آیین نامه آموزش ایمنی کارفرمایان، کارگران و کارآموزان
آیین نامه آموزش ایمنی کارفرمایان، کارگران و کارآموزان
آیین نامه آموزش ایمنی کارفرمایان، کارگران و کارآموزان
این دستورالعمل به استناد ماده 9 آیین نامه آموزش ایمنی کارفرمایان، کارگران و کارآموزان مصوب مورخ 138/3/12 شورایعالی حفاظت فنی که در تاریخ 1389/3/5 به امضای وزیر کار و امور اجتماعی رسیده ،تهیه گردیده است.
1- واژه های کلیدی
1-1 دوره های آموزشی ایمنی: مجموعه فرایند آموزش که دارای هدف، محتوی، برنامه و ارزشیابی است و با هدف ارتقای سطح آگاهی و دانش ایمنی برای مخاطبین برگزار می گردد و می تواند در یک مکان خاص و یا به صورت مجازی و غیرحضوری اجرا شود.
1-2 مرکز تحقیقات ستاد: مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار وزارت کار و امور اجتماعی مستقر در تهران
1-3 مراکز تابعه: مراکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار مستقر در استانهای کرمان، آذربایجان شرقی، خوزستان و خراسان رضوی و سایر مراکزی که از این پس راه اندازی می گردند.
1-4 محتوای دوره های آموزش ایمنی: محتوای آموزش مطابق استاندارد مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار تعیین می شود و این محتوا مشتمل بر سرفصل مباحث قابل ارایه در برنامه های آموزشی است که منطبق با نوع دوره و سطوح شرکت کنندگان تدوین می گردد.
1-5 مدت زمان دوره ها: براساس نوع دوره و مطابق با شرایط شرکت کننده ها تعیین می شود.
1-6 گواهینامه: به شرکت کنندگان پس از طی دوره و در صورت کسب قبولی توسط مراجع ذیصلاح گواهینامه تعلق خواهد گرفت.
1-7 مجوز صلاحیت: موسسات و اشخاص حقیقی و حقوقی که از مرکز تحقیقات ستادی وزارت کار و امور اجتماعی و مراجع صلاحیت دار مجوز فعالیت در زمینه آموزش ایمنی را کسب نموده اند، می توانند با رعایت محتوی و سرفصل دوره های آموزش و شرایط برگزاری، این دوره ها را در محل مناسب اختصاصی یا در محل کارگاه و یا بصورت مجازی برگزار کنند و در پایان دوره گواهینامه صادر نمایند.
1-8 مرجع صلاحیتدار رسیدگی به شکایات و تخلفات: این مرجع به موجب کمیته ای خواهد بود که درمرکز تحقیقات ستادی مستقر بوده و اعضای آن شامل: رییس مرکز تحقیقات ستادی، مدیر کل بازرسی کار، یک نفر بازرس کار استان (به انتخاب مدیرکل بازرسی کار) یک نفر کارشناس آموزش مرکز تحقیقات ستادی، یک نفر نماینده اداره کل حراست، یک نفر مشاور حفاظت فنی و خدمات ایمنی (بدون حق رأی) می باشد مسئولیت این کمیته با رئیس مرکز تحقیقات ستادی می باشد و در صورت تخلف توسط مجریان در آیین نامه آموزش کارفرمایان، کارگران و کارآموزان واین دستورالعمل، کمیته مذکورموضوع را رسیدگی می نماید.
تبصره: اختیارات کمیته مذکور قابل واگذاری به کمیته های استانی می باشد که ترکیب آن شامل: مسئول مرکز تحقیقات در استان، رئیس اداره بازرسی کار، یک نفربازرس کار استان (به انتخاب مدیرکل استان) یک نفر کارشناس اموزش مرکز تحقیقات در استان، رئیس حراست اداره کل استان و یک نفر مشاور حفاظت فنی و خدمات ایمنی (بدون حق رای) می باشد و در صورت عدم وجود مرکز تحقیقات در استان به جای مسئول مرکز تحقیقات و کارشناس آموزش به ترتیب مدیر کل استان و نماینده آموزشی ادارات کل استان ها جایگزین آن ها خواهند شد.
1-9 مجری دوره آموزشی: علاوه بر مرکز تحقیقات ستادی و مراکز تابعه، موسسات و کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که مجوز برگزاری این دوره ها را از مرکز تحقیقات ستادی اخذ نموده اند نیز به عنوان مجری دوره حق برگزاری دوره های آموزشی فوق را خواهند داشت.
2- فراگیران
به استناد ماده 85 قانون جمهوری اسلامی ایران کلیه کارفرمایان، کارگران و کارآموزان (کارورزان) مشمول قانون کار موظف به گذراندن دوره های آموزش ایمنی متناسب باشغل. در بدو استخدام و حین خدمت می باشند.
3- ساختار دوره ها
3-1 : دوره های آموزش ایمنی مقدماتی: شامل دوره هایی است که در آن خطرات محیط کار و اصول اولیه ایمنی کار برای ایجاد و ارتقاء سطح آگاهی فرهنگ ایمنی، آموزش داده می شود.
3-2 دوره های آموزش تخصصی ایمنی: شامل دوره هایی است که در آن آموزش تخصصی با توجه به ویژگی های شغل در جهت افزایش آگاهی های تخصصی در مورد شغل مشخص به فراگیران ارایه می شود تا موجب افزایش سطح دانش آنها نسبت به خطرات و حوادث احتمالی در آن رشته و پیشگیری از حوادث احتمالی در هنگام کار گردد.
4- روش های انجام آموزش
4-1 آموزش حضوری: به روشی گفته می شود که در آن آموزش به صورت حضوری و با شرکت علاقمندان در کلاس و براساس استانداردهای تعریف شده از سوی مرجع ذیصلاح با محتوا و سرفصل دروس مشخص تدریس انجام شده و در پایان دوره آزمون مربوط برگزار می شود. آموزش حضوری می تواند بصورت حضور در کلاس و یا در محل کارگاه باشد.
1-4 آموزش مجازی E-Learning: به روشی از آموزش اطلاق می شود که در آن اطلاعات مربوط به صورت غیر حضوری و از طریق مکتوب یا به صورت الکترونیکی (مولتی مدیا یا CD) اختیار علاقمندان قرار می گیرد و پس از پاسخ به سوالات یا انجام تکالیف خواسته شده به صورت کتبی و الکترونیک یا از طریق اینترنت در سایت مورد نظر قرار داده می شود و سنجش صورت می گیرد.
4-1 آموزش ترکیبی: آموزش مجازی قابل ترکیب با آموزش حضوری می باشد که به آن دوره های ترکیبی گفته می شود در این دوره سنجش آزمون و ارزیابی به صورت حضوری انجام می شود.
5- زمان آموزش
5-1 آموزش کوتاه مدت: آموزش هایی که مدت آن 8 ساعت یا کمتر باشد.
5-2 آموزش میان مدت: به آموزشی گفته می شود که مدت آن بیشتر از 8 ساعت باشد.
6- نوع آموزش
6-1 بدو استخدام: برای هر فراگیر در زمان قبل از شروع به کار و پیش از ورود به محل کارگاه این آموزش ها ارایه می گردد و از طریق آن با خطرات عمومی و تخصصی مربوطه به شغل خود و کارگاه آشنا می شود. حداقل دوره آموزش بدو استخدام 3 ساعت می باشد .
6-2 ضمن خدمت و بازآموزی: هر فراگیر بایستی آموزش ضمن خدمت و بازآموزی در زمینه ایمنی که توسط مرجع ذیصلاح و ادارات کار و امور اجتماعی استان ها و حسب شرایط از طرف کارفرما تعیین و نحوه استمرار آن مشخص می گردد را طی نماید. بدیهی است در صورتی که ماهیت شغل یا محل کار فراگیر تغییر کند آموزش های مرتبط با نوع کار جدید باید طی شود و گواهی مربوط به آن اخذ گردد.
6-3 آموزش های ویژه: در صورتی که تغییری در شرایط و فرایند کار ایجاد شود، آموزش ایمنی ویژه آن عملیات باید بلافاصله طی شود و اطلاعات ایمنی مربوط به آن در اختیار فراگیر قرار داده شود.
7- محل آموزش
7-1 مراکز تحقیقاتی و ادارات کار و امور اجتماعی استان ها: ازفضای آموزشی مرکز تحقیقات ستادی و مراکز تابعه و همچنین ادارات کار و امور اجتماعی استانها و با هماهنگی از سایر مکانهای آموزشی که امکانات برگزاری کلاس های آموزشی در آن وجود داشته باشدبرای برگزاری دوره های آموزش ایمنی عمومی و تخصصی استفاده خواهد شد.
7-2 محل کارگاه: بنا به درخواست واحدهای متقاضی برگزاری دوره های آموزشی در محل صنعت و با استفاده از فضا و امکانات آن کارگاه امکانپذیر می باشد. در این صورت تهیه کلیه امکانات مربوطه کمک آموزشی از قبیل رایانه، ویدیو پروژکتور و وایت برد به عهده شرکت متقاضی می باشد.
8- گواهینامه های آموزشی
8-1 در پایان دوره های آموزشی و پس از آزمون در صورت احراز شرایط و موفقیت در کسب حداقل نمره تعیین شده (10 از 20) گواهینامه طی دوره به شرکت کنندگان اعطا می گردد. این گواهینامه ها مشتمل بر مشخصات زیر است و ممهور به مهر مرجع صلاحیت دار خواهد بود: نام و نام خانوادگی شرکت کننده، کد ملی، کد پستی، نوع دوره آموزشی، نام دوره آموزشی، زمان و ساعت دوره آموزشی، کد اختصاصی دوره، رتبه کسب شده و نام و مشخصات برگزارکننده دوره.
تبصره: اتخاذ تدابیر لازم در جهت ارتقای ضریب ایمنی گواهینامه صادره از سوی مراجع صادرکننده گواهینامه ضروری است.
8-2 برای دوره های آموزشی بالاتر از 8 ساعت و صدور گواهینامه می بایست کد دوره اختصاصی از مرکز تحقیقات ستادی اخذ گردیده و توسط مراجع ذیصلاح اجرا گردد.
9- مجریان دوره های آموزشی
9-1 مرکز تحقیقات ستادی و مراکز تابعه: مرکز تحقیقات ستادی و مراکز تابعه باتایید مرکز تحقیقات ستاد، اقدام به اجرای دوره های آموزشی با سرفصل استاندارد مورد تأیید می نمایند.
9-2 مشاوران حفاظت فنی و خدمات ایمنی: به استناد ماده 3 آیین نامه مشاوران حفاظت فنی و خدمات ایمنی دارای مجوز فعالیت آموزش از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار می باشند با رعایت محتوای دوره ها و سرفصل های عنوان شده در دوره های عمومی و تخصصی و با هماهنگی با مرکز تحقیقات ستادی و اخذ کد دوره مورد نظر مجاز به اجرای دوره های آموزش ایمنی فوق الذکر خواهند بود.
9-3 بازرسان کار سراسر کشور: با استناد به بند ج ماده 96 قانون کار جمهوری اسلامی ایران بازرسان کار سراسر کشور می توانند به امر آموزش ایمنی کار با نظارت مرکز تحقیقات ستادی و هماهنگی ادارات کار و امور اجتماعی استانها اقدام نمایند.
9-4 سایر موسسات و سازمانهایی که صلاحیت برگزاری دوره های آموزش ایمنی کار را از مرجع ذیصلاح اخذ نموده اند می توانند مجری برگزاری دوره ها در حدود اختیارات و وظایف تعیین شده باشند.
10- هزینه برگزاری دوره های آموزشی
10-1 هزینه هر دوره آموزش که توسط مرکز تحقیقات ستاد و مراکز تابعه برگزار می شود، براساس مجموعه قوانین مالی و محاسباتی و تعرفه مصوب دولت و شورای اقتصاد می باشد و مجری هزینه فوق را به شرکت متقاضی و افراد شرکت کننده اعلام نموده و پس از پرداخت هزینه دوره توسط کارفرما و ارایه رسید بانکی و رسید مربوطه به مجری دوره، برگزاری آموزش امکانپذیر خواهد بود.
10-2 به جهت ایجاد فضای رقابتی در مورد مشاوران حفاظت فنی و خدمات ایمنی و سایر موسسات ذیصلاح، این هزینه به صورت دوسالانه توسط انجمن صنفی مربوطه پیشنهاد و با نظارت و هماهنگی مرکز تحقیقات ستادی، تعیین و ابلاغ می گردد.
11- نظارت بر حسن اجرای کار
11-1 نظارت بر حسن اجرای کار در استانها با ادارات کل کار و امور اجتماعی می باشد.
11-2 نظارت عالیه با مرکز تحقیقاتی ستادی خواهد بود که نظارت و ارزشیابی نهایی مجریان دوره و نحوه نظارت استانها و ادارات کل کار و امور اجتماعی به کار مجریان دوره ها در استان ها در این مرحله باز ارزشیابی خواهد شد.
12- ظرفیت دوره ها
12-1 ظرفیت کلاس های برگزار شده در دوره های حضوری حداکثر تا 30 نفر خواهد بود (برگزاری نشست های علمی و سمینارهای آموزشی مرتبط و افزایش ظرفیت کلاس با توجه به نوع دوره و امکانات آموزشی و با تأیید مراجع ذیصلاح مجاز خواهد بود).
12-2 ظرفیت دوره های مجازی بدون محدودیت بوده و نحوه برگزاری آزمون در دوره های ترکیبی با هماهنگی قبلی با مجریان دوره خواهد بود.
13 تعیین نماینده آموزشی در ادارات کل کار و امور اجتماعی استانها
به منظور عملیاتی نمودن این دستورالعمل، ادارات کل کار و امور اجتماعی استان ها یک نفر کارشناس مجرب و مطلع به عنوان نماینده آموزشی به مرکز تحقیقات ستادی معرفی می نمایند تا در راستای تقویت زمینه های همکاری و اجرای صحیح و بهینه کلیه برنامه های آموزشی در استان، اقدامات لازم را به عمل آورند.
14- اولویت بندی برای اجرایی نمودن آیین نامه
14-1 با توجه به گستردگی کار و محدودیت امکانات، تعیین اولویت ارایه آموزش های ایمنی کار و نحوه استمرار آن برای مشمولین این دستورالعمل در هر استان، بر عهده ادارات کل کار و امور اجتماعی میباشد.
14-2 کارفرمایان مکلفند در زمینه آموزش ایمنی کارفرمایان و کارگران و کارآموزان واحدهای تابعه با مراجع ذیصلاح همکاری های لازم را به عمل آورند.
این دستورالعمل توسط کمیته تدوین دستورالعمل اجرایی موضوع ماده 9 آیین نامه آموزش ایمنی کارفرمایان و کارگران و کارآموزان تهیه و در 14 بند و دو تبصره در جلسه مورخ 1390/2/19 توسط شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ 1390/5/2 به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسید.
حتما بخوانید:
⇐ چک لیست آموزش ایمنی محیط کار
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)