حفاظت در برابر پرتوهای یونیزان در بخش های پرتوشناسی تشخیصی
حفاظت در برابر پرتوهای یونیزان در بخش های پرتوشناسی تشخیصی
حفاظت در برابر پرتوهای یونیزان در بخش های پرتوشناسی تشخیصی
فرمت: PPT & PDF تعداد صفحات: 370
مدرس: دكتر اصغر خان چرلی
متخصص پزشکی هسته ای
در این پاورپوینت جامع با موضوعات زیر آشنا خواهید شد:
- پرتوهای یونساز
- انواع تشعشعات رادیواکتیو
- ساختار هسته و اتم
- انواع اشعه ها و ویژگی آنها
- تجهیزات رادیوگرافی
- تشخيص و سنجش راديواكتيويته
- وسايل سنجش با استفاده از خاصيت برانگيختگی
- پرتوسنجی (دوزيمتری)
- فیلم بج و مزایا و معایب آن
- دزیمتری TDL، قلمی و جیبی
- روش های حفاظت در برابر اشعه
- بهداشت پرتوها
- سازمان های تنظيم كننده استانداردها
- حداكثر دوز مجاز پرتوهای يونيزان
- نقش تكنسين راديولوژی در حفاظت
- حفاظت پرتوكاران و بیماران در راديولوژی و رادیوگرافی
- حفاظت بیماران در راديوگرافی و فلوئوروسكوپی
- حفاظت رادیولوژیکی كودكان
- فتوتایمر
- حفاظت در پزشکی هسته ای
- دفع زباله های راديواكتيو
- حفاظت در راديوتراپی
- قواعد با پرتو در مراکز پرتو تشخیصی
هدف از اين درس آشنایی با روش ها، اصول فیزیکی و محاسبات مربوط به حفاظت از بیمار و پرسنل در بخش های تصویربرداری پزشکی همچنین آشنا نمودن دانشجويان با انواع پرتوهای مورد استفاده در راديولوژي، واحدهاي اندازه گيري پرتوها، وسايل سنجش پرتوها و دوزيمتري فردي است
تعريف: تشعشع يا پرتو انرژي درحال انتقال است. پرتوهاي يونساز اولين بار توسط آقاي رونتگن درسال 1895 كشف شد و به نام اشعه ايكس يا مجهول نامگذاري شد يك سال بعد آقاي بكرل متوجه شد به طور طبيعي بعضي از مواد از خود پرتو ساطع مي كنند. ( مواد پرتوزا ) خاصيت پرتوهاي يونساز ايجاد يونهاي مثبت و منفي درحين عبور از مواد است.
- اصل (ALARA (As Low As Reasonably Achievable: كاهش پرتوگيری پرتوكاران، بيماران و ساير افراد جامعه به هرچه كمتر موجه شدني
- با كمترين ضرر به بيمار بيشترين استفاده به او برسد. ضمن دادن حداقل اشعه، بيشترين كارآيي تشخيصي از يک اقدام بدست آيد.
- تكنولوژيست راديولوژي در خط مقدم جلوگيري از اكسپوژر زياد اشعه به بيمار قرار دارد.
انواع تشعشعات رادیواکتیو
- تشعشعات ذره ای
- اشعه آلفا
- اشعه بتا (بتای منفی – بتای مثبت)
- اشعه نوترونی
- تشعشعات الكترومغناطيسی
- اشعه گاما
- اشعه ايكس
وظايف تكنيسين راديولوژی
- تهيه تصاوير با كيفيت عالي كه بيشترين اطلاعات تشخيصي را فراهم سازد
- حفاظت در برابر اشعه كه با وظيفه اول در تعادل قرار مي گيرد لذا بايد با كمترين دوز ممكن اشعه بيشترين اطلاعات تشخيصي را فراهم سازد
- فراهم نمودن بالاترين سطح ممكن مراقبت از بيمار و ايجاد محيط مناسب و مطمئن در طول اقدام تشخيصی
اتم هاي پايدار و ناپايدار
- از حدود 3000 عنصر شناخته شده فقط 270 عنصر اتم پايدار دارند
- علت ناپايداري اتم ها:
- نسبت نوترون به پروتون: هرچه اين نسبت ازحالت تعادل دورتر باشد اتم ناپايدارتر مي شود
- زوج يا فرد بودن تعداد نوكلئون ها: فرد بودن تعداد باعث ناپايداري مي شود
- انرژي همبستگي نوكلئون: هرچه انرژي همبستگي كمتر باشد ناپايدارتر مي شود
اشعه آلفا:
- جنس اشعه آلفا هسته اتم هليم است
- از دو نوترون و دو پروتون تشكيل شده است
- جرم آن 4 واحد جرم اتمي و بار الكتريكي 2+ است
- علامت اختصاري آن
- منوانرژتيک است ـ برد كوتاه (در هوا چند سانتيمتر، در آب و بافت بدن چند ميكرون) ـ از پوست سالم نمي تواند عبور كند
- يونيزاسيون مخصوص بالا
اشعه بتای منفی
- جنس اشعه بتاي منفي الكترون است ولي منشا آن از هسته اتم مي باشد
- جرم آن درمقياس هسته اي صفر و بار الكتريكي 1- است
- داراي طيف انرژي پيوسته
- برد ذره بتاي منفي در هوا چند سانتيمتر تا متر و در آب يا بافت بدن چند ميليمتر است
- خاصيت يونسازي به مراتب كمتر از آلفا
اشعه بتای مثبت
- پوزيترون هم گفته مي شود
- ضد ماده الكترون است
- عمركوتاه دارد
- جرم پوزيترون برابر جرم الكترون و بار الكتريكي آن برابر با بار الكتريكي الكترون ولي با علامت مثبت است
- برد پوزيترون كوتاه بوده و بعد از از دست دادن انرژي با يك الكترون در محيط تركيب شده و نابود مي شود و در عوض دو فوتون با انرژي 511 كيلو الكترون ولت در جهت مخالف هم با زاويه 180 درجه ساطع مي شود.
- در تصويربرداري به روش Pet استفاده مي شود
توليد اشعه ايكس
- تعريف: اشعه ايكس جزو تشعشعات الكترومغناطيسي همانند نور مرئي بوده ولي طول موج كوتاهتری دارد.
- خواص فيزيكي اشعه ايكس
- نافذترين اشعه الكترومغناطيسي است و اين خاصيت توسط آقاي رونتگن ابتدا كشف شد. اين خاصيت باعث استفاده آن براي تصويربرداري مي شود.
- پلي انرژتيک است
- با سرعت نور و بصورت مستقيم حركت مي كند
- اگرچه همانند نور مرئي است ولي توسط عدسي فوكوس نمي شود
- از نظر الكتريكي خنثي است
- در برخورد با ماده دچار پراكندگي مي شود
- در برخورد با بعضي از كريستال ها باعث ايجاد نور مي شود
- باعث سياه شدن فيلم عكاسي مي گردد
- باعث يونيزه شدن گازها مي شود
- باعث اثرات بيولوژيک مي گردد
ادامه مطلب را با دانلود فایل پاورپوینت مشاهده کنید
این مطلب بروزرسانی شد و فایل «حفاظت در برابر پرتوهای یونیزان» پیوست شد.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ دانلود کتاب آشنایی با فیزیک بهداشت از دیدگاه پرتوشناسی
⇐ فیزیک بهداشت و حفاظت در برابر پرتوها
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)