تاثیر برنامه های HSE بر حوادث ترابری ریلی درون شهری

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 14

فهرست:

• چکیده
• مقدمه
• مدل مفهومی تحقیق
• فرضیه پژوهش
• روش پژوهش
• جامعه آماری و روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه
• بررسی ضرایب روایی و ماتریس همبستگی
• تحلیل فرضیه های تحقیق و نتیجه گیری
• منابع

چکیده:

فلسفه HSE با نگرشی نوین به عوامل بهداشتی، ایمنی و محیط زیست در صنعت حمل و نقل ریلی، از اهمیت ویژه ای در توسعه همه جانبه کشور و پیشرفت و رشد جامعه انسانی برخوردار است. از مهمترین سیاست های اتخاذ شده در این نگرش، کاهش حوادث و خسارات محیط های صنعتی، به پایین ترین میزان ممکن از طریق حذف شرایط ناامن و حفاظت هر چه بیشتر از محیط زیست تعیین و تبیین شده است. از این رو هدف اصلی این تحقیق تاثیر اجرای برنامه های HSE بر میزان حوادث در متروی تهران می باشد.

روش انجام این تحقیق از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری این تحقیق نیز کارکنان خبره و صاحب نظر در شرکت بهره برداری متروی تهران می باشند. به منظور انجام تحقیق، پس از مطالعات کتابخانه ای، براساس ادبیات تحقیق و با استفاده از کارهای دیگر محققین پرسشنامه ای طراحی گردید که پس از ارائه آن به تعدادی از اساتید مورد تأیید قرار گرفت. سپس از گردآوری پرسشنامه ها (۱۲۶ مورد)، پاسخ ها به لحاظ عوامل قابل شناسایی و پایایی لازم مورد بررسی قرار گرفته و و در نهایت نسبت به تحلیل اطلاعات با استفاده از تکنیک های آمار توصیفی و تکنیک های آمار استنباطی اقدام گردید همچنین برای تائید نتایج یافته های آماری به بررسی یافته های کمی و واقعی نیز پرداخته شد که نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در شرکت مترو بین اجرای برنامه های HSE و میزان حوادث در هر سه حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست رابطه ای معنادار وجود دارد.

کلمات کلیدی: ایمنی، بهداشت شغلی، محیط زیست، حوادث ، HSE ،مترو

مقدمه

امروزه در کشورهای مختلف استفاده از سیستم های حمل و نقل درون شهری عمومی که عمدتا با نیروی برق کار می کنند رو به افزایش است. از آنجایی که رشد شهر نشینی در جهان به سرعت رو به فزونی است. استفاده از سیستم های حمل و نقل ریلی به عنوان یک ابزار حمل و نقل سریع، مطمئن، اقتصادی، ایمن و پاک نتایج مثبتی را در جامعه ببار آورده اند. از میان سیستم های مختلف ریلی، مترو در بسیاری از کشورها به عنوان یک سیستم حمل و نقل انبوه مسافری مورد استقبال زیادی قرار گرفته است. فلسفه (بهداشت، ایمنی و محیط زیست) که در این تحقیق با عنوان HSE یاد می گردد، با نگرشی نوین به عوامل بهداشتی، ایمنی و محیط زیست در صنعت حمل و نقل ریلی، از اهمیت ویژه ای در توسعه همه جانبه کشور و پیشرفت و رشد جامعه انسانی برخوردار است. سیاست های اتخاذ شده در این نگرش بر اساس اهدافی از جمله کاهش آثار نامطلوب صنعت بر محیط زیست، افزایش آثار مثبت صنعت بر جامعه، افزایش تامین ایمنی کارکنان، تجهیزات و تاسیسات در مراکز صنعتی، کاهش حوادث و خسارات محیط های صنعتی به پایین ترین میزان ممکن از طریق حذف شرایط نا ایمن و حفاظت هر چه بیشتر از محیط زیست تعیین و تبیین شده است.

به نظر می رسد که یکی از مهمترین نقاط ضعف و مشکل در شبکه حمل و نقل ریلی کشور که عامل افزایش هزینه ها و زایل نمودن سرمایه های ملی شده است، فقدان برنامه های مناسب HSE در این سیستم است. وقوع حوادث و سوانح مختلف این صنعت بیانگر این نکته است که دید و نگرش به مسئله HSE هنوز انسجام لازم را بدست نیاورده و نیازمند بازنگری و کنکاش بیشتری است. متاسفانه در کشور بیشتر از مسئله HSE به مسائل فنی توجه شده و همین امر باعث شده در صنعت حمل و نقل، HSE جایگاه مشخصی نداشته باشد. با توجه به تحقیقاتی که تاکنون در این زمینه صورت گرفته است، توجه به اصول ایمنی و بهداشت و محیط زیست و رعایت آن اصول، نقش زیادی در کاهش زیان های اقتصادی و مالی صنایع داشته است، چرا که با پیشگیری و کنترل حوادث و سوانح، احتمال آسیب دیدن تجهیزات و کارکنان و ایجاد خسارات مالی کاهش یافته و کاهش لطمات جانی را نیز به دنبال خواهد داشت. از اینرو در این تحقیق سعی شده به این موضوع بیشتر پرداخته شود. ضمنا این مطالعه در تابستان ۱۳۹۲ در شرکت بهره برداری متروی تهران انجام شده است.

۲- نگاهی بر سیر تکامل شیوه های کلی کاهش حوادث و افزایش موفقیت ایمنی، بهداشت شغلی و محیط زیست در طول زمان مطابق آنچه در شکل زیر به نمایش در آمده، استفاده از تکنولوژی و استانداردها (به ویژه در صنایع نفت و گاز) به عنوان شیوه اصلی کاهش حوادث به کار گرفته شده و این شیوه به بهبود قابل توجه وضعیت ایمنی منجر گردیده است . در این دوره زمانی رشد فنون و علوم مهندسی، و بهبود سخت افزاری به همراه توجه به مسئله ایمنی سبب پیشرفت هایی در کاهش میزان حوادث گردید.

در مرحله بعد پیدایش نظام های مدیریت ایمنی، بهداشت شغلی و محیط زیست با تمرکز بر کاربرد همزمان تکنولوژی و استانداردها موفقیت را بالا برد و میزان حوادث را کاهش داد. در این دوره پیدایش نظامهای گزارش دهی و یکپارچگی نظامهای مدیریتی با نظامهای ایمنی، بهداشت و محیط زیست به همراه توجه به صلاحیت کارکنان از منظر ایمنی و بهره گیری از فنونی چون ارزیابی ریسک و غیره نتایج مثبتی را در کاهش میزان حوادث به همراه داشت.

با این حال امروزه با وجود پیدایش و شیوع نظامهای مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی و محیط زیست (همانند نظام مدیریت ایمنی و بهداشت و استاندارد زیست محیطی دستیابی به موفقیت بیشتر و بهبود مستمر، مستلزم شکل گیری فرهنگ ایمنی، بهداشت و محیط زیست در سازمان ها و وجود افرادی است که به صورت خودجوش برای به کارگیری عناصر نظام های مدیریت ترغیب شوند. در غیر این صورت استانداردها و نظام های مدیریتی صرفا مستنداتی بیش نیستند.

براین اساس برای حیات بخشیدن به این مستندات و تحقق آنچه در آنها نهفته است تغییر در رفتار و نگرشهای افراد و تمرکز بیشتر ایشان بر ایمنی به عنوان عاملی کلیدی به شمار می رود که تنها از طریق شکل گیری فرهنگ ایمنی تحقق می یابد.

۳- مدل مفهومی تحقیق: مدل مفهومی مبتنی است بر روابط تئوریک میان شماری از عواملی که در مورد مسأله پژوهش با اهمیت تشخیص داده شده اند (شکل ۲). پدید آوردن چنین چارچوب مفهومی کمک می کند تا روابط خاصی در نظر گرفته شود و به آزمون آن روابط پرداخت و نتایج علمی از پژوهش به دست آورد [۵].

ایمنی: میزان دور بودن از خطر. وضعیتی که در آن خطر آسیب به اشخاص و یا خسارت به دارایی ها تا سطح قابل قبولی کاهش می یابد[۶]

محیط زیست: شرایط یا موقعیتی که یک سازمان در آن فعالیت می کند یا می تواند تحت تاثیر آن قرار گیرد، محیط زیست می گویند و طبیعتا شامل موجودات زنده (انسان و دیگر موجودات) که در آن وجود دارند، نیز می شود [۶]

حادثه: رویداد ناخواسته ای که منجر به از کار افتادگی دائم و یا موقت، جراحت و کلا از دست رفتن سلامت جسمی و روحی می شود . [۴]

شکل 1: روند تکامل شیوه های کاهش حوادث

شکل 2: مدل تحقیق چارلنگ

۴- فرضیه پژوهش:

فرضیه اصلی تحقیق: عبارت است از: بین اجرای برنامه های HSE و میزان حوادث در شرکت بهره برداری مترو رابطه معناداری وجود دارد که برای دستیابی به این فرضیه فرضیه های فرعی به شرح زیر نیز بررسی گردند؛

فرضیه های فرعی: بین اجرای برنامه های ایمنی و میزان حوادث در شرکت بهره برداری مترو رابطه معناداری وجود دارد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ نکات ایمنی تخلیه و بارگیری مواد خطرناک

⇐ ایمنی در محیط کار بنادر با رویکرد حمل و نقل

⇐ نکاتی در رابطه با حمل و نقل مواد خطرناک

⇐ مانور و حمل واگن های حامل کالاهای خطرناک

⇐ مدیریت جامع ریسک در حمل و نقل مواد شیمیایی با رویکرد HSE