ارگونومی شغلی در کاربران پایانه های تصویری (VDT)

ارگونومی شغلی در کاربران پایانه های تصویری (VDT)

ارگونومی شغلی در کاربران پایانه های تصویری (VDT)

 فرمت:PPt    تعداد صفحات: 59

ارگونومی یا مهندسی فاکتور انسانی:

معنای لغوی ارگونومی:‌ قوانين كار

تعريف ارگونومی: علم اصلاح و بهينه سازي محيط ،‌مشاغل و تجهيزات به گونه اي كه متناسب با محدوديت ها و قابليت هاي انسان باشد.

مهمترين اهداف ارگونومي :

• ايمني و بهداشت
• افزايش توليد و بهره وري

برخی حیطه های عملکرد ارگونومی:

1. آنتروپومتري (سنجش ابعاد بدن ):
   كاربرد :‌ طراحي و ساخت وسايل مورد استفاده در زندگي روزمره يا در محيط هاي كار , تطابق و تناسب جسماني ميان كاربر و تجهيزات
2. فيزيولوژي محيط :‌
   بررسي  اثر شرايط و عوامل محيطي مانند سر و صدا ، روشنايي ، گرما و سرما ، رطوبت ، ارتعاش و…..  بر فيزيولوژي بدن انسان
3. نوبت كاري
   هر نوع كاري كه خارج از محدوده زماني كار روزانه ( 7 بامداد تا 6 عصر ) انجام مي شود . بررسي مشكلات نوبت كاري مانند خستگي، اختلالات گوارشي، مختل شدن زندگي خانوادگي و اجتماعي ، كاهش بهره وري ،  افزايش وقوع حوادث  و….  و ارائه راه حل هاي مناسب
4. حمل دستي بار: اين كار به صورت روزمره در صنايع و محيط هاي غير صنعتي انجام مي شود و يكي از دلايل مهم  ابتلا به كمر درد يا تشديد آن مي باشد .
5. بررسي صدمات اسكلتي –عضلاني مرتبط با كار ، آسيب هاي ناشي از حركت هاي تكراري و …

مشکلات جاری در کار با رایانه ها

• ناراحتي هاي بينايي
• مواجهه با امواج الكترو مغناطيس (MEF)
• اختلالات اسكلتي عضلاني

1- نارحتی بینایی: خستگي چشم, احساس سوزش و خارش چشم, سردرد

محيط مطلوب براي كار با رايانه : اتاق تاريك (نبودن نور سبب افزايش تباين و نمايان تر شدن نوشته ها مي گردد).

افزايش روشنايي محيط كار افزايش ميزان و شدت خيرگي ناشي از صفحه نمايش

برخی از روش های کاهش ناراحتی بینایی:

1. كاهش بازتابش صفحه ي نمايش از طريق :

• پوشاندن پنجره با استفاده از پرده ي پارچه اي ، افقي و…..
• نصب منابع روشنايي در محل مناسب (استقرار چراغ ها در دو سوي كاربر نه در جلو يا پشت سر او ، چون چراغ ها سبب خيرگي مستقيم، غير مستقيم و بازتاب شديد نور مي شوند )
•  قرار ندادن كاربر روبروي پنجره درخشان (اختلاف درخشندگي بسيار شديد ميان صفحه ي نمايش و پنجره سبب ناراحتي ناشی از خيرگي مي شود)

2- قرار ندادن كاربر پشت به پنجره ( به دليل بازتابش نور از پنجره به صفحه نمايش)

3- استفاده از ديوارهايي با انعكاس كم

4- پوشاندن صفحه ي نمايش با استفاده از فيلتر ها

2- مواجهه با امواج الكترو مغناطيس

مشكلات ناشي  از امواج EMF:

• اختلالات توليد مثلي
• سرطان
• كاتاراكت

مطالعات حاضر نشان می دهد که :

-انتشار انواع امواج الكترو مغناطيس از رايانه ها پایین تر از حدود آستانه مجاز شغلي و محيطي است .

-ارتباط مستقيم بين استفاده از رايانه و اختلالات توليد مثلي وجود ندارد.

3- اختلالات اسکلتی- عضلانی

تعریف اختلالات اسکلتی-عضلانی:

اختلالات ماهیچه ها، زردپی ها، غلاف زردپی ها، اعصاب محیطی، مفصل ها، استخوان ها، رباط ها، و رگ های خونی که در نتیجه وارد شدن استرس تکراری در طول زمان ایجاد می شوند و یا حاصل یک ترومای حاد می باشند.

اهمیت اختلالات اسکلتی-عضلانی

اختلالات اسکلتی-عضلانی در بین کاربران کامپیوتر بسیار شایع می باشد. در واقع بر طبق مطالعات گوناگون میزان شیوع از 1 تا 50 درصد متفاوت است.

اختلالات اسکلتی-عضلانی مرتبط با کار در رتبه بندی OSHA رتبه دوم بیماری های ناشی از کار را به خود اختصاص داده است.

اهمیت موضوع از نظر اقتصادی: مطالعات نشان می دهد که اختلالات اسکلتی-عضلانی در ایالات متحده، حدود %40 غرامت های مربوط به جراحت را شامل می شود و هزینه ای در حدود 150 بیلیون دلار در سال دارد، که معادل %2/5 تولید ناخالص ملی است.

در مطالعه ای که در کانادا صورت گرفت میزان هزینه اختلالات اسکلتی-عضلانی 25/6 بیلیون دلار برآورد شده است که معادل %3/4 تولید ناخالص ملی است.

مثال هایی از اختلالات اسکلتی- عضلانی

1- سندرم تونل کارپال: بي حسي، سوزش، خارش، درد و ناتواني دست در انجام درست كارها

2- التهاب زردپي ها:

التهاب تاندون که در نتیجه کشش زیاد، اعمال نیروی بیش از حد و یا پوزیشن نامطلوب تاندون ایجاد می شود.

علائم: تورم موضعی، نرمی تاندون، درد در هنگام فعالیت.

3-التهاب زردپي و غلاف آن:

تورم غلاف اطراف تاندون،که حاوی مایعی لیز کننده به نام سینوویال می باشد.

التهاب زردپی

4-سندرم خروجی قفسه سینه

سندروم خروجی قفسه سینه

فشردگی اعصاب و عروق خونی بین گردن و شانه.

علائم: بی حسی انگشتان, سوزش و خارش بازو, درد شانه ها و گردن

علائمی که در کاربران کامپیوتر اتفاق می افتد به شکل درد، بی حسی، رعشه، خستگی و کرامپ است که بیشتر در گردن، شانه ها،پشت و اندام های فوقانی می باشد. وقوع این علائم می تواند به صورت روزانه ، هفتگی و یا ماهیانه باشد.

عوامل موثر بر اختلالات اسکلتی عضلانی در کاربران کامپیوتر

1. فاکتورهای مربوط به وظایف و محل کار
2. فاکتورهای روانی – اجتماعی
3. فاکتورهای غیر مرتبط با وظیفه

• فاکتورهای مربوط به وظایف و محل کار

مطالعات نشان داده است که انواع فعالیت های مربوط به کامپیوتر می تواند منجر به اختلالات مختلفی شود.

بالاترین اختلالات اسکلتی-عضلانی مربوط به مشاغلی است که درگیر در فعالیت های تکراری با صفحه کلید می باشند.

(اپراتورهای وارد کننده اطلاعات).

محل اصلي این اختلالات معمولا گردن و اندام های فوقانی می باشد.

• فاکتورهای روانی – اجتماعی

فاکتورهای روانی-اجتماعی به عنوان شاخص های شغلی هستند که نیازهای روانشناسی را تحت تاثیر قرار می دهند و شامل جنبه های محتوای شغلی مانند

بار کاری، مهارت کاربردی، کنترل بر روی وظایف، جنبه های سازمانی شغل مانند شرکت در تصمیم گیری، روابط بین فردی،آموزش ، جنبه های زمانی کار مانند سرعت کار، ساعت کاری، وقفه های استراحت. این فاکتورها به ایجاد استرس شغلی کمک می کنند.

• فاکتورهای غیر مرتبط با وظیفه

این فاکتورها شامل فاکتورهای دموگرافیک مي باشد  مانند :

• سن
• جنس
• آسيب هاي  اسکلتی-عضلانی قبلی
• فشارهای عاطفی
• مسئولیت خانواده
• و …

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پاورپوینت مشاهده کنید:

• چگونه اختلالات اسکلتی عضلانی را در کاربران رایانه ها کاهش دهیم؟
• طراحی مناسب اجزای کار با رایانه (طراحی میز, صندلی, مانیتور, فضای کار و …)
  
• ایستگاه کاری مناسب ارگونومیک
• و …

حتما بخوانید:

⇐ ارگونومی کار با کامپیوتر

⇐ اصول ارگونومی در کار با کامپیوتر

⇐  ارگونومی کامپیوتر دکتر معتمد زاده

⇐ ارگونومی کاربردی در کار با کامپیوتر

Sirvan Sheikhi

متولد آذر 1369. کارشناس بهداشت حرفه اي ناپیوسته از دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه می باشم. باتوجه به پراکندگی موضوعات تصمیم به راه اندازی این سایت گرفته ام و در این راستا به یاری همه مهندسین نیازمندم. انشا... بتوانیم به کمک همه، سایت پر محتوایی برای همکاران داشته باشیم.