استخراج مخاطرات کشور

دکتر حمیدرضا خانکه

فرمت: Word   تعداد صفحات: 8

مقدمه

حوادث و بلایا چیزی بیش از فوریت های معمول از قبیل تصادفات جاده­ای، جراحات شخصی و آتش ­سوزی های خانگی می­ باشند که توسط اکثر جوامع تجربه می ­شوند. حادثه باید اثرات انسانی یا اقتصادی و محیطی داشته باشد به گونه ای که تطابق با آن فراتر از توان مقابله ­ای جامعه حادثه­ دیده باشد و بازگشت به زندگی عادی بدون کمک های بیرونی امکان­پذیر نباشد(1).

حوادث طبیعی طی دهه‌ی اخیر در دنیا، زندگی حداقل 800 میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده و منجر به مرگ هزاران نفر و آسیب اقتصادی بیش از 50 میلیارد دلار شده است. از طرفی به دنبال افزایش تراکم جمعیت در مناطق مختلف کره زمین، اسکان انسانها در مناطق حادثه‌خیز بیشتر شده است و تعداد زیادی از افراد به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر حوادث قرار می‌گیرند(2). داده های اولیه مرکز تحقیق بر اپیدمیولوژی بلایا[1] نشان می دهد در نیمه اول سال 2017، 149 حادثه  طبیعی در 73 کشور رخ داده است که تاثیر آن منجر به مرگ 3،162 نفر، شده است و بیش از 80 میلیون نفر از افراد تحت تاثیر[2] قرار گرفتند و بیش از 32.4 میلیارد دلار خسارت ایجاد شده است.

عمده ترین حوادث سیل و رانش زمین در آسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا بودند(3). بیش از 90 درصد از مجموع افراد آسیب دیده و 50 درصد خسارات مالی و جانی حوادث طبیعی، مربوط به قارة آسیا می باشد (4)، کشور ما ایران نیز با توجه به موقعیت اقلیمی و جغرافیایی آن یکی از کشورهاي پرخطر جهان ازنظر وقوع حوادث و بلایا است. ایران همواره جزو 10 کشور بلاخیز از نظر آمار وقوع بلایاي طبیعی و مرگ و میر ناشی از آن بوده است، چنانکه از 1900 تا 2015 رخداد حدود 190 مورد بلایا در ایران ثبت شده است. به طورکلی از 43 نوع بلایاي طبیعی شناخته شده در دنیا، 31 نوع آن در کشور ما به وقوع می پیوندد (5). در مناطق مختلف کشور، انواع حوادث و بلایاي طبیعی همچون سیل، زمین لرزه، زمین لغزش، سقوط بهمن، خشکسالی و غیره و نیز حوادث انسان ساخت همچون حوادث ترافیکی، سقوط هواپیما، حوادث صنعتی و … همواره در حال وقوع است.

بیش از 93 ٪ از مساحت کشور در معرض خطر متوسط رو به بالا از نظر امکان وقوع زلزله قرار دارد و حدوداً هر دو سال یک بار زلزله هاي بزرگی در مناطق مختلف به وقوع می پیوندد. زلزله در طی 90 سال گذشته جان بیش از 180000 نفر را گرفته است. نمونه آن در سال 2003 ، بدترین حادثۀ طبیعی قرن اخیر ایران در بم اتفاق افتاد؛ زمین لرزه اي با بیش از 30000 کشته و تخریب بیش از 80 درصد(6).

گام اول در شناخت و کاهش خطر بلایا بنا به گستردگی تاثیرات سلامتی آن بر جامعه، ارزیابی و تهیه نقشه خطر است. رویکرد جدید مدیریت حوادث و بلایا در جهان، شناخت و کاهش خطر بلایا در راستای اسناد ملی و بین المللی است. با اینکه کشور ایران یکی از بلاخیز ترین کشورها در جهان بشمار می رود، مطالعات بسیار کمی در ارتباط با تهیه نقشه خطر، خصوصا بررسی مخاطرات انجام شده است. مخاطره پدیده یا فعالیت انسانی است که به طور بالقوه دارای توان ایجاد آسیب های جانی، زیست محیطی، اموال عمومی و خصوصی، زیرساخت ها و امور اقتصادی می باشد.

شناسایی مخاطرات هر منطقه جغرافیایی و آگاهی از چگونگی رفتار آن مخاطره، یکی از اساسی ترین اقدامات جهت پیش بینی و شناسایی مشکلات حاصل از بلایا و در نظر گرفتن امکانات لازم در زمان و مکان مناسب و مقتضی است.

لذا از آنجا که … یکی از  سازمانهایی است که در هدایت، هماهنگی و کنترل عملیات های اضطراری درحوادث و سوانح شهر نقش انکارناپذیری دارد این مطالعه در جهت استخراج مخاطرات کشور طراحی گردیده است.

اهداف‌اختصاصی:

1. بررسی و استخراج مخاطرات کشور با استفاده از ابزار بومی طراحی شده به تفکیک استان ها
2. الویت بندی مخاطرات در هر استان

اهداف‌ كاربردی:

کاهش خطرات ناشی از وقوع مخاطرات در کشور، کاهش آسیب پذیری کشور در مقابل حوادث طبیعی، افزایش آمادگی و افزایش توان و ظرفیت پاسخ و بازیابی در مقابل حوادث طبیعی

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ روش های ارزیابی خطرات بهداشتی بالقوه در محیط کار

⇐ ارزیابی شاخص ایمنی در محیط کار