بازرسی مخازن تحت فشار

بازرسی مخازن تحت فشار

Summary of Pressure Vessels Inspection

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 11

امروزه به دلیل توسعه روزافزون صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و نیروگاهها و ساخت هزاران مخازن تحت فشاری که در آنها کاربرد دارند، بازرسی مخازن تحت فشار از اهمیت خاصی برخوردار است. بعضی از این تجهیزات خیلی پیچیده میباشند و برخی دیگر مثل مخازن اتمسفریک از نظر طراحی نسبتا ساده هستند. گستره وسیعی از انواع مخازن تحت فشار وجود دارد ولی بازرسی آنها تقریبا مشابه می باشد

مخازن تحت فشار خطرناک هستند .در هنگام بهره برداری حاوی مقادیر زیادی انرژی ذخیره شده میباشند که در صورت تخریب، می توانند فاجعه بزرگی بوجود آورند. بنابراین مهمترین هدف یا (Fitness for Purpose) بازرسی مخازن، این است که از ایمن بودن و سلامت مخازن آگاهی لازم را بدست آوریم. عوامل زیادی برروی این مسئله تاثیر می گذارند مانند کیفیت طراحی، خزش، خستگی، مقاومت به خوردگی، مهارت سازنده مخزن، صلاحیت بازرسین و…

اما چگونه می توانیم این سلامتی و بی عیب بودن مخازن را تضمین کنیم؟ خوشبختانه بیش از صد سال تجربه صنایع در این خصوص وجود دارد و کدها، استانداردها و دستورالعمل های کارخانه ای بیشماری وجود دارند که میتوانند به شما در این موضوع کمک کنند..

شاید بتوان مواردی که سلامتی مخزن را تضمین می کند بطور خلاصه بصورت ذیل بیان نمود.

• ارزیابی طراحی مخزن توسط یک سازمان مستقل، بطور مثال توسط یک موسسه شخص ثالث.
• استفاده از موادی که قابلیت ردیابی و شناسایی دارند.
• بکارگیری تست های غیر مخرب و در صورت لزوم تست های مخرب بر روی نمونه ها .
• انجام تستهای فشار .
• و نهایتا کنترل و بازرسی مناسب و به اندازه کافی در فرایندهای مختلف تولید مخزن.

هدف یا Fitness For Purpose) FFP) در بازرسی یک مخزن تحت فشار

هدف در بازرسی یک مخزن تحت فشار اطمینان از عملکرد صحیح و ایمنی کامل آن در حین سرویس، دقیقًا مطابق با درخواست مصرف کننده می باشد. مهمترین مرحله از یک فعالیت بازرسی تشخیص و درک عمیق از FFP در رابطه با  آن مرحله از بازرسی می باشد. در پروژه های بزرگ سازمانهای متعددی از قبیل کارفرما، پیمانکار اصلی، مشاور، بازرسی شخص ثالث، پیمانکاران فرعی و … ایفای نقش می نمایند. در این سازمان ها بازرسی و عملیات کنترلی با کیفیت و کمیت متفاوتی صورت می پذیرد ولی می توان گفت هدف یا FFP در تمام آنها مشترک است (به شکل های۲ و ۳ توجه فرمائید).

هدف از بازرسی مخازن تحت فشار

استراتژی مصرف کننده (کارفرما) در نیل به FFP شامل ۲ قسمت می باشد:

1. تا حد ممکن حضورشان در مسائل و ریسک های فنی کم رنگ و محدود باشد.
2. ارائه فلوچارتی که در آن مسئولیت ها و فعالیت های لایه های مختلف بازرسی و ارتباط آنها مشخص می شود .

باید توجه نمود که بازرسی به اندازه و مقدار کافی صورت پذیرد. این موضوع در شکل 4 با نقطه Z مشخص شده است. یعنی در دو طرف این نقطه روی محور افقی احتمال از دست دادن هدف یا FFP وجود دارد.

برنامه ریزی در بازرسی مخازن

بازرسی خیلی کم ( سمت چپ نقطه Z)، نمی تواند مشکلات و مغایرت های احتمالی را نمایان سازد و از طرفی بازرسی خیلی زیاد نیز سبب می شود علاوه بر صرف منابع مالی زیاد به بی راهه کشیده شویم.

نقطه Z برای رده های مختلف بازرسی متفاوت است. این موضوع در مدرکی به نام Inspection Test Plan مشخص می شود QCP یا ITP سندی است که در آن برای کلیه فعالیت های تست و بازرسی برنامه ریزی شده و در  آن نقش کلیه سازمان های بازرسی، نوع تست و فعالیت ها، معیار و استانداردهای مرجع و … مشخص شده است.

نکات مهم در بازرسی مخازن تحت فشار

1- بازرسی مواد ورودی ، علامت گذاری و انتقال حک مشخصات

یکی از مهمترین مراحل بازرسی یک مخزن ، بازرسی مواد ورودی به فرآیند ساخت و اطمینان از انطباق آنها با گواهینامه های مواد و همچنین الزامات مشخص شده در استاندارد مواد و الزامات فنی پروژه می باشد. بنابراین بازرس باید با روش های تست مواد و استاندارد های مواد آشنا باشد این موضوع شامل مواد پایه و مواد مصرفی جوش می باشد. مثلاً ASME Sec. II مشخصات و الزامات فنی موادی را که در ساخت مخازن استفاده می شوند توضیح داده است. از، طرف دیگر باید کلیه مواد مورد استفاده در ساخت مخزن قابل شناسایی و ردیابی باشند بطوری که هنگام برش و تهیه هر قطعه از مواد بازرسی شده ، انتقال حک مشخصات روی قطعات جدید با نظارت بازرس صورت پذیرد.

2- بازرسی و کنترل مدارک فنی قبل از فرایند ساخت:

قبل از فرایند ساخت و به منظور اطمینان از وجود شرایط مناسب برای ساخت مخزن می بایست مدارک مهم مورد بازرسی و کنترل قرار گرفته و از وجود آنها اطمینان حاصل نمود .برخی از این مدارک عبارتند از :

برنامه های تست و بازرسی (ITP)

در کلیه مراحل بازرسی مخزن می بایست ITP  مد نظر قرار گیرد. سند ITP حداقل باید موارد ذیل مشخص  در شده باشد:

• نوع فعالیت تست و بازرسی و میزان آن توسط هر لایه بازرسی.
• نحوه حضور و فعالیت لایه های مختلف بازرسی و اینکه چه کسی یا چه واحدی بای ستی گذارشات را تهیه و  تایید نماید.
• اسناد و مراجع استانداردی و روش های تست و بازرسی که در آن مرحله به آن نیاز است .

کنترل مدارک جوشکاری

از آنجایی که جوشکاری از جمله فرایند های ویژه محسوب می گردد، در تولید یک محصول از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدیهی است تضمین کیفیت یک مخزن ساخته شده از طریق جوشکاری مستلزم استفاده از روش جوشکاری مناسب و مطمئن و همچنین اجرای آن توسط جوشکاران ماهر و تائید صلاحیت شده می باشد . قبل از شروع هر گونه فعالیت جوشکاری روی مخزن می بایست از وجود مدارک جوشکاری از قبیل  PQR ، WPS و WPQ اطمینان حاصل نمود.

کنترل برنامه تست های غیر مخرب (NDT Map)

این سند به بازرس کمک می کند که برای چه مواردی از مخزن، چه نوع تست و یا بازرسی و به چه میزان لازم است. معمولاً این سند را مهندسین طراح تهیه می کنند و تهیه آن با توجه به نکات و الزامات استانداردی و همچنین تست ها و مراحل بازرسی که مشتری در الزامات فنی پروژه مشخص نموده انجام می شود.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ ایمنی دیگ های بخار و مخازن تحت فشار

⇐ اصول ایمنی در مخازن تحت فشار

⇐ دستورالعمل بازرسی و تعمیر مخازن تحت فشار