ایمنی گازهای طبی در بیمارستان

ایمنی گازهای طبی در بیمارستان

نظر به اهميت موضوع و گستردگي استفاده از گازهاي طبي در درمان و با توجه به اينكه گاهي در بعضي از مراكز درماني كشور با يك اشتباه ساده در نحوه استفاده ، بي توجهي به خلوص و ناخالصي گازها ، عدم استفاده از اتصالات مناسب ، بي دقتي در رنگ آميزي‌ ‌و انجام ندادن آزمون هاي دوره اي سيلندرها، اهميت ندادن به نكات ايمني و كيفي اتاق مركزي گازها و همچنين فراموشي موضوع مهمي چون آموزش پرسنل مرتبط با اين امور، زندگي يك يا چند بيمار به خطر افتاده و اتفاقات ناگوار آشكار و پنهاني به وقوع مي پيوندد لذا ضرورت ايجاب مي كند كه در به كارگيري ضوابط ودستورالعمل هاي استاندارد در اين زمينه دقت خاص به عمل آيد . اميد است شرايط به گونه اي برنامه ريزي شود تا در به كارگيري گازهاي طبي خطري متوجه افراد نشود.

گازهاي طبي

گازهاي طبي شامل كليه گازهاي بيهوشي ، گاز اكسيژن ، دي اكسيد كربن و هواي فشرده است كه در اين دستورالعمل به دليل گستردگي موضوع فقط به گازهاي O2,CO2،N2O و هواي فشرده اشاره مي شود . ضمن اينكه به اختصار به سيستم خلاء نيز اشاره شده است.

دي اكسيد كربنCO2  

غلظت اين گاز در مصارف طبي بايد 99 % باشد و ميزان غلطت گاز منواكسيد كربن در آن نبايد از PPM 10 تجاوز كند زيرا در غلظت هاي بيشتر اگر در مجاورت سلول هاي پوششي ريه قرار گيرد ايجاد مسموميت و خفگي مي كند، در ضمن وجود اين گاز با غلظت بالا در لقاح مصنوعي(IVF) و ايجاد فضايي با حجم بيشتر از طبيعي ( پر از گاز ) الزامي است زيرا  اين فرايند فقط در محيط غني شده از 2CO قابل انجام است .

اكسيد نيتروژن N2O 

اين گاز  در اعمال بيهوشي استفاده مي شود. استنشاق اين گاز با مخلوط اكسيژن باعث بيهوشي مي شود و درجه خلوص آن بايد حداقل 99 % باشد . از ناخالصي هاي موجود در اين گاز مي توان به منواكسيد كربن و اكسيدهاي بالاتر نيتروژن خصوصا N2O اشاره كرد. اين اكسيدها در غلظت هاي بيش از VPM 50 رفلكس تنفسي را از بين برده ، باعث گرفتگي حنجره ، سيانور و بالاخره مرگ مي شود.
كاربرد  ديگر اين گاز در اعمال فريز داخل رحمي ( كرايو ) است. در اين عمل سرپايي ، گاز اكسيد نيتروژن از خلال يك منفذ بسيار كوچك عبور مي كند و به دليل افت فشار ناگهاني از محيط حرارت گرفته و باعث منجمد شدن بافت رحمي مي شود. به دليل استفاده همزمان از اين گاز و اكسيژن در بيهوشي و با توجه به مقدار جريان هر دو گاز در واحد زمان ، بايد از غلظت مناسب و استاندارد اين گاز مطمئن بود .
كاهش غلظت N2O در بيهوشي ها باعث مي شود كه سرعت عمل گاز پايين آمده و بيهوشي در مدت طولاني تري حاصل شود و همچنين در كرايو ، درجه انجماد پايين آمده و به دليل طولاني‌تر شدن عمل ، بيمار بي طاقت شده و اعتراض بدون كلام خود را با بي تابي و برافروختگي چهره بيان مي دارد .
مطالعات انجام شده حاكي است ميزان تماس طولاني و مستقيم با N2O و ايجاد حالاتي چون سقط مكرر جنين ، آسيب به اعضاي تناسلي زنان و بيماري MS  ارتباط وجود دارد .

اثرات دارويي
اكسيد نيتروژن سريعا توسط آلوئول هاي ريه جذب مي شود . 100 ميلي ليتر خون حدود 45 ميلي ليتر N2O را توسط پلاسما حمل مي كند . اين گاز با هموگلوبين حمل نشده ودر هيچ واكنش شيميايي در بدن دخالت نمي كند .
دو فاكتور اصلي كه در ايجاد بيهوشي توسط N2O دخالت دارند ، عبارتند از :
1 ـ حلاليت بيشتر N2O در پلاسما و حمل بيشترN2O به جاي اكسيژن
2 ـ جايگزيني و تجمع N2O در سلول هاي مغزي به جاي اكسيژن

اكسيژن O2
اكسيژن را مي توان از طريق تجزيه هوا تهيه كرد. اين گاز  پرمصرف ترين گاز طبي در بيمارستان است و جهت ادامه حيات ، در اكثر بخش هاي بيمارستان ازجمله اتاق هاي بستري ، اتاق عمل ، اتاق مراقبت پس از عمل ( ريكاوري ) ، بخش مراقبت بيماران قلبي ، بخش نوزادان ، بخش زايمان و اورژانس كاربرد دارد . اين گاز از لحاظ انفجار و احتراق بسيار خطرناك است و واكنش آن با هيدروژن بسيار گرماده است .

ادامه موضوعات زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• تاثیر غلظت و فشار اکسیژن

• هوای فشرده AIR

• سیلندرهای گاز طبی

• سیستم سانترال

• و …

حتما بخوانید:

⇐ ارزیابی ریسک به روش JSA در بیمارستان

⇐ ایمنی در بیمارستان ها و مراکز درمانی

⇐ پاورپوینت ایمنی و بهداشت در بیمارستان ppt

⇐ اصول طراحی سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی

⇐ بررسی مسائل ایمنی و بهداشتی بیمارستان امام علی(ع) بجنورد

⇐ آشنایی با اصول تهویه و بهداشت هوا در بیمارستان