بهداشت محیط مدارس

بهداشت محیط مدارس

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 10

مجموعه اقداماتی است که باعث می شود محیط آموزشگاه به گونه ای گردد که هیچ اثر نامطلوبی بر سلامت جسمی – روانی و اجتماعی دانش آموزان برجای نگذارد.

این مطلب بروزرسانی شد و فایل بهداشت محیط مدارس با موضوعات زیر پیوست شد

تعلیم و تربیت در شرایط ایمن و بهداشتی و برخورداری از خدمات حمایتی یکی از حقوق مسلم فردی و اجتماعی کودکان است. هدف کارشناسان بهداشت محیط نظارت عالی بر شرایط بهداشتی مدارس تحت پوشش است (ملکوتیان و همکاران،1386).

محل احداث مدرسه

نبایستی در مسیر و مجاورت عوامل آلودگی زا باشد.

کارخانجات صنعتی، شیمیایی، محل دفن زباله و فاضلاب شهری دامداری، مرغداری، دباغ خانه، کشتارگاه، گروه آجرپزی و محل انباشت کود نبایستی در جوار: بیمارستان، تیمارستان، گورستان، زندان، خطوط راه آهن، بزرگراه ها، حریم کابل های فشار قوی، خطوط گازرسانی، پمپ بنزین، پست زمینی فشار قوی و محل عرضه انبارهای مواد محترقه و منفجره و ترکیبات شیمیایی باشد (ملکوتیان و همکاران،1386).

حداقل فاصله تا مکان های نامناسب با مدرسه

در صورت اجتناب ناپذیری ساخت مدرسه در نزدیک محیط های نامناسب باید حداقل 500 متر با مرکز ذکر شده فاصله داشته باشد.

معیار مساحت مناسب جهت احداث مدرسه

• تعداد طبقات: ابتدایی و راهنمایی حتی الامکان دو طبقه، متناسب با تعداد دانش آموزان، متناسب با دوره: ابتدایی، راهنمایی، متوسطه، متناسب با نظرات: معاونت تربیت بدنی و تندرستی، ضوابط سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس: استاندارد ملی 2086 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (خالصی،1380).
• وضعیت ساختمان مدرسه از نظر دستشویی، توالت، آبخوری، سیستم دفع فاضلاب و زباله، بوفه و کلاس های درس محوطه مدرسه.
• در جانمایی سرویس های بهداشتی اصول زیر می­بایستی رعایت گردد:
• موجب آلودگی خاک های سطحی نشود.
• در معرض باد غالب قرار نگیرد.
• امکان دسترسی راحت برای استفاده کنندگان فراهم باشد.
• امکان توسعه آنی این فضاها در صورت افزایش ظرفیت مدارس وجود داشته باشد.
• استقرار آبخوری در داخل فضای سرویس های بهداشتی مطلقاً ممنوع است.
• مکان استقرار سرویس های بهداشتی دارای فاصله مناسب با کلاس ها و سایر فضاهای آموزشی باشد.
• در صورتی که تعداد سرویس های توالت بیش از 4 چشم باشد. تعبیه دو ورودی و خروجی الزامی است (ملکوتیان و همکاران،1386).
• عرض دهنه ورودی 1.2 متر نباشد.
• محل تعبیه ورودی در دسترس مستقیم با فضای دستشویی ها بوده و دارای دید مستقیم به فضای توالت ها نباشد.

چون سرویس های بهداشتی معمولاً روی کرسی چینی احداث می­شود. تعبیه حداقل 3 پله با ارتفاع مناسب مطابق با مشخصات مندرج در استاندارد ملی ایران الزامی است.

اهمیت تامین بهداشت محیط:

تعلیم و تربیت در شرایط ایمن – بهداشتی و برخورداری از خدمات حمایتی یکی از حقوق مسلم فردی و اجتماعی کودکان است. لذا دارا بودن فاکتورهای بهداشتی ساختمان نظیر گنجایش کلاس، نور، تهویه، دما، سروصدا، امکانات ایمنی، وسایل پیشگیری و مقابله با حوادث و رخدادهای احتمالی, نظافت و پاکیزگی آموزشگاه، سیستم جمع آوری و دفع زباله, تجهیزات استاندارد و بهبود شرایط بهداشتی در محیط آموزشی بایستی در اولویت قرار گیرد.

در این راستا دفتر بهداشت و تغذیه بعنوان متولی بهداشت مدارس فعالیت های موثر و فزاینده ای را در خصوص تامین بهداشت محیط مدارس صورت داده است. از طرف دیگر چون مدارس با داشتن بیش از یک سوم جمعیت کشور مهمترین پایگاه تغییر رفتارهای زیست محیطی فرد و جامعه می باشند و با توجه به افزایش روز افزون معضلات زیست محیطی و اهمیت آن برای نسل آینده، آموزش و اجرای برنامه های زیست محیطی در مدارس یکی دیگر از فعالیت های این دفتر می باشد که پر واضح است بدون مشارکت های برون بخشی و سازمان های مرتبط با محیط زیست نتیجه مطلوب دست نخواهد داد.

طرح ها و برنامه های زیست محیطی:

برنامه های ریست محیطی مدارس

• انتخاب مدرسه سالم: هدف از اجرای این طرح ارتقاء شاخصهای بهداشتی ساختمان و محیط آموزشگاه بوده است که با ایجاد رقابت بین مسئولین مدرسه و جلب همکاری سازمان ها به نتیجه رسیده است و بسیاری از مدارس در گروه مدرسه سالم قرارگرفته اند.
• بهداشت یاران: این برنامه با هدف جلب مشارکت دانش آموزان در اداره امور بهداشت مدارس و در 4 گروه بهداشت یار, کلاس بهداشت یار محیط  بهداشت یار مواد غذایی و آموزش یار بهداشت اجرا می شود که هر گروه پس از آموزش های لازم به انجام وظیفه می پردازند. بهداشت یار محیط به آموزش موضوعات مرتبط به سایر دانش آموزان پرداخته و وظیفه نظارت بر بهداشت محیط مدرسه را به عهده دارد.
• بازیافت کاغذ: در این طرح مشارکتی هدف این بوده است که از کاغذهای باطله تولید شده در آموزشگاه ها بعنوان مواد بازیافتی استفاده شده در آموزشگاه ها بعنوان مواد بازیافتی استفاده شده و فرهنگ صحیح مصرف با دید اجتماعی – اقتصادی در بین دانش آموزان ایجاد گردد.
• لوله کشی صابون مایع: هدف این طرح ارتقاء بهداشت در مدارس و ایجاد فرهنگ بهداشتی در بین دانش آموزان است. بعضی مناطق 100% مدارس لوله کشی صابون مایع دارند.
• بررسی وضعیت فضای فیزیکی مدارس: در این برنامه با بررسی فضای فیزیکی همه مدارس سعی براین است تا نیازهای مدارس اولویت بندی شده و برنامه ریزی جامع در جهت بهینه سازی فضای فیزیکی آموزشگاه ها انجام گیرد.

ایام زیست محیطی:

• 29 دیماه روز هوای پاک: این برنامه هر ساله در شهرهای بزرگ صورت می پذیرد و طی آن ضمن برگزاری مسابقات، توزیع بروشورهای آموزشی و انجام مراسم نمادین سعی در ارتقاء آگاهی های زیست محیطی دانش آموزان شده است.
• 2 اسفند روز زمین پاک: این حرکت از سال 80 و از طرف سازمان حفاظت محیط زیست آغاز شده است و در این روز دانش آموزان ضمن پاکسازی محیط مدرسه و برنامه های متنوع با فرهنگ صحیح مصرف و اهمیت حفظ محیط زندگی خود آشنا می گردند.
• 22 تا 15 اسفند روز درخت کاری و هفته منابع طبیعی: در این هفته دانش آموزان با اهمیت فضای سبز و منابع طبیعی آشنا شده وبا انجام برنامه های مختلف نظیر کاشت نهال، بهسازی فضای سبز، بازدید از منابع طبیعی و…آموخته های خود را به نمایش می گذارند.
• 24تا 18 فروردین هفته بهداشت مدارس: یک روز در این هفته به بهداشت محیط اختصاص دارد و هر ساله مراسم با شکوهی در مدارس اجرا می گردد.
• 10 خرداد روز جهانی دخانیات: با توزیع و آموزش مطالب آموزشی، دانش آموزان مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی استعمال دخانیات را فرا می گیرند.
• 15خرداد روز جهانی محیط زیست: فعالیت های مختلفی به مناسبت این روز اجرا می شود از جمله آموزش های زیست محیطی و نیز بازدید از موزه های حیات وحش و …
• 11 تا 5 تیر ماه نمایشگاه بین المللی محیط زیست: هر ساله این دفتر فعالیت های زیست محیطی خود را به عرضه گذاشته و در سال های پیشین مقام نخست آموزش های سبز را کسب نموده است.

انتشارات زیست محیطی:

بروشورهای آموزشی در زمینه های بهداشت محیط، رنگ و روشنایی در مدارس، آلودگی هوا، آلودگی صوتی و …

راهنمای بهداشت در مدارس – اداره کل تغذیه و بهداشت مدارس انتشارات کامران

بهداشت و محیط زیست – عباس خالصی انتشارات بعثت

محیط زیست خود را حفظ کنیم – انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست

بچه ها مواظب باشید – اداره کل تغذیه و بهداشت مدارس مدارس انتشارات تربیت

دانستنی های زیست محیطی – انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست

خانواده و بهداشت محیط – معاونت پرورشی – انتشارات تربیت

با محیط زیست خود آشنا شویم.

حتما بخوانید:

⇐ بررسی شرایط ایمنی و بهداشت در مدارس

⇐ آيين نامه بهداشت محيط مدارس

⇐ پيام های بهداشت مدارس

منبع: http://www.environmentalhealth.ir/3