرتضوی) فراموش نمی کنم که گفت مهم نیست چی میخونی یا چیکاره می کنی مهم اینه هر کار کردی بهترین باشی. تک تک ما می تونیم در راستای فرهنگ سازی و ارتقا سطح علمی رشتمون گام برداریم, کافیه سطح اطلاعاتمون را بالا ببریم و همیار هم باشیم. امیدارم که تونسته باشم در این راستا کمکی به هم رشته های عزیزم کرده باشم.