ارگونومی شناختی و طراحی بسته بندی

ارگونومی شناختی و طراحی بسته بندی

فرمت: WORD   تعداد صفحات: 8

چکیده

در گذشته بسته بندی تنها به منظور حفاظت از محصول به کار می رفت و جنبه ی زیبایی شناسی نداشت، اما به مرور بر روی این موضوع کار شد تا همچون جلد کتاب ویترینی زیبا برای محصول ارایه شده باشد. امروزه بسته بندی نه تنها از محصول حفاظت می کند بلکه ارتباطی مستقیم بین نام تجاری و مصرف کننده برقرار می کند. بسته بندی نه تنها می تواند اطلاعات لازم را به مشتری بدهد، بلکه احساسات و ارتباطات او را نیز تحریک می کند. در بسته بندی ها راحتی و سهولت استفاده از آن مهم است، اینکه به راحتی باز شود، انبار شود، روی قفسه ها جای بگیرد و کمترین فضای خالی و اضافی را داشته باشد و علاوه بر آن شکل زیبایی را به وجود آورد تا بتواند در میان محصولات دیگر به راحتی جلوه نمایی کند. این مقاله سعی دارد فاکتورهای ارگونومی شناختی موثر دربسته بندی را مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها: بسته بندی، ارگونومی شناختی، طراحی

مقدمه

کریپندورف اظهار می دارد که طراحی مانند یک زبان بوده و هدف آن ایجاد ابزار هایی است برای بیان مفاهیمی که مردم، نه از کیفیات فیزیکی بلکه از آنچه که به طرح روح و احساس می دهد برداشت می کنند. برای بسیاری از کالاهای مصرفی بسته بندی شده بسته بندی بر مصرف کنندگان، حتی پس از پایان فرآیند خرید، تاثیرگذار است. به بیان دیگر، پس از این که محصول به منزل مشتری منتقل شد، می تواند روی سلیقه ها و ارزش های ادراک شده وی تاثیر گذارده و بر میزان مصرف در هر بار و حتی شیوه استفاده از آن تاثیر بگذارد، یک محصول می تواند به طور فعال ارتباطات متقابل با مخاطب داشته و به وسیله طراحی و فرم می تواند در عملکردی تفسیر گونه برای تعریف ماهیت محصول ظاهر گردد.

بسته بندی مناسب می تواند به سرعت ارزش های محصول را به مخاطب منتقل سازد و اطلاعاتی کلیدی را در زمینه مقایسه آن با سایر گزینه ها ارائه دهد. به عنوان مثال رنگ های قرمز و زرد بسته بندی پودر لباسشویی، توجه مشتری ها را به خود جلب می کند. در حالی که جعبه های سیاه و سفید بسته بندی تلفن همراه تصویر ذهنی یک محصول منحصر به فرد را در اذهان ایجاد می کند .یا طرح بسته بندی باریک و بلند شامپو می تواند برای مشتری یادآور ظرافت و لطافت باشد. در حالی که اگر همان شامپو در بسته بندی «خپل و کوتاه» به مشتری ارائه شود، از دید وی حجم آن کمتر از بسته بندی اولیه به نظر می رسد.

ارگونومی چیست؟

تعریف سازمان بین المللی کار (ILO): کاربرد علوم زیستی در ارتباط با علوم مهندسی (و انسانی) در محیط کار به نحوی که موجبات رضایتمندی و آسایش کارگر را فراهم کند و همزمان تولید را از لحاظ کمی و کیفی افزایش دهد.(1)

ارگونومی علم طراحی، اصلاح، بهینه سازی محیط، مشاغل، تجهیزات به گونه ای که متناسب با محدودیت ها و قابلیت های انسان بوده و به دنبال دو هدف کلی ایمنی سلامت و تولید، بهره وری می باشد. (هم کار را خوب انجام دهیم، هم کار خوبی انجام دهیم) (2)

ارگونومی شناختی

ارگونومی شناختی از ترکیب دو علم روانشناسی شناختی و ارگونومی حاصل شده است و تعامل بین انسان، کار و محیط را از بعد شناختی بررسی می کند،(3) بر طراحی تعامل بین انسان و کار با توجه به محدودیت های شناختی کاربر تمرکز دارد و اساساً متمرکز بر فرایندهای ذهنی و فعالیت های مغزی انسان از قبیل حافظه، درک و استدلال به دلیل تأثیر آنها بر اثر متقابل میان انسان و محیط می باشد.

بسته بندی چیست؟

بسته‌بندی علم، هنر و فناوری محافظت از محصول برای نگهداری، انبارش، انتقال و توزیع، ذخیره، فروش و استفاده از آن است. بسته‌بندی شامل مراحل طراحی، ارزیابی، و تولید بسته‌ها می‌شود و به همراه مواردى مثل طرح و نام تجارى و کیفیت به نحوى با هم ترکیب مى شوند که ارائه کننده فایده اصلی کالا باشند. بسته بندی، چهره کالاست، چون مشتری از طریق بسته بندی محصول را شناسایی می کند. بسته بندی پیام تولید کننده را به خریدار می رساند و بین آنها ارتباط برقرار و اطلاع رسانی می کند. بسته بندی به محصول شخصیت می دهد. (4)

ویژگی های بسته بندی مطلوب:

امروزه از بسته بندی فقط برای محافظت از کالا استفاده نمی شود، بلکه برای آن نقش ها و مسؤولیت های زیادی قائلند. از جمله اینکه ارزش افزوده ایجاد کند و به خریدار پرستیژ و اطلاعات دهد. باید مشتری را جلب کند، جذابیت داشته باشد، شخصیت و شأن مشتری را حفظ کند و به مصرف کننده احترام بگذارد. فرهنگ و ارزش ها را در کشور هدف در نظر داشته باشد و از فرهنگی استفاده کند که برای مردم لذت بخش است. نباید هزینه بسته بندی آنقدر زیاد باشد که بهای فروش کالا را نسبت به کالاهای مشابه غیر قابل رقابت کند. بسته بندی باید طوری طراحی شود که دسترسی به کالا راحت و به راحتی قابل حمل باشد، به خود کالا لطمه نزند و مطابق با استانداردها، مقررات بازار و کشور مورد نظر باشد. رنگ آمیزی و اشکال و خطوط و رنگ و طرح مبین خواص کالا باشد. مواد تشکیل دهنده کالا را اعلام و مخابره و نحوه مصرف را بیان کند. چنانچه خطراتی درمورد مصرف وجود دارد ذکر کند و شرایط نگهداری و تاریخ مصرف و تاریخ تولید و قیمت و اندازه و حجم وزن و ارتفاع را بنویسد و به راحتی و با کمترین کوششی قابل رؤیت باشد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ ارگونومی شناختی – Cognitive Ergonomics

⇐ بررسی شیوع اختلالات اسکلتی -عضلانی مرتبط با کار (WRMSD) بين کارگران بسته بندی

⇐ ایمنی ماشین های بسته بندی