ارگونومی پرستاران
ارگونومی پرستاران
ارگونومی پرستاران
محيط كار عاملي مهم است كه در كارايي كاركنان تاثير مستقيم دارد. با توجه به اينكه اكثريت محيطهاي كاري اصول اوليه ارگونومي را رعايت نمي نمايند و اين عدم توجه به اصول اوليه مسبب ايجاد ريسك فاكتورهاي ارگونومي و سبب بروز مشكلاتي براي كاركنان مي گردد و همچنين سلامتي كاركنان را نيز به خطر مي اندازد.
سلامتی شغلی
- انطباق شغل با توانايی افراد
- کنترل فرد بر روی کار
- افزايش مهارت
- ايجاد اين فرصت که افراد بتواند روابط مناسبی با همکاران داشته باشند
- داشتن اطلاعات کافی در خصوص کارايی افراد و بازخوراند آن به افراد و سيستم
- جلوگيری از تبعيض و خشونت
- جلوگيري از استرس هاي ناشي از بار کاری زیاد, کمبود امکانات, حساس بودن کار, درگیری کار, شب کاری و مسئولیت خانوادگی, ترس از ابتلا به بیماری های واگیر و خطرناک
کارکنان شاغل در بيمارستان در معرض عوامل زيان آور محيط کار مي باشند. اين عوامل شامل استرسهاي ناشي از کار وعدم سازماندهي کارمتناسب با وضعيت کارکنان و وجود عوامل زيان آور فيزيكي و شيميايي است. استفاده از وسايل و ابزار غير
ارگونوميك درمحيط کارمي باشد که مسبب اصلي ايجاد بيماريهاي شغلي در ميان آنان مي باشد. نظر به اينكه اکثر کارکنان شاغل در بيمارستان زن مي باشند.
بيماريهاي ناشي از کار
- ناراحتي اسكلتي و عضلاني
- افسردگي
- مبتلا به بيماريهاي صعب العلاج
- ناراحتيهاي پوستي
- مشكل تنفسي
ناراحتي اسكلتي عضلاني
در بالا تنه (كمر درد، گردن درد, شانه درد و …)
|
نارحتی های اسکلتی-عضلانی |
درصد |
| گردن درد |
54% |
|
درد شانه |
44% |
| درد بازو و ساعد |
22% |
|
درد مچ دست |
36% |
| درد در ناحیه پشت |
46% |
|
درد در کمر |
54% |
درد در پایین تنه (زانو درد, درد مچ پا و …)
|
نارحتی های اسکلتی-عضلانی |
درصد |
| درد در ناحیه نشیمنگاه |
34% |
|
درد در زانو و پا |
56% |
| ناحیه مچ پا و انگشتان |
54% |
نحوه انجام کار در ايستگاه پرستاري هم به صورت ايستاده و هم به صورت نشسته می باشد و به طور ميانگين ساعات کار در وضعيت ايستاده بنا به نظر مسئولان بخش های مورد انتخابی و پرستاران مورد ارزيابی شده و بنا به حجم کار مابين 4-6 ساعت می باشد.
در واقع مي توان گفت كه با توجه به نوع كار پرستاري نيازمند ايستادن و راه رفتن به مدت بيشتر از چهار ساعت در هر شيفت مي باشد.
وضعيت ايستگاه پرستاري مي توان گفت كه طراحي محيط كار در بخشهاي مورد بازديد نامناسب مي باشد به طوري كه اين مسئله سبب مي شود كه پرستاران در حين كار بدن آنان (گردن ,كمر, ساعد, مچ دست ,پاها) در معرض حركات تكراري خمش و پيچيش باشد بارها در طي شيفت كاري در محدوه خارج از حد دسترسي وسايل را جابجا نموده اند يا اينكه در ارتفاع بالاتر از حد شانه در حال تنظيم تجهيزات بوده اند. لازم به ذكر است كه هرچه ارتفاع اين وسايل و تجهيزات بالاتر از حد شانه باشد انجام هرگونه تكرار فعاليت در اين منطقه سبب بالا رفتن شانه و قرار گرفتن عضلات شانه و گردن در حالت استاتيك شود. و اين مسئله سبب خستگي عضله مي شود در طي زمان سبب ايجاد درد در عضله مي شود.
با توجه به اينكه از عوارض ابتلالا به دردهاي اسكلتي عضلاني كاهش فعاليتهاي روزانه فرد بر اثر درد و ترس از شدت يافتن درد ميباشد كه اين مسئله سبب افسردگي فرد به مرور زمان مي گردد.
يكي از مشاغلي كه زن مجبور به استفاده از قدرت عضلاني و حمل مي باشد شغل پرستاري مي باشد و همچنين با در نظر گرفتن اين حقيقت اكثر كاركنان پرستار در بيمارستان زن مي باشند. اين كاركنان زن عهده دار مسئوليت مراقبت و انجام امور
مربوط به خانواده مي باشند, طي دوران بارداري و شيردهي و همزمان بودن اين مسئوليتها با عوامل زيان آور موجود در محل
كار مي توانند باعث افزايش ابتلا به ناراحتي هاي اسكلتي و عضلاني بشود.
در تحقيقاتي كه در سال 2002 انجام گرفت مشخص گرديد كه 27.8 % از مصاحبه شوندگان از ناراحتي هاي اسكلتي عضلاني رنج مي برند و از ميان افرادي كه براي اين تحقيق انتخاب شده بودند زنان بيشترين درصد ابتلاء را داشتند.
بنا به تحقيقات به عمل آمده توسط 1987 ارتباط بسيار نزديكي بين ناراحتي هاي پشت و كار فيزيكي و بلند كردن و همزمان با چرخش از ناحيه كمر وجود دارد بخصوص اگر فرد مجبور به حمل و بلندن كردن شي و اجسام سنگين در حالت دولا و خم از ناحيه كمر باشند.
با توجه به تحقيقات انجام شده مشخص گرديده سيستم عضلاني در زنان بعلت كوچك بودن در ناحيه بالا تنه نسبت به عضلات بالا تنه مردان داراي قدرت كمتري است و يا به عبارتي ضعيف تر عمل مي كند.
سطح مناسب براي بدن كه كمر نياز به خمش و چرخش نباشد
سطح مناسب کار
همچنين استفاده از حركات تكراري و Posture نامناسب سبب بروز خطرات و ناراحتي هاي اسكلتي مي گردد. با توجه به اينكه پرستار هنگام كار يكسري حركات يكنواخت و تكراري و ثابت را انجام مي دهد. براي مثال جهت بلند كردن و حمل بيمار نامناسب Posture ويا وسايل پرستاران نيازمند استفاده از انواع مانند خم شدن از ناحيه كمر و چرخش كمر و فشار بيش از حد به مهره هاي كمري در هنگام حمل و كمك به بيمار مي باشند.
مواردی که سبب ايجاد ناراحتهاي اسكلتي و عضلاني مي کند ارتباطی به محيط کار ندارد
- ژنتيک
- سن
- توانايی فيزيکی
- بهداشت عمومی
- فاکتورهای روانی نارضايتی شغلی و کارهای تکراری و يکنواخت و محدوديت شغلی و عدم کنترل بر کار
با توجه به مطالعات ارگونوميكي انجام گرفته ،همراه شدن فاكتورهايي از قبيل انجام كارهاي فيزيكي، مشكلات رواني و
استعداد افراد ، نيز در بروز ناراحتي هاي اسكلتي عضلاني موثر بوده است.
پيشنهادات
اجراي برنامه اصلاحي با توجه به ارزيابيهاي ارگونوميكي كه از محيط بيمارستان بعمل آمد با توجه به اولويت و امكان اجراي بودن آن به ترتيب اولويت عبارتند از :
- برگزاري دوره هاي آموزشي در خصوص رعايت اصول اوليه ارگونوميك در محيط كار جهت مديران و مسئولان بخش هاي مختلف بيمارستان و پرسنل پرستاري
- تغيير و اصلاح در ايستگاه هاي پرستاري و همچنين تغيير محل قرار گيري و نصب وسايل و تجهيزات بنا به وضعيت آنتروپومتري پرسنل در بيمارستان
- استفاده از ميز و صندلي هاي مناسب و از رده حارج كردن تعدادي از وسايل مذكور كه خراب و غير قابل استفاده مي باشند
- استفاده از تخت هاي مريض كه قابليت تنظيم داشته باشد
برای دیدن عکس ها و نمونه های عملی فایل پیوست شده را دانلود کنید.
حتما بخوانید:
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)