بیماری های پوستی ناشی از کار
بیماری های پوستی ناشی از کار
بیماری های پوستی ناشی از کار
فرمت: PDF تعداد صفحات: 8
در این بخش با بیماریهای پوستی ناشی از عوامل فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیک است آشنا خواهید شد.
ویژگی های عوامل ایجادکننده
تعداد عوامل احتمالی ایجاد کننده بسیار زیاد بوده و تنها گروه های عمدہ مضرکه متداول هستند در این بخش معرفی می شوند:
عوامل فیزیکی
این عوامل شامل فشار یا اصطکاک، شرایط آب و هوایی یا جوی (باد، باران، سرما، تابش خورشید)، گرما، تشعشع (ماوراء بنفش، یونیزان) و الياف های معدنی می باشند.
عوامل شیمیایی
این عوامل خود به چهار دسته تقسیم میشوند
الف) تحریک کننده های مقدماتی شامل اسیدها، بازها، حلال های چربی، دترژانت ها، املاح فلزی (آرسنیک ، جیوه و ….)
ب) حساسیت زاها: فلزات و املاح آنها (کروم، نیکل، کبالت و ….)، ترکیبات مشتق شده از آنیلین P (فنیلین دی یامین، آنودایز ….)، مشتقات نیتروژنی معطر حلقوی (تری نیترو تولوئن و ….) رزین ها (بویژه مونومره او افزودنی ها نظیر اپوکسی رزین ها، وینیل ها، آکریل ها مواد تولیدی پلاستیک ها) و ترکیبات شیمیایی لاستیک مثل دی متیل تيورام، دی سولفید، آنتی اکسید انت ها و …) داروها و آنتی بیوتیک ها (مثل پروسیان، فنوتيازين ها، کلروتیازید، پنی سیلین)، موارد آرایشی، تربانتین ،گیاهان (مثل گل پامچال و گل داودی).
ج) عوامل آکنه ژنیک – نفتالین های کلره و بی فنیلها، روغن های معدنی و غیره
د) حسایت زاها به نور: آنتراسن، قیر، مشتقات امید آمینوبنزن، هیدروکربنهای معطر کلره، رنگ های آکریدین و …
عوامل بیولوژیک
میکروارگانیسم های متعدد (میکروب ها، قارچ ها)، انگل های پوستی، محصولات آنها باعث آسیب های پوستی می شوند.
منابع تولید و مصارف
این عوامل اکثرا در محیط های صنعتی بروز می کنند. تماس با شرایط اقلیمی یا جوی نزد افرادی که در هوای آزاد به کارهایی مانند کشاورزی و دریانوردی مشغول هستند یک حالت متداول است. برخی از عوامل شیمیایی می توانند به عنوان آلودگی های ناخواسته که از سایر مواد شیمیایی یا مواد بینابینی حاصل می شوند در محیط کار حضور داشته باشند (مانند کروم موجود در فرآورده سیمان و تتراکلروبنزودی اکسین در روند تولید پنتاکلروفنل).
مشاغلی که احتمال تماس با عوامل ایجادکننده بیماری پوستی در آنها وجود دارد: بعضی از مهمترین گروه های در معرض عبارتند از: کشاورزان، شرایط جوی، گیاهان، عوامل بیماری های مشترک انسان و دام، حشره کش ها، آنتی بیوتیک ها یا سایر افزودنی های خوراکی حیوانات و ….)، کارگران تولید مصالح ساختمانی (سیمان و …)، کارگران ساختمان (سیمان، الیاف معدنی، رنگ ها، پلاستیک ها و ….)، کارگران تولید مواد شیمیایی (نوع تماس برحسب نوع ماده موجود)، کارگران آبکاری فلزات (پاک کننده های چربی (حلال ها) ، اسیدها و املاح فلزی)، رنگرزان، کارگران تولید پلاستیک های شیشه ای (الیاف فلزی، رزین ها)، نقاشان (رنگها، املاح فلزی، حلال ها و …) کارگران صنایع موتور (روغن های مخصوص برش و شتاب دهنده ها و ….)، پرسنل مراکز بهداشتی (داروها، آنتی بیوتیک ها، بیهوش کننده های موضعی، ضدعفونی کننده ها و….)، افراد مرتبط با حیوانات و قصابان (عوامل بیماریه ای مشترک انسان و دام).
مکانیسم عمل
عوامل فیزیکی باعث وارد آمدن آسیب های پوستی مستقیم مکانیکی، حرارتی یا تشعشعی می شوند. تقریبا علل اکثر آسیب های تحریکاتی پوست که مستقیم باعث آسیب می شوند عبارت از:
الف) تغییر در پوست.
ب) واکنش با پروتئین های پوستی (دناتوره شدن و تخریب پروتئین ها)
ج) استخراج چربی ها از لایه بیرونی پوست
د) پائین آوردن مقاومت پوستی
الرژی پوستی ناشی از واکنش عمدتا از نوع واکنش افزایش حساسیتی تأخیری می باشد. عوامل حساسیت زا با پروتئین موجود در اپیدرم ترکیب شده و ایجاد کمپلکس هاپتن پروتئین می کنند که آنتی بادی ها علیه آن تولید می شوند.
عوامل آکنه زا، غدد عرق و مجاری آن را مسدود می کنند و باعث التهاب موضعی می گردند. حساس کننده های به نورها، حساسیت پوست را نسبت به تشعشع ماوراء بنفش افزایش می دهند.
سنجش تماس
بیماری های پوستی شغلی در نتیجه برخورد مستقيم پوست با عوامل ایجادکننده حاصل می شود. بدین ترتیب تاریخچه شغلی و مدرک واضحی مبنی بر وجود عامل مورد نظر در موادی که کارگر با آنها در تماس است، یک عامل اساسی برای سنجش تماس است.
تأثیرات کلینیکی
درماتیت تماسی تحریکی مقدماتی: یکی از درماتیت های بسیار متداول شغلی می باشد. نوع حاد آن با علائم سرخی، ادم، پاپول، وزیکول ،که به شکل خطی روی دست ها، آرنج ها و صورت متمرکز می شوند، مشخص می گردد. آزمایش نوار پوستی با عوامل ایجاد کننده می تواند ضمن تحریک ، اثر محرک و اتیولوژی بیماری را تأیید نماید. علائم و نشانه های درماتیت تماسی تحریک مزمن مشابه علائم اکثر سایر درماتوزها نظیر اگزمای مزمن آلرژیک ،هیپرکراتوزو … می باشد. علیرغم آنکه عوامل ایجادکننده درماتیت حاد تحریکی معمولا واضح و آشکار هستند. اما در درماتیت های مزمن، عامل ایجاد کننده اکثر نامعلوم هستند. جراحات و زخم های حاصله، اغلب بوسیله دترژانت ها، قلیاهای ضعیف، حلال های آلی یا ترکیبات شیمیایی ضعیف یا رقیق شده که تأثیرات آنها با تأخیر بروز می کند، (یعنی تنها پس از مدتی که قدرت مقاومت پوستی از بین رفت، خود را نشان می دهند)، ایجاد می گردد. علاوه بر تأثیرات مستقیم این عوامل ، تحریکات اولیه می تواند باعث آسیب پذیری پوست به عفونت وزخم شود، بویژه زخم حاصله از عوامل حساسیت زا.
درماتیت تماسی آلرژیک (اگزما) (هر دو حالت حاد و مزمن)
دارای همان اشکال کلینیکی که در اگزمای غیرشغلی وجود دارد، می باشد. شکل حاد آن مشابه درماتیت تحریکی حاد است و فرم مزمن آن با زگیلی شدن و چاک چاک شدن تشخیص داده می شود. آزمایش چسب، منطقه ای پوستی (patch test) در تشخیص افزایش حساسیت پوستی مفید است (آزمایش Patch عبارت است از بکار بردن غلظت های غیر تحریکی از آلرژن احتمالی در بخشی از پوست غیرآلوده و سالم بیمار به مدت 24 الى 48 ساعت که در موارد مثبت، درماتیت اگزمایی در محل پوشیده شده با نوار چسبی ایجاد می شود.)
با فولیکول های عروقی مسدود و ضایعات چرکی مشخص می شود. با وجود آنکه آکنه پوستی ایجاد شده توسط روغن معدنی یا قطران زغال سنگ و قير، تنها در مناطقی از بدن ایجاد می شود که با عوامل ایجاد کننده تماس مستقیم دارند با این حال آکنه هایی که ناشی از ترکیبات معطر کلره هستند ممکن است در تمام بدن ایجاد گردد.
ضایعات میکروتروماتیک
این ضایعات توسط الیاف های معدنی ساخته شده یا طبیعی (شیشه و یا سایر سیلیکات ها) ایجاد شده و بطور مشخص باپاپول های ریز سفید رنگ یا صورتی که در مناطق تماس یافته متمرکز است، بویژه در بازوها تمیز داده می شود.
درماتیت حاد پرتو خورشیدی
به عنوان یک بیماری شغلی در نظر گرفته می شود، اگر بطور گسترده ای توسط ترکیبات فتودینامیک مورد مصرف در مشاغل تقویت شوند مثلا قير و مشتقات قیر، سولفونامیدها، فنوتیازین ها و یا تراسایکلین ها.
کانسرهای پوستی
با منشأ شغلی (کارسینومای سلول های مکعبی یا سلول های بازال، و ندرتا سایر اشکال) از سایر تومورهای غیرشغلی مشابه قابل تشخیص نمی باشد. معاینات هیستولوژیک برای تعیین تیپ و نوع تومور مفید است اما علت ایجاد کننده را مشخص نمی کنند. تومورهای شغلی پوستی، تمایل زیادی به بروز در سطح پوست دارند که بیشتر تحت تأثیر عوامل کارسینوزن بوده اند و از ضایعات پوستی پیش کانسری pre cancerous ایجاد می شود (هیپرکراتوزیس پاپیلوماتوزیس)
متداول ترین بیماریهای پوستی شغلی واگیردار عبارتند از بیماریهای مشترک انسان و حيوان: درماتوفیتوزیس، کاندیدیازیس، اریزیپلوئید، توبرکولوزیس وروکوزاو …. .
رابطه بین تماس و عوارض آن
وسعت و شدت درماتیت های تحریکی تماسی و آکنه های پوستی و بیماریهای ناشی از تشعشع بستگی به میزان تماس دارد. از طرف دیگر درماتیت آلرژیک تماسی (اگزما) حتی با مقادیر بسیار جزئی با آلرژنها ایجاد می شود.
پیش آگهی
درماتیت تحریکی، آکنه و بیماریهای عفونی، پس از حذف عامل ایجادکننده، بهبود می یابد. پیش آگهی اگزمای آلرژیک بستگی به طبیعت آلرژن و مدت زمان تأثیر خواهد داشت، اگر بیمار در مراحل اولیه از تماس دور شود و اگر تماس با عامل آلرژن محدود به محل کار باشد، بهبود کامل قاعدتا ایجاد می شود. به هر حال اگر عامل آلرژن در محیط عمومی انتشار وسیعی داشته باشد (مثل کروم، دتر ژانت ها و …)، یا اگر آلرژی ثانویه نسبت به عفونت باکتریایی در ضایعات اگزمائی ایجاد شود، تأثیرات پوستی می تواند تا پایان عمر دوام داشته باشند.
تشخیص های افتراقی
تصویر کلینیکی اکثر بیماریهای پوستی شغلی مشابه انواع غیرشغلی آن می باشند. تشخیص های افتراقی بر مبنای 2 اصل می باشد:
الف) تشخیص مناسب و صحیح ماهیت بروز بیماری به منظور جدا کردن سریع بیماری از موارد غیر شغلی (مثل پسوریازیس کف دست، هیپرکراتوزیس مایکوزیس یا اگزمای تماسی آلرژیک)
ب) تعیین عامل ایجاد کننده درماتوز شغلی (مثل افتراق اگزمای آلرژیک تماسی ناشی از کار با رزین های اپوکسی از اگزمای ناشی از افزایش حساسیت نسبت به تورپنتین در مصارف واکس در منزل). راهنمایی های عمومی زیر در تشخیص بیماریهای پوستی شغلی باید مورد توجه قرار گیرند:
تصویر کلینیکی بیماری، محل تمرکز و مسیر بیماری دقیقا منطبق با خصوصیات ثابت بیماریهای شغلی باشد.
تماس شغلی با عوامل مضر بدقت و به وضوح باید ثابت شود. یک فاصله زمانی منطقی و معقول بین بروز بیماری پوستی و اولین تماس با عامل مورد نظر وجود داشته باشد (یعنی دوره کمون زمان، انکوباسیون در بیماری های عفونی، بروز حساسیت در اگزما). در درماتیت های آلرژیک (اگزما)، آزمایش نوار چسب باید نتایج مثبت داشته و با سایر روشهای آزمایشگاهی می توان بیماری را تایید نمود.
پاسخ مثبت بیمار پس از دور شدن او از محل کار و برگشت مجدد او باید مشاهده شود.به عنوان یک در صورت خارج کردن کارگر از محل کار و تماس مجدد، باید پاسخ مثبت حاصل شود.
این قاعده کلی، آزردگی پوستی در طول مدتی که کار تعطیل می شود، بهبود می یابد (مثل تعطیلات تابستانی و پس از برگشت به کار مجددا عود می نماید. همچنین باید در نظر داشت که اگزمای غیر شغلی ممکن است در محیط کار به دلیل وجود احتمالی عوام تحریک کننده غیر اختصاصی بروز نماید. بروز یک بیماری پوستی در یک گروه کارگری معمولا نشانگر این است که بیماری دارای اتیولوژی شغلی است. هر عامل غیر شغلی ایجاد کننده بیماری باید مستثنی شود مثلا مواد شیمیایی یا سایر آلرژن ها و مواد محرک موجود در منزل، موادی که در اوقات فراغت مورد استفاده کارهای دستی قرار می گیرند و همچنین داروها.
حساسیت
افراد مبتلا به اتوپی (اگزما و سایر بیماریهای پوستی آلرژیک و همچنین آسیب های آلرژیکی در سایر اعضاء بدن به غیر از پوست)، آسیب های مزمن پوستی شامل هیپرهیدروزیس، سبورآو، ایکتیوزیس، پیگمانتاسیون غیر عادی و ضایعات پوستی پیش کانسری دارای حساسیت بیشتری هستند.
معاینات بهداشتی
معاینات قبل از استخدام
این معاینات باید شامل تاریخچه پزشکی و معاینات فیزیکی باتوجه ویژه روی پوست (پوست تمام بدن) و انواع آلرژی ها ( آتوپی) باشد.
معاینات دوره ای
این معاینات عین مشابه معاینات قبل از استخدام هستند. آزمایش نوار چسب پوستی برای غربال کردن افراد بدون علامت توصیه نمی گردد. تناوب بين معاینات معمولا از 6 ماه تا 2 سال می باشد که بستگی به میزان تماس در محیط کار خواهد داشت.
اقدامات درمانی ویژه
بیماران مبتلا به درماتیت آلرژیک تماسی شغلی (اگزما) تقریبا در تمام موارد نیاز به انتقال به محل کاری که فاقد عوامل آلرژن مربوطه است، دارند. بیماران مبتلا به درماتیت تحریکی و سایر آسیب های حاد غیر آلرژیک باید بدون تأخيراز تماس برحذر شده و تنها وقتی اجازه برگشت به کار قبلی دارند که عامل ایجادکننده بیماری تحت کنترل درآمده باشد، ضروری است در شرایط پیش کانسر قطع تماس دائمی با عوامل ایجادکننده لازم است.
اقدامات کنترل و پیشگیری
در مواقعی که امکان داشته باشد، کلیه آلرژن های قوی، حساسیت زاها و سرطان زاها با مواد کم خطرتر، جایگزین شوند. تماس پوستی، با عوامل ایجادکننده را با استفاده از وسایل کنترل تکنیکی باید محدود نمود کلید محافظت مؤثر عبارت از حذف تماس پوستی با آنهاست.
لباس های محافظتی، پیش بند، دستکش یا کرم های محافظت کننده، پوتین و ماسک های صورت ممکن است ضروری باشند. تسهیلات اساسی برای نظافت و بهداشت فردی (مثل دوش و …) باید مهیا باشد، و افراد را باید به استفاده از آنها تشویق و یا الزام نمود.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ 140 سوال تستی بیماری های پوستی ناشی از کار + پاسخنامه تشریحی
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)